Cami Desem Cami Değil.. İşte Öyle Bir Şey.. Sancaklar Cami..

Mütevazı, Sade, Gösterişsiz, İddiasız, Yalın, Çırılçıplak, Şaşırtıcı, İdealist, Görkemli, Hayran eden, Yadırganan, Endişelendiren, Düşündüren, Sorduran, Abartısız. Huzurverici, Huşu dolu, Yapayalnız, Mükemmel bir yalnızlığa, harika bir sessizliğe ulaştıran çılgınca arzuların yok olabildiği bir yapı..

Yer üstünde değil yer altında..

İstanbul'un kenar ilçelerinden ancak kalburüstü insanların mekan sahibi olduğu beldesinde

Minareye benzer, Camiye benzer, İbadethaneye benzer bir hali yok..
Kaba, Öylesine yapılmış, Özensiz, Ürkütücü, Tedirgenleştiren bir yapı.
İhtişam yok, muhteşem değil, israf sıfır....
Kafa karıştıran süslemeler asla ve kat'a yok..
Öyle sonsuzluğa açılan bir kubbe havası yok,
Kilisesimsi, şapele benzetebileceğiniz bir özellikte yok. Hepsinde kubbe var neticede
Rahmana ulaşacak duaların toplanma merkezi olan kubbeler hiç yok.
Eğilimsi kat kat bir tavan..
Ödüle doymadığı söylense de neden ödül aldığı net açıklanmayan 

İzahı yapılamayan, izahtan çok uzak bir betonumsu yapı. Betonun ve çakıltaşlarının hakim olduğu ibadethane..

İslami cami yapımlarına benzemeyen, yanından dahi geçmeyen.
Mihrabı belirsiz, kürsüsü garip, müezzin mahfili görülmeyen
Bir garip cami.. "BüyükÇekmece Sancaklar Cami" ya da "Yeraltı Sancaklar Cami.".

Yoldan baktığınızda cami ile ilgisi bulunmayan orta yerinde prizma şeklinde üzerinde ve her iki tarafta kısa bir hat yazısıyla "Allahüekber"in yer alan bir kule görürsünüz. Bize "minare" olması lazım dedirten..
Asansörü ve merdiveni bulunan bir minare imiş bu, dimdik kulemsi yapı
Rivayete göre, Aslında bu kule yerine sadece selvi ağacı konulacakmış, daha sonra bundan vazgeçilerek kule ilave edilmiş.
Hemen arkasında üç tane musalla taşı diye tanımlayacağımız üç mermer blok

7400 m2lik alanda.. 650 kişinin ibadet edebileceği şadırvan, kütüphane, harim bölümleriyle kapalı alanı 1200 m2 bir yer.

Çevresini saran kaba taşlarla örtülü alçak yükseklikteki duvarda "Sancaklar Cami" yazısını okuyunca camiye geldiğinizi anlıyorsunuz.

Otlar sarmış merdivenlerden inerken nereye indiğiniz pek belli değil:
Yüksekçe yerden aşağıya iniyoruz.
Eğimli arazi düzeltilmeden eğime uygun yapılmış ve yerin altına iniyormuş gibi bir duygu ile iniyoruz
Hafif kavisli olarak yapılmış otlu taşlı merdivenden alt sahanlığa geldiğinizde duvara yine beton üstüne görünür görünmez bir yazı karşılıyor sizi.
Tasarımı mimar Emre Arolat
Emre Arolat'ın "Yeryüzünde böbürlenerek yürüme, yeri yaramazsın, boyca dağlara ulaşamazsın" ayetinden (İsra Suresi) yola çıkarak bu eseri tasarladığı yazan bir beton tabela..

Tabelayı okuyoruz.

"ÖZ

"yeryüzünde böbürlenerek yürüme. 

asla yeri yaramazsın,boyca da dağlara eremezsin"

İsra Suresi, 37.ayet

"herhangi bir yer burası, secde edilen.

temizdir.

tevazu şiarıyla imar edildi.

ne övünür şekliyle, ne kabarır eşkaliyle.

yaratanla insan arasına girmez görkemiyle.

kaçınır.

biçimlerin ardında gizlenen özü arar daha ziyade.

hafifçe ilişir yeryüzüne.

adeta hemhal olur hem tepeyle hem de vadiyle, doğadan ödünç aldığı cildiyle.

sanki hep oradaymışçasına.kok

içi de sadedir dışı gibi, takıp takıştırmaz, bağırıp çağırmaz.

dedim ya alçak gönüllüdür.

kıble duvarını yıkayan ışıktır yegane tezyinatı."

emre arolat"

Bir söylentiye göre de 

Sevgili efendimiz, kıymetlimiz peygamberimiz Hz. Muhammed'e (aleyhisselam) ilk vahiy geldiği Hira mağarasından esinlenerek inşa edilmiş bu yapı...

Bir kaynakta, Arolatın ifadesine göre, İslam dininde ibadet edilen alanın temiz olan herhangi bir yer olabilmesi, ve camiinin herhangi bir belirli şekli olmaması, tasarımının en önemli çıkış noktası olarak belirtilmiş.

Önce abdesthaneye ulaşıyoruz.

Kadınlar ve erkekler için yapılmış kaba bir inşaatı andıran yapısıyla tuvaletler
Tertemiz.
Şadırvan dümdüz tasarlanmış... Abdest almak için yine tertemiz.
Camiye giriş kapısı ararken dar iki beton arasında iki farklı giriş yeri.. Birinde kadınlar yazıyor.
Sonra bir kapıdan süzülüyoruz içeriye 

Led ışıklar ve mihrap duvarından sızan gün ışığından faydalanılarak aydınlatılmış mistik bir atmosfer

İçerisi sadelik kokuyor. Huzur kokuyor. 

Abartı ve gereksiz süsten uzak, sade ve şık bir ambiyans ...

Caminin içi basamaklı eğimli, merdivensi zemine hakim

Harim yani, Namaz kılma alanınındaki merdivenli alan anfiyi anımsatıyor
Kıble duvarı boyunca yarıklar

Kocaman yarık diye baktığınız yer "mihrap" az ötesinde basamaklı yer sözde "minber"..

 
Çakıllı bir kenarlıklar yukarıdan aşağıya süzülen gün ışığı..
Sol tarafta büyük bir hat yazısı örneği olarak ‘VAV’ harfi karşılıyor, bizi.. 

Vavın yanında Âlî İmran Suresi 41. Ayet-i Kerime'den bir bölüm
وَاذْكُر رَّبَّكَ كَثِيرًا --- "... ve Rabbini çokça zikret "

Hemen yanına doğru cam kaplı vaaz kürsüsü..

Cami içinde sağ tarafta kadınlar bölümü.. Hemen hemen erkekler ve kadınlar aynı safa denk gelsin gibi bir düşünce .. Arada sadece kafesli paravanlar var. Önceleri paravan yokmuş. Tepki gelince paravanlar konulmuş..

Arkasında ayakkabılıklar yer alıyor.

Alışılagelmiş çay ocakları, sağa sola atılmış banklar yok..

Toplamda 16 bölümlü yapı,
Kuzey tarafında idari bina ile kütüphane
Güney tarafındaki cami yapısı olmak üzere iki önemli kısımdan meydana gelmektedir. Bu iki yapının ortasında ise avlu bulunmakta.
Caminin ana mekanının arkasında abdesthaneler

Camide görevli olan imamın evi 

Mütevazi bir kütüphane

İbadethanenin yanında ilimhane..
Kütüphanede özellikle dini konularda yüksek lisans, doktora, mastır hazırlamak isteyenlerinde gelip faydalanabilecekleri kaynaklar yer alıyormuş. 

Caminin 2011'de inşasına başlanmış, 2014 yılının ilk cumasında ibadete açılmış.

Sancaklar Vakfı tarafından İstanbul'a hediye edilen caminin ödüllere doymadığını öğreniyoruz..

2011'de Barselona'da düzenlenen Dünya Mimarlık Festivali'nde Geleceğin Projesi ödülü,
2013'te Singapur'da düzenlenen Dünya Mimarlık Festivali'nde dini yapılar kategorisinde dünya birincilik ödülünü,
2014'te Mimarlar Odası Yapı Ödülü'nü aldı.

2015 yılında Londra Tasarım Müzesi tarafından Yılın Tasarımı Seçkisi'nde finalist yapılar arasında sergilenen tasarım,
2015 yılında Mies Van Der Rohe Avrupa Ödülleri arasında en iyi 40 yapıdan biri seçildi.

2016 yılında Dünya Mimarlık Birliği WAC tarafından "Yılın En İyi Dini Yapısı Ödülü"nün sahibi olan 2018 yılında İngiltere Mimarlar Enstitüsü (Royal Institute of British Architects (RIBA))'den  Uluslararası Mükemmellik Ödülü'nü aldı ve en iyi 20 yapıdan biri oldu.

Nasıl gideriz derseniz..

Özel aracınızla demek zorundayız.
Henüz Büyükçekmece Toskana Vadis olarak belirlenmiş, villaların ot gibi türediği ve inşaat çalışmaları, kepçeler, dozerler, toprak taşıyan kamyonlar, beton mikser araçları ile bir şantiye içine düşer gibi hissedeceğiniz bu yere toplu taşım aracı yok. y
TEM otoyolundan Edirne yönünden gidip, Hadımköy çıkışından çıkarak Seyidoğlu Pastanesinin yanından dönerek buraya gidebilirsiniz.

Adres: Karaağaç Mh. Sırtköy Mevkii, Sancaklar Camii, Büyükçekmece/ İstanbul
Son söz..
Buraya her dinden insan gelebilir. Kendi ibadet şekline göre kulluk vazifesini yapabilir.
Yadsıyacakları bir durum yok. Zira yapı alışılmış camiden öte bir yapı..
Tüm dinlerin mensuplarına hitap edecek şekilde. 
Hatta kadınların erkeklerle aynı safta namaz kılmasını sağlama düşüncesi bir ötekileşitrme
Bir Vav ile, bir kısa ayetle bir yer cami olmuyor..
En azından kıble kısmında "Mescidi Harama Yönel" (Bakara 144) ayetinin eksikliği 
"Allah" c.c ve Peygamber "Hz. Muhammed" aleyhisselam'ın isimlerinin eksikliği
Bir mağara girin kendi dininize göre ibadet edin.

Her ibadet edilen yer cami değildir.
Cami yapmak isterken Mimar Sinan gibi düşünülmeli
Müslümanın varlığı hissedilmeli.
İşte öyle bir şey..
Çok ödül alması yapılanın doğru olduğu kanaatine vardırmaz. 
Belki de sözde "Allahın evi" yapılmak için çaba harcayıp bunu becerememenin ödülü olabilir mi ?
Kimbilir...

Erol Kara - @erolkaranet - 10.08.2022

Kışın buradan çıkmayı düşünemiyorum

Kulluğun dileği

Huzura varmanın yolu

Af dilemenin adı

Minare bir başka açıdan

Minarenin diğer yüzü

Vav "... ve Rabbini çokça zikret " ayeti ve en sağda kürsü

Vav "... ve Rabbini çokça zikret " ayeti ve en sağda kürsü

Vav "... ve Rabbini çokça zikret " ayeti ve en sağda kürsü

Huzura kabul olunan oturum..

Huzura Varmanın adı Kıyam

Huzurdan dünyaya dönüş

Bir köşesinde "Allahu Ekber" yazan sözde minare

Cami ve idari kısımlar

Abdesthaneler

Vav "... ve Rabbini çokça zikret " ayeti

Kadınlar kısmı, dışa açılan kapı ve anlamsız basamaklar

Secde huzurdur

Vavın gölgesinde huşuya varmaya

Mihraba karşıdan bakış

Mihrap (imiş)

Miinber (imiş)

Tavan

Çakıl taşları her yerde.. Burası mihrap

Anfi mi... değil namaz alanı

Vav koymakla cami olmuyor

Ayakkabılık

Kadınlar kısmına geçiş

<

Kadınlar kısmından bakış

Kaba saba cami yolu

Kaba saba cami yolu

Cenaze alanı

Sözde musalla taşları 

Caminin dış kapısı

Neye yaradığı belirsiz sulak

Camiye giriş kapısı

İdari binası

Cami girişi

Cami tanıtım yazısı

Amaçsız öylesine yapılmış havuzumsu 

Amaçsız öylesine yapılmış havuzumsu 

Cami yolu