Tarihi Beykoz Çayırı’nı ihya edecek olan Beykoz Çayırı Millet Bahçesi projesi devam ederken vatandaşlar İshakağa Çeşmesinin de yine eskiden olduğu gibi gürül gürül akmasını ve tarihi yaşatmasını istiyorlar.
38 bin m² büyüklüğünden 104.600 m² olacak şekilde tekrar düzenlenmeye başlanan Tarihi Beykoz Çayırı Millet Bahçesi projesi için çalışmalar devam ediyor. Mevcut çayırın korunacağı projede bir çok yenilikler olacağı söylenirken en fazla merak edilen de parkın en tarihi simgesi olan İshakpaşa Çeşmesi ya da halkın bildiği şekliyle Terazibaşı Çeşmesi oluyor.
I. Mahmud devrinde başta gümrük eminliği olmak üzere çeşitli görevlerde bulunan İshak Ağa’nın İstanbul’da yaptırdığı beş çeşmeden ikisi Beykoz Çayırında bulunmaktadır.
İshak Ağa tarafından yaptırılan kır kahvesinin önünde yer alan çeşme bugün acınacak halde durmaktadır. Daha önce yer seviyesinden yüksekte olan ve suyu akan çeşme zamanla , parkta yapılan her çalışama ile toprağa gömülür hale gelmiş, suyu da içilmez olmuştu. Çevresinin adeta pislik yuvası olduğu çeşme bakımsızlıktan ucube hale gelmişti. Şimdi, vatandaşlar parkta yapılan çalışma sırasında çeşmenin daha ilgi çekici hale getirilip korunmasını istediklerini açıklıyor.
Beykoz Çayırı’nın (Yalıköy Çayırı Cad.) ortasında kır kahvesinin önündeki bu çeşme, İshak Ağa’nın ilk azledilişinden sonra 1163 (1750) yılında yapılmıştır. Üzerindeki tarih kitâbesi üç satır halinde celî sülüs hatla yazılmıştır. Görüntü itibariyle mermerden yapılmış bodur gövdeli bir dikilitaş izlenimi veren çeşme, 1,20 × 1,00 m. ebadında dikdörtgen kesitli kaideden gelişen prizmatik bir şekle sahiptir. Dört cephesinde dikdörtgen silmelerle sınırlanmış sathî nişler yer almakta, ayna taşı şekline bürünmüş olan bu yüzeylerde birer lüle bulunmaktadır. Bugün sadece kitâbenin yer aldığı cephedeki lüleden su akmamaktadır. Çeşmenin eski fotoğraflarından anlaşıldığı kadarıyla bütün cephelerde birer tekne bulunmaktaydı (Tanışık, II, 355). Günümüzde tekne toprak seviyesinden aşağıda kalmıştır.
Kitabesi şöyledir: “ Sâhib-ül hayrât vel-hasenât” “ Es-seyyid İshak Aga” “Emîn-i Gümrük-i Âsitâne” (sene 1163)
@erolkaranet / 2023
