Ülkemiz şartlarına göre, güneşin doğuşundan sonraki 45 -50 dakika zamanı içeren sürede hangi amaçla olursa olsun namaz kılmak mekruhtur. Bu süreye kerahat vakti denilir.
Bu vakit çıktıktan sonra öğle namazına 45 dakikaya kadar kalan süreye kadar her türlü namaz kılınabilir.
‘ Ya Resulüllah bu kadar çabuk bir hamle yapan ordu ve bu ordunun aldığı ganimetten fazlasını hiç görmedik.’ Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
‘ Ben bu ordudan daha seri hamle yapan ve daha fazla ganimet elde geçireni haber vereyim mi?’ Demesi üzerine:
‘Haber ver Ya Resulullah (s.a.v.) ‘dediler. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
‘Bir cemaat ki, sabah namazını kılarlar, sonra oturup güneş doğuncaya kadar Allah’ı (c.c.) zikrederler. Bundan sonra iki rekat namaz kılarlar ve evlerine dönerler. İşte en büyük hamleyi yapanlar, en fazla ganimeti alanlar onlardır.”
Diğer bir rivayet de Enes Bin Malik’ten: “Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:” Kim sabah namazını cemaatle kılar, sonra güneş doğuncaya kadar oturarak Allah’ı (c.c.) zikreder, sonra iki rekat namaz kılarsa, ona tam bir hac ve umre sevabı verilir.” Enes Bin Malik dedi ki: “ Tam bir hac ve umre sevabını tam üç defa söyledi.”
İşte İşrak namazını kılanlar hac ve umre sevabı kazanırlar. Tabii ki İşrak namazının şartlarına uyarak kılınması dahilinde. İşrak Nmazının Adabı
Bir kişi sabah namazını cemaatle kılar, ardından güneşin doğmasına kadar oturduğu yerden kalkmadan, namaz kıldığı yerden ayrılmadan Allah’ı (c.c.) zikreder, tesbihat, çeker, kuranı kerim okur, ilimle meşgul olur ta ki kerahat vakti çıktıktan sonra iki rekat İşrak namazı kılarsa bu sevabı elde eder.
İşrak namazı için niyet:
“ Niyet ettim ya Rabbi rıza-i şerifin için işrak namazı kılmaya “ şeklinde niyet edilerek iki rekat namaz kılınır.
Aslında işrak namazı kılındığı sırada kuşluk namazının vakti de girmiş bulunmaktadır.
Hz. Peygamber`in güneş doğup, kerâhet vakti çıktıktan sonra "Duhâ namazı", sıcak şiddetlenince de "Evvâbîn namazı" kıldığına dair çeşitli hadisler vardır (bk. Duhâ namazı ve Evvâbîn namazı mad.). Ancak Hz. Peygamber, devrinde öğleden önce bu namazların dışında "işrâk namazı" adı ile bir namaz kılındığına dair bir bilgiye rastlanmamıştır.
Duha namazı ile İşrak namazının aynı olduğunu söyleyen alimler de mevcuttur, farklı olduğu görüşü bildiren alimler de mevcuttur. Duha namazı, yani kuşluk vaktinde kılınan diğer adı kuşluk olan namaz ile işrak namazının başlama saati aynıdır. Yani güneşin doğuşundan 45 - 50 dakika sonraki zamandır. Tam bu zamanda kılınırsa İşrak namazı olur. Fakat güneş yükselip biraz zaman geçtikten sonra kılınırsa Duha namazı olur. En yaygın olduğu görüş budur. Bu yüzden Tam işrak saatinde iki rekat namaz kılıp İşrak namazına niyet etmeli ve ardına Duha namazı kılınmalı. Fakat o saatte namaz kılmaya zaman olmadıysa veya uyuya kalındıysa öğlen namazına 45 dakika kalıncaya kadar bir zaman diliminde Duha namazı kılınmalıdır.
Güneş doğduktan sonraki 45 dakika içerisinde Ebû Hanîfe`ye göre kesinlikle namaz kılınmaz iken bu vakit çıktıktan, yani Kerahat vakti sonrasındaki ilk 20 dakikalık bir zamanda kılınan bir namaz var ki, bu namazı usulünce kılan kişiye hac sevabı verilir müjdesi verilmektedir.
İşte bu zamana İşrak zamanı kılınan namaz da işrak namazı kılınır.
Kerahat vakti bitiminden sonraki 20 dakika sonrası da Kuşluk ya da Duha denilen zaman olarak adlandırılır. Öğle namazına 45 dakika kalaya kadar kılınan namaza da Kuşluk ya da Duha namazı denilir.
İşrak namazı, sabah namazından sonra güneş doğup, kerahet vakti çıktıktan sonra iki veya dört rekat olarak kılınan nafile bir namazdır. Tekrar belirtelim bu namazın süresi 20 dakikadır.
Diğer nafile namazlar gibi işrak namazı kılanlar, bu namazı kuşluk namazından ayrı olarak ve ondan önce kılarlar.
Diğer nafile namazlar gibi işrak namazı kılanlar, bu namazı kuşluk namazından ayrı olarak ve ondan önce kılarlar.
Çünkü zaman geçtikçe Kuşluk namazının vakti girecektir. İşrak ile Kuşluk namazı arasında bir miktar zaman bulunması güzel olur.İşrak namazının faziletini Hz. Ömer (r.a) şu şekilde anlatmıştır:
“ Resulullah (s.a.v.) Efendimiz bir ordu çıkardı. Bu ordu büyük bir muvaffakiyet kazandı, bolca da ganimet elde etti. Ashap dedi ki:‘ Ya Resulüllah bu kadar çabuk bir hamle yapan ordu ve bu ordunun aldığı ganimetten fazlasını hiç görmedik.’ Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
‘ Ben bu ordudan daha seri hamle yapan ve daha fazla ganimet elde geçireni haber vereyim mi?’ Demesi üzerine:
‘Haber ver Ya Resulullah (s.a.v.) ‘dediler. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
‘Bir cemaat ki, sabah namazını kılarlar, sonra oturup güneş doğuncaya kadar Allah’ı (c.c.) zikrederler. Bundan sonra iki rekat namaz kılarlar ve evlerine dönerler. İşte en büyük hamleyi yapanlar, en fazla ganimeti alanlar onlardır.”
Diğer bir rivayet de Enes Bin Malik’ten: “Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:” Kim sabah namazını cemaatle kılar, sonra güneş doğuncaya kadar oturarak Allah’ı (c.c.) zikreder, sonra iki rekat namaz kılarsa, ona tam bir hac ve umre sevabı verilir.” Enes Bin Malik dedi ki: “ Tam bir hac ve umre sevabını tam üç defa söyledi.”
İşte İşrak namazını kılanlar hac ve umre sevabı kazanırlar. Tabii ki İşrak namazının şartlarına uyarak kılınması dahilinde.
Bir kişi sabah namazını cemaatle kılar, ardından güneşin doğmasına kadar oturduğu yerden kalkmadan, namaz kıldığı yerden ayrılmadan Allah’ı (c.c.) zikreder, tesbihat, çeker, kuranı kerim okur, ilimle meşgul olur ta ki kerahat vakti çıktıktan sonra iki rekat İşrak namazı kılarsa bu sevabı elde eder.
İşrak namazı için niyet:
“ Niyet ettim ya Rabbi rıza-i şerifin için işrak namazı kılmaya “ şeklinde niyet edilerek iki rekat namaz kılınır.
Aslında işrak namazı kılındığı sırada kuşluk namazının vakti de girmiş bulunmaktadır.
Hz. Peygamber`in güneş doğup, kerâhet vakti çıktıktan sonra "Duhâ namazı", sıcak şiddetlenince de "Evvâbîn namazı" kıldığına dair çeşitli hadisler vardır (bk. Duhâ namazı ve Evvâbîn namazı mad.). Ancak Hz. Peygamber, devrinde öğleden önce bu namazların dışında "işrâk namazı" adı ile bir namaz kılındığına dair bir bilgiye rastlanmamıştır.
Duha namazı ile İşrak namazının aynı olduğunu söyleyen alimler de mevcuttur, farklı olduğu görüşü bildiren alimler de mevcuttur. Duha namazı, yani kuşluk vaktinde kılınan diğer adı kuşluk olan namaz ile işrak namazının başlama saati aynıdır. Yani güneşin doğuşundan 45 - 50 dakika sonraki zamandır. Tam bu zamanda kılınırsa İşrak namazı olur. Fakat güneş yükselip biraz zaman geçtikten sonra kılınırsa Duha namazı olur. En yaygın olduğu görüş budur. Bu yüzden Tam işrak saatinde iki rekat namaz kılıp İşrak namazına niyet etmeli ve ardına Duha namazı kılınmalı. Fakat o saatte namaz kılmaya zaman olmadıysa veya uyuya kalındıysa öğlen namazına 45 dakika kalıncaya kadar bir zaman diliminde Duha namazı kılınmalıdır.
Kuşluk namazının kılınmasının en efdal olduğu zaman ise öğle namazına 2 saat kala olan zamandır.
Derleme @erolkaranet