Ayasofya'da Miraç Kandilinde Bir İlk Yaşanacak

 Osmanlı döneminden kalma "Miraciye" geleneği bu akşam televizyon ekranlarından evlerimize unutulmaz anlar yaşatacak.

İslam aleminin kutlu gecelerinden olan ve her yıl Recep ayının 27. gecesi idrak edilen Mirac Kandiline özel olarak hazırlanan Miraciye bu akşam vesilesiyle Esenler Belediyesi, İstanbul Müftülüğü ve TRTMüzik iş birliği ile yeniden ekranlara taşınacak.

Esenler Belediyesi'nin katkılarıyla unutulmaya yüz tutmuş vakıf kültürü geleneği olan Mi’râciye, 86 yıllık özlemin ardından ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde ilk kez yaşanacak.

100 yılı aşkın süredir Bursa'da bulunan Hoca Muslihiddin (Mahkeme) Camii'nde okunan Kutbü'n Nayi Osman Dede'nin Mi'raciyesi, bu kez Ayasofya Camii semalarında yankılanacak. 

Osmanlı döneminde her Miraç Kandili'nde dergahlarda, mevlevihanelerde ve büyük camilerde okunması gelenek olan; bestesi Kutbü'n Nayi Osman Dede'ye ait Mi'raciye, Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu tarafından Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde icra edilecek.

Mi'raciye, bu akşam 21.15'te canlı yayınla TRT Müzik ve Esenler Belediyesi web sitesi üzerinden yayın yapan Şehir Ekranı TV'den yayonlanacak

ALBÜM VE KİTAP DAĞITILACAK

Esenler Belediyesi'nden yapılan açıklamada, Miraç Kandili programı kapsamında İstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu tarafından icra edilmiş ve Esenler Belediyesi katkılarıyla kaydı yapılmış "Mi'raciye" albümü de Ayasofya ziyaretçilerine dağıtılacak.

Mehmed Safiyüddin Erhan'dan alınan ve 1700'lü yıllardan bugünlere ulaşan tek tarihi ses kayıtları, proje sahibi tanburi Cüneyt Bayraktar tarafından dinlenerek, meşk sisteminin son temsilcilerinden Hubcuzade Şakir Çetiner'in okuduğu tavırda notaya alındı ve albümdeki Miraciye icrası da bu notadan yapıldı.

Sanat yönetmenliğini İhsan Özer'in üstlendiği albüm, Osmanlı dönemindeki Miraç kandillerinde Mi'raciye okunması geleneğinin gelecek nesillere aktarılmasına katkı sunmayı amaçlıyor.

Miraç Kandili programı sonunda, Cüneyt Bayraktar'ın titiz çalışmaları sonucu ortaya çıkan Mi'raciye kitabı da vatandaşların ilgisine sunulacak.

Miraç Kandili programı, 300 yıllık Mi'raciye geleneklerine uygun olarak yerine getirilecek ve Mi'raciye kıraatinin ardından dinleyicilere süt ile kandil simidi ikram edilecek.

Mi'raciye nedir? 

Türk edebiyatında Hz. Muhammed aleyhisselamın miraç mucizesini konu alan şiirlere ve bu konuyu işleyen manzum eserlere mi'raciye ya da mi'rac-name isimleri veriliyor.

Eski Edebiyatımızda, Na’t yazmak gibi, Mi’râciyye yazmak da edebî usul ve geleneklerden biri kabul edilmiştir. Bu yüzden pek çok şâir ve edibimiz Mi’râciyye yazmışlardır. Müstakil Mi’râciyye’ler kaleme alındığı gibi “Mevlid” manzumeleri içinde Mi’râc’ın anlatıldığı bölümler de mevcuttur. Bunları da Mi’râciyye kabul etmek gerekir. Süleyman Çelebi’nin Mevlidindeki Mi’râc Bahri bunların en meşhurlarındandır.

Bilinen ilk Türkçe miracnameyi Fahreddin Attar yazmış ve Melik Bahşi tarafından istinsah edilmiştir (1436). Edebiyatımızda başlıca miraciye yazarları:

Seyyid Nizameddin Seyfullah (ölm. 1601) Ganizade Nadiri (ölm. 1626,) Nevi-zade Ataî (ölm. 1635), Neşatî Dede (ölm. 1674), Lebib Efendi (ölm. 1702). Nabî (ölm. (1712), Aîaaddir, Sabit {ölm. 1712), Abdü’baki Arif (ölm. 1713), Nazım (ölm. 1726), Seyyid Vehbi (ölm. 1736), Faiz Efendi (ölm. 1792),

Bu eserlerin bir kısmı müstakildir. Bir kısmı ise divanları arasında küçük birer bölümdür. Bu eserlerin yanında mevlid türünde yazılmış eserlerde de miraç bahisleri vardır.

Müstakil Mi’râciyye yazarları arasında Ganî-zâde Nadirî eseri ile haklı bir şöhrete sahib olmuş ve kendinden sonra gelen şâirlerce tanzir edilmiştir.

Mi’râciyyeler içinde en meşhuru 18. asrın ilk yarısında yetişen Şeyhü’n-Nâyî Osman Dede’ye ait olanıdır. Güftesi ve bilhassa bestesi itibariyle, hadisenin şanına yakışır bir surette muhteşem bir muvaffakiyetle ibda edildiği ehlince kabul edilmektedir. Osman Dede’nin bu eseri Dinî Musikîmizin eşsiz eserlerinden biri olarak ölümsüzlüğe erişmiştir.

Günümüzde İstanbul’da vakfiyeleri mucibince Kadiri Arifânesi, Hüdaî ve Nasûhî Camilerinde Mi’râciyye okunmaktadır.