Türkiye'de görevini yerine getiren polise mukavemette bulunmanın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 265. maddesine göre 6 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırıldığı bilinmektedir.
Görevi yaptırmama suçu, karşı kamu görevlisinin ilgili görevini engellemeye yönelik bir fiile verilen cezadır. Suçun işlenebilmesi için görev başında ve görevini yapmakta olan bir kamu görevlisine karşı işlenmesi gerekir.
Kamu Görevlisi Kimdir?
Kamu görevlileri, Türk Ceza Kanunu kapsamında 6’ıncı maddede düzenlenmiş, kamu görevlileri tek tek sayılmıştır.
“Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi,…”
Polise Mukavemet
Polis, Türkiye Cumhuriyeti’nin kamu görevlilerinden biridir. Polise karşı gerçekleştirilen cebir veya tehdit ile birlikte görevini yaptırmama icrasında bulunmak, TCK 265’in konusunu oluşturan görevi yaptırmamak için direnme suçunu, halk deyimiyle polise mukavemet suçunu oluşturur. Esasen polise mukavemet ve bu suç birebir aynı suçtur. Polise tehditte bulunmak, itmek, sert bir şekilde dokunmak, görevini yapmasını engellemek, gözaltı ve tutuklama durumlarında mukavemet göstermek gibi fiiller cebir unsuru içerisinde değerlendirilir.
TCK 265 ‘in konusunu oluşturan görevi yaptırmamak için direnme suçu, halk arasında polise mukavemet olarak da bilinir ki en büyük uygulama alanını polise mukavemette bulur. Görevi yaptırmamak için direnme suçunun oluşması, kamu görevlisine gerçekleştirilen direnmenin, mutlaka cebir veya tehdit unsurlarından en az birinin varlığı ile mümkündür. Cebir ve tehdidin bir arada gerçekleşmesi veya cebir ve tehditten birinin gerçekleşmesi TCK 265’in konusunu oluşturmak için yeterlidir.
Türk Ceza Kanunu’nun 265. maddesi
“Kamu görevlisine karşı görevini yapmasını engellemek amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Suçun yargı görevi yapan kişilere karşı işlenmesi halinde, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Suçun, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle veya birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranında artırılır.
Suçun, silahla ya da var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Bu suçun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.”
Söz konusu suçu işlerken kullanılan araç veya olay esnasında yararlanılan güç veya unsurların varlığı veya farklılığı halinde de farklı cezalar uygulanır.
Görevi yaptırmamak için direnme suçu silah ile veya herhangi bir suç örgütü unsuru ile bir güç oluşturarak işlenirse şahsa verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Buradaki silah kavramının hangi unsurları içerdiğini bilmek önemlidir. Zira TCK kapsamında silah, sözlük anlamından farklı kullanılmaktadır.
Görevi Yaptırmamak İçin Direnme Suçunda Zamanaşımı
Dava zamanaşımı;
TCK 265/1 ‘e göre yani suçun temel şekline göre cezası 5 yılı geçmediği için 8 yıldır.
TCK 265/2 ‘e göre suçun yargı mensuplarına işlenmesi durumunda yine cezası 5 yılı geçmediği için 8 yıldır.
TCK 265/3 ‘e göre suçun, kişinin tanınmasının mümkün olmadığı halde veya birden çok kişi ile birlikte işlenmesi durumunda artırımlarla birlikte suç şeklinin cezası 5 yılı geçmediği için 8 yıldır.
TCK 265/4 ‘e göre suçun silah ile işlenmesi durumunda da cezası 5 yılı geçmediği için 8 yıldır.
Ceza zamanaşımı;
Yukarıda da değindiğimiz üzere suçun cezası her halükarda 5 yılı geçmediği için 10 yıldır.
Görevi Yaptırmamak İçin Direnme Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme
Görevi yaptırmamak için direnme suçunda yargılama yapmakla görevli mahkeme, Asliye Ceza Mahkemeleridir.
Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir.
@erolkaranet - 09.12.2020
