Para kavramının sözcük anlamı şu şekildedir: Bir devlet tarafından bastırılan ve ülke içerisinde ödeme aracı olarak kullanımı söz konusu olan ve üzerinde saymaca değeri yazılı durumdaki, kâğıt yahut metal nesnedir.
Başka bir tarif ile para; mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanımı söz konusu olan araçlardan en yaygın olanıdır. Para sözcüğüyle çoğunlukla madeni para ve banknotlar kastedilmektedir. Bunun beraberinde; ekonomide, kredi kartları ve vadesiz mevduatlar da parayı oluşturan önemli unsurlardan sayılmaktadır.
Devlet tahvili ve vadeli mevduat gibi çeşitli değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilmektedir. Kısaca para bir ülkenin para sahasına dâhil durumda olan madeni ve banknot sistemini içermekte olan tüm para varlığı olarak tabir edilmektedir.
Para çeşitleri tarihsel süreç içerisinde ele alındığı takdirde toplumların gelişimiyle beraber paranın da çeşitli aşamalardan geçmiş olduğu ve zaman içerisinde özellik değiştirdiği görülmektedir. Bu kapsamda paralar üç grupta toplanır. Bunlardan ilki madeni paralar olarak da tabir edilen mal paralar, ikincisi sertifikalar, senetler ve banknotları kapsayan temsili paralar olup üçüncüsü ise banka parası olarak da ifade edilen kaydi paradır.
Günümüzde kullanımı söz konusu olan klasik para çeşitlerine bakıldığında parayı aşağıdaki gibi sınıflamak son derece doğru olacaktır. Bunlar, Kağıt Paralar, Madeni Paralar, Kaydi Paralar,
Bu kadar bilimsel anlatım sonrası okumayı çözmeyen çocuğun dahi değer verdi bu nesneler, ölüm döşeğinde olan malvarlığı çok olan insanı bile düşündürür.
Hayatımıza bu kadar girmiş olan bu nesneler bu kadar kıymetli iken , bunların yırtılması, yakılması, tahrip edilmesi, üzerine yazılar yazılıp resimler yazılıp kısacası kullanılmaz hale getirmek suç mudur, cezası var mdırı, diye bir soru aklınıza gelebilir.
Hayatımıza bu kadar girmiş olan bu nesneler bu kadar kıymetli iken , bunların yırtılması, yakılması, tahrip edilmesi, üzerine yazılar yazılıp resimler yazılıp kısacası kullanılmaz hale getirmek suç mudur, cezası var mdırı, diye bir soru aklınıza gelebilir.
Bizde net olarak şunu söyleyebiliriz ki,paranın yırtılması, yakılması, tahrip edilmesi, üzerine yazılar yazılıp resimler yazılıp kısacası kullanılmaz hale getirilmesi ülkemizde suç olarak kabul edilmemektedir. Bunun için bir yasa nedense konulmamıştır.
Mesela yavru vatan Kıbrıs'ta paranın yırtılmasından dolayı bir vatandaş önce "7 yıla kadar hapis veya asgari ücretin 130 katına kadar para cezası gerektiren bir suç" ile mahkeme edilip sonunda 1000 TL para cezası ile kurtulduğunu duymuştuk. Ne var ki, Türk Ceza Kanununda özellikle para olarak belirtilip, paraya karşı işlenen bir suça karşılık bir yaptırım yoktur.
Mesela yavru vatan Kıbrıs'ta paranın yırtılmasından dolayı bir vatandaş önce "7 yıla kadar hapis veya asgari ücretin 130 katına kadar para cezası gerektiren bir suç" ile mahkeme edilip sonunda 1000 TL para cezası ile kurtulduğunu duymuştuk. Ne var ki, Türk Ceza Kanununda özellikle para olarak belirtilip, paraya karşı işlenen bir suça karşılık bir yaptırım yoktur.
Yasalarımıza böyle net bir açıklamalı bir yaptırım yoksa da bazı yasalara atıfta bulunularak ceza verme imkanı da yok değildir.
Mesela, paranın üzerinde Türk Bayrağı ve Atatürk resmi var ise Bayrağa hakaret ve Atatürk'e hakaret olarak Atatürk'ü Koruma Kanununun 5816 numaralı 1-maddeden dolayı ceza almak mümkündür.
Atatürk'ü Koruma Kanunu
"Madde 1 : Atatürk'ün hatırasına alenen hakaret eden veya söven kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Atatürk'ü temsil eden heykel, büst ve abideleri veyahut Atatürk'ün kabrini tahrip eden, kıran, bozan veya kirleten kimseye bir yıldan beş yıla kadar ağır hapis cezası verilir.
Yukarki fıkralarda yazılı suçları işlemeye başkalarını teşvik eden kimse asıl fail gibi cezalandırılır.
Madde 2Birinci maddede yazılı suçlar; iki veya daha fazla kimseler tarafından toplu olarak veya umumi veya umuma açık mahallerde yahut basın vasıtasiyle işlenirse hükmolunacak ceza yarı nispetinde artırılır.
Birinci maddenin ikinci fıkrasında yazılı suçlar zor kullanılarak işlenir veya bu suretle işlenmesine teşebbüs olunursa verilecek ceza bir misli artırılır."
Bayrağa hakaret suçu kapsamında da değerlendirilebilir. Parada Türk bayrağı yer alıyorsa bu sefer, Türk Bayrağını yırtarak, yakarak veya sair surette ve alenen aşağılayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bunun dışında özel bir belge olarak kabul edilirse, Türk ceza kanunu Özel belgeyi bozma, yok etme, gizleme suçu kapsamına alınabilir.
TCK 208’de düzenlenen ve kamu güvenine karşı işlenen suçlar arasında yer alan bu durum, gerçek bir özel belge üzerindeki yazıları örneğin boyamak, silmek veya karalamak suretiyle okunamaz hale getirmek, belgeyi yırtmak, yakmak veya gizlemek fiilleri bu suçu oluşturur.
Özel belgeyi bozma, yok etme, gizleme suçu birden fazla hareketle oluşabilir. Birden fazla şekilde işlenmesi halinde de yine tek suç olarak TCK 208’e dayanılarak ceza verilir. Özel belgeyi yok etme fiili zor kullanılarak yapılmışsa yağma suçu oluşur.
Özel Belge tanımı da şu şekildedir "Özel belge; yazılı olan, hukuki alanda sonuç doğurabilecek içeriğe sahip, düzenleyicisinin belli olduğu resmi olmayan belgelerdir. "
Hakaret davasına da konu edilebilir. Hakaret suçu TCK'da düzenlenmiştir.
Veya "Mala Zarar Verme Suçu" kapsamında değerlendirilerek ceza vermek mümkündür.
Veya "Mala Zarar Verme Suçu" kapsamında değerlendirilerek ceza vermek mümkündür.
Türk Ceza Kanunu m. 151’de başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkmak, tahrip etmek, yıkmak, bozmak, yok etmek, kullanılmaz hale getirmek, kirletmek, sahipsiz bir hayvanı öldürmek, işe yaramayacak hale getirmek, değerinin azalmasına neden olmak eylemleri suç olarak tanımlanmıştır. Mala Zarar Veren kişi, mağdurun şikâyeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.
Derleme @erolkaranet - 27.06.2022
