Helvacıbaşı Camii ya da Helvacıbaşı İskender Ağa Camii...
Fatih Kadırga'da, Şehit Mehmet Paşa Yokuşu'nda, Sokullu Mehmet Paşa Camii'nin kuzey köşesinde bulunan bir cami. Kanuni Sultan Süleyman döneminde sarayda helvacıbaşı olan İskender Ağa tarafından 1548 yılında yaptırılmıştır.
1927 yılında yıkıma terk edilen Camii’nin minare ve duvar kalıntıları günümüze kadar ulaşmıştır
120 yılı aşkın zamandır enkazı ile halihazırda bulunan köşede dünyaya küsen cami, 2018 yılında alınan kararla yeniden restore edilerek bugün ibadete açılmış haldedir.
Fatih Kadırga'da, Şehit Mehmet Paşa Yokuşu'nda, Sokullu Mehmet Paşa Camii'nin kuzey köşesinde bulunan bir cami. Kanuni Sultan Süleyman döneminde sarayda helvacıbaşı olan İskender Ağa tarafından 1548 yılında yaptırılmıştır.
1927 yılında yıkıma terk edilen Camii’nin minare ve duvar kalıntıları günümüze kadar ulaşmıştır
120 yılı aşkın zamandır enkazı ile halihazırda bulunan köşede dünyaya küsen cami, 2018 yılında alınan kararla yeniden restore edilerek bugün ibadete açılmış haldedir.
Kaynaklarda, İskender Ağa'nın 1538-39 yılında öldüğü ve ölümünden 8 sene sonra caminin tamamlandığı belirtilir. Mevcut kaynaklarda caminin mimarı hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Caminin yapımından yaklaşık 25 yıl sonra, aynı yapı adası içerisinde Mimar Sinan tarafından, Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi yapılmıştır. Sokullu Camii'nin cümle kapısındaki kitabeye göre külliye, daha evvelce orada bulunan Anastasia Kilisesi'nin üzerine inşa edilmiştir. Ancak Helvacıbaşı Mescidi yapılırken kilisenin durumu ve mevcudiyeti hakkında herhangi bir bilgi yoktur.
Kadırga Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi ve Buhara (Özbek) Tekkesi'nin yer aldığı tarihi doku içinde bulunan Helvacıbaşı Camii, günümüze gelene kadar çeşitli onarımlar geçirmiştir. Caminin kuzey köşesinde bulunan minaresi, 1765 depreminde yıkılmış ve 18. yüzyıl barok üslûbuna göre kısmen tamir ettirilmiştir. 1927 yılında yıkıma terk edilen cami, uzun yıllar harap durumda kalmıştır. 2018 yılına gelene dek yıkık minare ve duvar kalıntıları şeklindeydi. 2018 yılı itibariyle Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından ihya çalışmaları başlatılmış ve yeniden inşa edilmiştir. Geçtiğimiz günlerde tekrar ibadete açılmıştır. Süheyl Ünver’in kaydına göre Helvacıbaşı İskender Ağa'nın kabri, Sirkeci Hocapaşa'daki Saffeti Paşa Sokağı'nda otomobil tamirhanesi ve garaj idi. Kabir taşları kaldırılarak bir apartman yapılmıştır.
Fotoğraflar ve Bilgiler internetten derlemedir. @erolkaranet -22.07.2022
