Türkiye, Hukuk sisteminde yeni bir kulvara daha girmeye hazırlanıyor. Müdafilerin yani avukatların belkemiği olması istenen bu yeni yapılaşmada artık özel ya da tüzel tüm kişilerin bir avukatı olma zorunluluğu getirilmesi düşünülüyor.
Nasıl ki, bu gün bir aile hekimi sistemi varsa, bir aile avukatının varlığı da söz konusu olma prensibini taşıyor. Bunu,bir kaç ay önce TBB Başkanı Metin Feyzioğlu'ndan duymuştuk.
Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Kahramanmaraş Barosu tarafından düzenlenen Cumhuriyet Kupası Türkiye Avukat Spor Oyunları etkinliğine katılmak üzere geldiği şehirde, gazetecilere düşüncelerini açıklarken, "Koruyucu Avukatlık" kavramını dile getirmişti.
Feyzioğlu, vatandaşlar için bir hukuki koruma statüsü planlama gayreti içerisinde olduklarına işaret ederek, alış, veriş işlemlerinin avukatların bulunduğu ortamda yapılması adına bir çalışma başlattıklarını ifade ederek "Şimdi koruyucu avukatlık hizmetini getirmek istiyoruz. Bir Alman, bir İsveçli, hukuki işlem yapmadan önce nasıl 'ben avukatıma danışayım' fikrine sahipse, yani iş işten geçtikten sonra avukata gitmek, mahkemeye düşmek yerine işi yaparken avukata danışacak."
Feyzioğlu'nun açıklamasıyla gündeme düşen "Koruyucu Avukatlık" toplumumuza yabancı, dünyaya ise tanıdık bir kavram.
Ülkemizde, davalık olmadan, bir hak tecavüzü olmadan kimse avukatı hatırlamaz. Yaptığımız her işte, işin hukuki durumunu düşünmez, aklımıza eseni yaparız. Bu özel hayatımızda da, iş hayatımızda da aynıdır. Mahkemelik diye tanımladığımız olaylar olunca, savunma ve hak arama durumunda aklımız ermediğinde bu işi yapacak bir avukat aramaya başlarız.
Ne var ki, bazen iş işten geçmiş olur, haklıyken haksız duruma düşecek bir hale gireriz. İşte "Koruyucu Avukatlık", hukuki olayların baştan belirlenip, mahkeme aşamasına gelmeden önce büyük oranda çözülmesini sağlayan bir avukatlık hizmetidir.
Önleyici bir diğer deyişle koruyucu avukatlık, hukuki risklerin tahlil edilerek planlanmasını ve problem ortaya çıkmadan önlenmesini temel alan bir kavramdır. Avukatların görevi yalnızca hukuki uyuşmazlık süreçlerini yönetmek ve neticeleri öngörmek değildir. Günümüz şartlarında temel ilkenin, müvekkillerle etkin ve güçlü ilişkiler içerisinde bulunarak, problemlerin oluşmadan önce önlenmesi olması gerektiği çok açıktır.
"Koruyucu Avukatlık"; aynı zamanda, uzun ve maliyetli yargı sürecini önleyen, yargının iş yükünün hafiflemesine katkı sağlayan, tarafların zarar görmesinin önüne geçilmesini amaçlayan bir faaliyettir. Daha öz bir tanımla, "Koruyucu Avukatlık" hukuki risk yönetim şeklidir.
Hukukçular, konu hakkında bu tanımı şe şekilde ifade etmektedir. "İş yaşamında risk altına girmeden muhtemel sorun ve dava ihtimallerini en aza indirgeyerek başarılı bir iş yaşamı sürdürebilmenin yolu “Koruyucu Avukatlık”tan geçer."
Türkiye'de geçerli hukuk siteminde özel olsun tüzel olsun her kişi, avukata ihtiyaçduymadan dava açma, sürdürme kıscası kendini savunma ve adliyelerde işlem yapma hakkına sahiptir. Ancak çetrefilli bir hukuk sitemi nedeniyle, sürekli değişen yasalar, tüzükler, yönetmelikler vs gibi hak koruyucu kavramlar o denli çoktur ki, bir vatandaşın bunları bilme imkanı yoktur. Vatandaşbilemz de, hukuçular bilir mi, derseniz bu konu tartışılır ve doktorların branşşarı gibi her avukatın farklı branşta kendilerini tecrübe sahibi yapmalarından dolayı bazı avukatların da her konuda bilgi sahibi olmadıkları gündeme gelir.
Mesela, kavramlara göre yargıdaki olaylara bakarsak Fikri Mülkiyet, Aile, Emlak, Trafik, Tıp, İş, Vergi, İcra İflas, Göçmenlik, Anayasa, Çevre, Hukuk Davası, Ceza Savunma, Boşanma,Tazminat , Miras, Sigorta, Bilişim,Ticaret, Arabulucu, Uzlaştırmacı, Kamu-İdari, Uluslararası Hukuk, Temyiz, Tüketici, İstinaf ve daha bir çok alanda yetişmiş olan avukatları sınıflandırmak mümkündür.
Bu kadar konuda normal bir vatandaş bilgi sahibi olmayacağı gibi, her avukatında saydığımız branşlarda uzman olması beklenemez.
Koruyucu avukatlık, teşbihte hata olmazsa pratisyen hekim (aile hekimi) formatında olacaktır. Temel hukuk konu ve işlemlerinde bilgi sahibi olan avukat, müvekkilini belli bir yere kadar koruyacak, haklarını alacak, hukuki uyuşmazlıklara düşmesini önleyecek, bunu aşan durumlarda yerine göre branşlarda uzman olmuş avukatlara gitmek zorunda kalacaktır.
Ne var ki, ülkenin geçim standardına baktığınızda kimsenin kolay kolay aile avukatı, koruyucu avukatı isteyeceği de olmayacaktır. Zaten, mali durumu güçlüolanalrı bir avukatı hatta bir kaç avukatı var.
Derleme @erolkaranet - 03.12.2021
Türkiye'de Koruyucu Avukatlık Sistemi Yürür mü?
Fikri Mülkiyet, Aile, Emlak, Trafik, Tıp, İş, Vergi, İcra İflas, Göçmenlik, Anayasa, Çevre, Hukuk Davası, Ceza Savunma, Boşanma,Tazminat , Miras, Sigorta, Bilişim,Ticaret, Arabulucu, Uzlaştırmacı, Kamu-İdari, Uluslararası Hukuk, Temyiz, Tüketici,
