Hükümetin yeni yılla birlikte elektrikte olduğu gibi doğal gazda da kademeli tarifeye geçme planı yaptığı basına yansıdı.
Elektrik Piyasası Yasasında yapılan değişiklikle elektrikte kademeli fatura uygulaması yeni yılla birlikte devreye girecek. Hükümetin, enerji verimliliğini artırmak ve vatandaşları elektrik piyasasındaki maliyet artışlarından korumak için devreye sokacağı uygulamayı doğal gazda devreye sokmak için yeni yılda yeni bir yasa teklifini meclisten geçirip, onaylatması bekleniyor. Elektrikte olduğu gibi doğalgazda da yapılacak olan bu kademeli geçiş aslında çok yakanı cezalandırmak, çok yakandan çok para almak, çok para almanın yanında bir de faturadaki birim bedelini yüksek almak demektir.
Elektrikte kademeli geçiş uygulaması gibi doğalgazda da bunu yapmak isteyen hükümet aslında kalabalık ailelere darbe indirme eyleminde bulunuyor.
Yıllar önce, İstanbul'da su dağıtım işleriyle uğraşan İSKİ kurumunun kademeli tarifesinin kalabalık ailelere indirilmiş bir darbe olduğunu dile getirdiğimiz "İSKİ'ye yakışan bu adaletsizliği gidermektir." başlığı altındaki yazımızda neyse, elektrik ve doğalgazda getirilecek olan uygulamada aynen öyledir.
Daha önceleri 10 metreküp su harcayan vatandaşa verilen suyun fiyatı ile 10 metreküpten fazla su harcayan vatandaşa kesilen su ücreti farklı uygulanıyordu. Yakın zamanda kademenin 10 metreküp yerine 15 metreküpe çıkartan İSKİ yeni uygulamasında 15 metreküp sonrasını hemen hemen yüzde 50'ye yakın bir zamlı tarife ile satmaktadır. Şöyle ki, konutlarda 15 metreküp su kullanan bir vatandaş birim başına 5,56 TL'den ücretlendirilirken 16 m3 ve üstü su harcayan bir vatandaşa 8,35 TL üzerinden fatura kesmektedir. Bir de buna paralel kademeye göre artan çevre temizlik vergisinden de söz edip moral bozmak istemeyiz. (09.09.2021 tarifesine göre )
Şimdi az nüfusu sahip bir vatandaş, diyelim ki bir karı kocadan oluşan ailenin harcadığı su ile birkaç tane çocuğu olan ailenin kullanacağı su miktarının aynı olması beklenemez iken kalabalık ailenin kullanacağı suyun yüksek bedelden fatura edilmesi aslında kalabalık aileye , nüfus farkından dolayı kesilen bir ceza niteliğindedir.
Burada, kişi başı 5m3 su harcandığını varsaysak iki kişilik aile 10 m3 suyu rahatlıkla harcar. Ancak aynı hakkı 7 kişilik aileye dağıttığınızda 35m3 su yapar. Bu da kalabalık ailende fazla ödeme demek, fazla zulüm demektir.
Her fırsata "en az 3 çocuk" diyen Cumhurbaşkanının kalabalık aileye indirilen bu darbeyi önlemesi gerekirdi. Madem çok çocuk yapın tavsiyesi yapılıyorda bugün anne baba enaz 3 çocuk bir de buna büyükanne ve baba eklenirse en az 7 kişilik bir Türk ailesinin fazla su kullandın, pahalı su almak zorundasın demek aileye indirilmiş darbedir.
İşte bu uygulamanın ülke çapında elektrik ve doğalgaza yansıması da aynı feci sonucu oluşturacaktır. Henüz yasalaşmayan doğalgaz ve uygulanan elektrikte kademeli geçişte kalabalık aileler aydınlatma, ısıtma, ısınma giderlerinden fazla tüketim yapmanın cezasının kaynağı olarak kalabalık bir aile olmanın cezasını çekecektir.
İşte bu uygulamanın ülke çapında elektrik ve doğalgaza yansıması da aynı feci sonucu oluşturacaktır. Henüz yasalaşmayan doğalgaz ve uygulanan elektrikte kademeli geçişte kalabalık aileler aydınlatma, ısıtma, ısınma giderlerinden fazla tüketim yapmanın cezasının kaynağı olarak kalabalık bir aile olmanın cezasını çekecektir.
Hali hazırda çekirdek aile düzenin pek geçerli olmadığı ülkemizde kademeli tarife uygulamasının konutta yaşayan birey sayısına göre düzenlenmesi çok önemlidir.
Elektrik ve doğalgaz bunun yanı sıra su gibi insani ihtiyaçların vazgeçilmesi olan bu uygulamanın çok iyi düşünülerek uygulanması yönünde karar verilmelidir.
Erol Kara - 27.12.2021