Telli Baba, Genç Kızların Umudu

Rivayet odur ki, 100 yıl kadar önce, hastalıklı olan bir kızın rüyasında görmesiyle birlikte mezarı ortaya çıkarılmış kabirde yatan şahıs Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet döneminde orduda tabur imamı olan biri. 

Tam olarak kime ait olduğu belli olmayan, hakkında çeşitli rivayetler bulunan türbeyi evlenmek isteyen genç kızların ziyaret etmesiyle ve üzerinde bulunan gelin teli olarak adlandırılan sim tellerinin çokluğu ili bilinen bu türbede yatan şahsın adının Abdullah olduğu söylenmektedir.

Türbe Yolu

Abdullah adlı Telli Baba olarak tanınan gönül sultanı, Fatih Sultan Mehmet Han ile birlikte İstanbul'un fethine iştirak eden veliyullah safında bulunduğu da söylenmektedir. 

Türbe ön girişi

Bir rivayete göre Telli Baba, Osmanlı İmparatorluğu'nun 18. yüzyılda yaşamış bomba imha uzmanıdır. İmparatorluk topraklarında birçok bombayı başarıyla etkisiz hale getirmiş, uzun yıllar bomba imha loncasının piri olarak görev yapmıştır. Kendi düğününe yetişebilmek için acele ettiği Rumeli Kavağı'ndaki son görevinde yanlış teli kesmesi sonucu vefat etmiştir.

Türbe Giriş Kapısı

Bir diğer rivayete göre de, Sultan 2. Mahmud devrinde, Ruslar'ın Karadeniz Boğazı'na saldırısı esnasında, Telli Baba'nın dervişleri ile birlikte düşmana karşı koymak ve savaşmak maksadıyla şimdi türbesinin bulunduğu yere geldiği ve kendisine bir zaviye yaptırarak boğazın bu hakim noktasına yerleştiği, o günden itibaren vatan bekçiliği görevini devam ederek, güzel İstanbul'un manevi muhafızlığına kıyamete kadar devam edeceği anlaşılmaktadır. Türbesinin bulunduğu yer, askeri önemi haiz müstahkem bir mıntıka olduğundan sivil halka kapatılmış ve bu sebeple zaviyesi ve kabri bir müddet terk olunmuş, sonradan görülen rüya üzerine tekrar küşat edilmiştir.

Rivayetler bitmiyor tabi, bir başka rivayete baktığımızda ise şunları öğreniyoruz.
Telli Baba, boğulmak üzere olan genç kızı kurtaran bir tahlisiye memurudur. (Cankurtaran) Gemilere kılavuzluk hizmeti veren Telli Baba bir gün nöbeti sırasında havanın aniden patladığı, denizin kabarıp dalgalandığını görmüş. Denizde bir kayık içinde zor durumda olan genç bir kız ve bir oğlan görmüş. Çok geçmeden kayık devrilmiş, genç kız ve oğlan denizde kaybolmuş. Tahlisiye memuru olan Telli Baba koşmuş denize genç kızı boğulmak üzere iken yarı baygın halde kurtarıp sahile çıkarmış fakat oğlanı bulamıştır. Yıllar sonra evlenme çağına gelen genç kız, şükran borcunu ödemek ve teşekkür etmek için tahlisiye memurunun bulunduğu yere geldiğinde öldüğünü öğrenip ve mezarı başında ağlamaya başlamış ve telli duvağını mezara bırakıp ayrılmış.

Başka bir rivayete göre ise, bugün Telli Baba diye bilinen türbede ziyaret yerinde yatanın aslında bir gelin olduğu şeklindedir. Eskiden beri ermişler hep eril(erkek) olarak düşünüldüğünden ”Telli Gelin” yerine ”Telli Baba” adı yakıştırılmıştır.

Telli Baba'dan Beykoz'da Yuşa peygamberin bulunduğu tepeler

Telli Baba'nın Üsküdar'da Aziz Mahmud Hüdayi hazretleri, Beykoz'da Yuşa peygamber aleyhisselam, Beşiktaş'ta Yahya Efendi hazretleri ile birlikte boğazın dört bekçisinden biri olduğuna da inanılmaktadır

Telli Baba'nın türbesi, Sarıyer'den Rumeli kavağına giden yolun ortasında, Beykoz'da Hazreti Yuşa Hazretleri'nin yattığı tepenin tam karşısında, Boğaz'ın Rumeli yakasındadır.
Telli Baba, Allahu Tealâ'nın ahlakı ile ahlaklanmış ve Resulûllah Efendimiz Hazretleri'nin sîret ve sünnetine can-ı gönülden bağlanmıştır. Bu nedenle yaşadığı dönemde çok sevilen ve ziyaret edilen Telli Babanın, insanlar arasında hiçbir zaman din ve mezhep farkı gözetmediği söylenir. Telli Baba, kendisini ziyaret ve çeşitli nedenler ile kendisine müracaatta bulunanlardan, duasını ve manevi himmetini, hiçbir zaman esirgemediği, yardım isteyenlerin imdâdına ruhaniyyeti ile yetiştiği ve edilen dileklerin kabul edildiğine dair, halk arasında yaygın bir inanç bulunmaktadır.

Telli Baba Türbesi’ne nasıl gidilir?

Adres: Rumeli Kavağı Mahallesi, Liman Caddesi – Sarıyer / İSTANBUL
Ulaşım: Telli Baba Türbesi Sarıyer Rumeli Kavağı mahallesindedir.
Metro ile ulaşmak isteyenler; Yenikapı - Hacıosman metro hattını kullanarak Hacı Osman durağında geldikten sonra 25A Rumelikavağı - Hacıosman Metro Hat numaralı otobüse binip Liman Caddesi Telli Baba durağında inerek ziyaret edebilirler.

Ebru Gündeş'in hediyesi

Metrobüs ile ulaşmak isteyenler; Zincirlikuyu istasyonuna geldikten sonra Yenikapı-Hacıosman metro hattına aktarma yapmalıdırlar. Hacı Osman durağında geldikten sonra 25A Rumelikavağı - Hacıosman Metro Hat numaralı otobüse binip Liman Caddesi Telli Baba durağında inerek ziyaret edebilirler.
Minibüs ile ulaşmak isteyenler; Sarıyer’den Liman Caddesi istikametine giden minibüsleri kullanarak ulaşım sağlayabilirler.

Sarıyer’Liman Caddesi 

Sarıyer’Liman Caddesi 

Sarıyer’Liman Caddesi 

Ebru Gündeş'in hediyesi

Özel araç ile ulaşım isteyenler; Sarıyer sahili boyunca Liman Caddesi yönünde devam ederek kolayca ulaşım sağlayabilirler.
Boğaz hattı vapurlarıyla Rumelikavağı iskelesinden inip 10 dakika kadar yürüdüğünüzde rahatlıkla ulaşabileceğiniz yol üstündedir.

Ziyaretçiler Hediye de Getiriyor

Türbeye zaman zaman gelen ziyaretçilerin çeşitli hediyeler bıraktığını da öğreniyoruz. Bunlardan en meşhur ise şarkıcı Ebru Gündeş'in hediye ettiği Kabe Kapısı motifli kabartma tablo. Ancak, son gördüğümüzde oyuncunun adının yer aldığı isimlik kaldırılmış. 

Derleme @erolkaranet - 09.08.2021