Göz, hayata açılan kocaman pencere.. Teknolojide zirve yaptık diyen insanoğlunun bir benzerini daha getiremeyeceği en önemli organımız.
İlaçlar, her insanın mutlaka kullandığı sözde tedavi amaçlı sentetik yapay ürünler. Dost mudur düşman mıdır bir türlü çözemediğimiz ilaçlar kullananların bir yerini iyileştirirken diğer bir tarafına onulmaz dertler açan endüstriyel maddeler.
Ve hatta faydadan çok zarar vermesi için üretilmiş sanayi maddeleri, sanki.. Ömür törpüsü..
Göz ve ilaçlar. İnsan sağlığında vazgeçilmez olan iki olmazsa olmaz. Pekala bu iki olmazdan göz rahatsızlığında ya da vücudumuzun herhangi bir rahatsızlığında kullanmak zorunda kaldığımız ilaçlar bu kıymetli organ için ne kadar faydalıdır ? Ya da ne kadar zararlıdır.?
Doğum kontrol hapı, Antibiyotikler, Alerji ilaçları, Antiaritmik ilaçlar, tansiyon ilaçları ve ağrı kesiciler hangi amaçla kullanılırsa kullanılsın bir şekilde vücudun bir yanını yaparken sözde düzelten özde yıpratan kimyasallardır. Ve tabi, bir de kortizon denilen madde ile üretilmiş ilaçlar yok mu, başa bela adeta..
Vücuda giren her ilaç aslında sinsi bir düşman. Koyun postuna bürünmüş bir çakal..Konumuzun asıl amacı olan gözlerin ele almış olmamız, insanın asla vaz geçemediği en önemli organı. Aslında her organımız bizim için önemli. Allah c.c hiç bir canlı yada cansız varlığı boşuna yaratmadığı gibi vücudumuzda mevcut bulunan tüm organları da boşuna yaratmamıştır. Birinin yokluğu demek vücudun iflası demektir.
İşte ilaçların gözümüzdeki etkileri.
Uzmanlar, NSAID grubu ağrı kesicilerin kullanımını tavsiye etmiyor. Ağrı kesicilerde bulunan bu maddenin içeriği mide sorunlarının yanı sıra göz sağlığına da bazı olumsuz etkiler yaptığını görmüşler. Bu etkilerin başında gözlerde ışığa karşı hassasiyet, kuru göz, katarakt, retinal kanamalar, makula dejenerasyonu tetikleme (sarı noktada hasar oluşumu), özellikle indometazin kullananlarda korneada birikme gibi yan etkilere sebep olduğunu söylüyorlar. Nadiren görme alanı kayıplarına veya pseudotümör cerebri denilen geçici baş ağrısı ve görme bulanıklığına da neden olabildiğini söyleyen uzmanlara rağmen kronik ağrılar için bu ilaçların verilmeye devam ettiği biliniyor.
Steroid türü ilaçları uzun süre kullanan hastalarda glokom ve katarakt olmak üzere iki kaçınılmaz komplikasyon oluştuğu da ikinci bir konu.. Makula dejeneresansı da (sarı nokta hastalığı)'nın steroid ağrı kesicilerin yan etkilerinden olduğu belirtiliyor. İlaç kullanımı kesilse bile glokomun verdiği hasar ve görme alanı kaybının geri dönüşünün olmayacağı uzmanların uyarıları arasında bulunuyor. Biraz da ileriye gidelim ve en şiddetli ağrılarda kullanıldığı söylenilen Opioidler (uyuşturucu ilaçlar), bağışıklık yapmanın yanı sıra göz bebeğinin küçülmesine de neden olduğu açıklamalarda vurgulanmakatdır.
Ve Kortizonlu göz damlaları.. Uzmanlar bu tür ilaçların ister kontrollü ister kontrolsüz kullanılması durumunda korneada yaralanmalara; körlüğe kadar varan tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini altını özellikle çiziyorlar.
Bir göz doktoru kendisine yöneltilen bir soruya verdiği cevapta kortizonlu göz damlalarının nelere sebep olacağını vurgularken, sanki hep suçlu vatandaşın kendisi imiş gibi muhatap alarak insanların kendi akıllarınca gidip eczaneden bu tür ilaçları almamaları gerektiğini söylerken, bunları reçetesiz hiç bir eczanenin vermemesi gerektiğini söylemiyor. Doktor, konu hakkında ifadesinde şunları belirtiyor.
"Göz hekimine gelmeden önce çeşitli nedenlerle acil servislere ve aile hekimlerine başvuran veya doğrudan eczanelere giden hastalara kortizon içeren göz damlaları verilebilmektedir. Kortizon içeren damlaların ağrı kesici özelliği olması nedeniyle başlarda memnun kalınabilir ama korneaya yapışan yabancı cisimlerde olduğu gibi rahatsızlığın altta yatan nedenini maskeleyebilir ve gözünüze kaçan yabancı cismi geç fark edebilirsiniz. Bazı virüslerin yol açtığı konjonktivit dediğimiz göz nezlesi olarak bilinen hastalığın iyileşme süresini uzatabilir ve kortizonlu damlayı kestiğimizde bu sefer kornea üzerinde lekelenmeler ortaya çıkabilmektedir. Kaşıntıya iyi geliyor diye kullanıldığında göz tansiyonunu yükseltebilmekte, kişi göz tansiyonunun yükseldiğini anlayamadığından görme sinirinde kalıcı hasarlar ortaya çıkabilmekte. Kortizon içeren damlalar göz yüzeyinin bağışıklık sistemini baskılamakta ve göz yüzeyinde uçuk çıkmasına da neden olabilmektedir. Bazı insanlarda sarı nokta olarak bilinen gözün retina tabakasında ödeme yol açabilmekte ve görmeyi azaltabilmektedir."
İşte göze iyi gelir diye kullanılan ilaçlardaki tehlikeli etken madde olarak bilinen deksametazon, prednizolon, florometalon, loteprednol bunlardan sadece bir kaçı..
"Sadece damlalar mı, tabii ki değil "diyor uzmanlar. Göze damlatılanların yanı sıra göz çevresine kullanılan kortizonlu pomadların da aynı ya da benzer zararlar verdiğini vurguluyor ve diyorlar ki," Göz kapağı ve göz çevresine sürülen kortizonlu pomadlar da aynı şekilde etkilere yol açabileceği gibi, göz kapağı cildinde incelmeye neden olabilirler. "
Göz doktorları ,şikayetlerin altında kontrolsüz ilaç kullanımın ve bilhassa göz damlalarının doğru kullanılmaması nedeniyle gözlerde tahribatların oluştuğunu söyleyerek yine hastaları suçlayacak düşündüren açıklamalar yapmaktadırlar.
Biz açıklamalara değinmeden önce şurada bir soru sormak istiyoruz. Hangi doktor, hangi hastaya ilaçları verirken "eczaneden alırsınız, artık" sözünü sarf etmeden önce ilaçların nasıl ve ne şekilde kullanılacağının eğitimini ya da bilgisini veriyor mu ? %95 Hayır, Hangi doktor" ilacı al gel sana nasıl kullanılacağını söyleyeyim" diyor mu yoksa "ilaçları nasıl kullanacağınızı eczacınız size söyler" diyerek başından savıyor mu ?
Bu konuyu bırakıp doktorların önerisine dönelim. "Gözünüzde en ufak bir şikayet bile hissetseniz, lütfen tavsiye edilen ya da daha önce başka bir göz rahatsızlığı için size verilen bir göz damlasını kullanmayınız. Tıpkı genel hastalıkların tedavisinde olduğu gibi göz hastalıklarının tedavisinde de birbirinden farklı ilaçlar kullanılmaktadır. Kortizonlu damlaların gözdeki tedavi edici etkisi farklı olduğu gibi, yan etkileri de farklıdır. Kortizonlu damlaların doktor takibi altında kullanılması şarttır. Uveitlerde, kornea nakli gibi durumlarda çok yüksek dozlarda kullanılabilen ve körlüğü önleyen bu ilaçlar, çok sık doktor kontrolu olmadan ve gereksiz yere kullanıldığında gözün kaybına neden olabilirler." Paragrafa dikkat ettiniz mi bilmeme ama bir kez daha dikkatli okursanız "Uveitlerde, kornea nakli gibi durumlarda çok yüksek dozlarda kullanılabilen ve körlüğü önleyen bu ilaçlar" deniliyor ve ardından "doktor kontrolü olmadan ve gereksiz yere kullanıldığında gözün kaybına neden olabilirler" diye korku veriliyor.
"Gözün sessiz katili" denilen göz tansiyonu için verilen ilaçların gözü iyi etmediğini belirten uzman hekimler bu damlaların sadece tansiyonu belli bir seviyede tuttuğunu yanlış kullanmada gözü kör edebileceğini de söylemektedirler.
İlaçların Gözlere Etkisi
Diğer tıp dallarında kullanılan ilaçların içinde gözü en çok ilgilendirenler :
Antibiyotikler: Göze patojen ( zarar veren ) bakteriler genelde genito-üriner ( üreme ve idrar yolları ) sistemine patojen bakterilerin benzerleridir. Bu nedenle seçilecek antibiyotik gram (-) mikroplara etkililerden olmalıdır.
Penisilin ve türevleri
Psikiatri tedavisinde kullanılan ilaçlar
Mannitol gibi Göziçi basıncını düşüren osmotik ajanlar
Diazomid gibi Göziçi basıncını düşüren diüretikler (idrar söktürücüler )
Steroidler ( Kortizon ve Türevleri )
Yerel İlaçlar (Göz Pomadı ve Damlaları)
Sistemik yoldan verilenlerin aksine lokal uygulanan ilaçların göze etkisi çok fazladır, buna karşın ilacın gözyaşı ile dilüe olması ( sulanması ), dışa ve nazolakrimal kanaldan buruna akması etkilerini azaltır. Bu ilaçları 5 gruba ayırabiliriz :
Göz bebeğini büyütücü (midriyatik) damlalar : Atropin, Fenilefrin vs… Bunlar geçici yakın görme bozukluğu yaparlar…
Göz bebeğini küçültücü (miyotik) damlalar : Pilokarpin vs…. Bunlar geçici miyopi oluştururlar !!! Antibiyotikli damla ve pomatlar.
Kortizonlu damla ve pomatlar : Glokoma (göz tansiyonu = karasu), katarakta, herpetik ve fungal keratite neden olduklarından kesinlikle doktorlarından habersiz kullanılmamalıdır !!!
Lokal uyuşturucular : Pantokain vs.. gibi ilaçlar kornea epitelinin dökmesine neden oldukları ve oluşabilecek iltihabın anlaşılmasını gizledikleri için doktordan habersiz kullanılmamalıdır !!!
Derlemedir - @erolkaranet - Yayın Tarihi 11.05.2021
