Memurun Görev Tanımı Dışında Çalıştırılması

Kamuda yaşanan en büyük sorun görev tanımları sorunudur. Bir kişi mühendis olmasına rağmen hangi görevleri yapmakla yükümlü olduğuna dair resmi bir mevzuat bulunmamaktadır. Amirler ise bu konuda resmi bir mevzuat bulunmadığı ve yeteri kadar personel de olmadığı için unvanla uyumlu olmayan görevleri memurlara verebilmektedir.
Unvanlara ilişkin görev tanımları olmasa da, memur başka sınıfta çalıştırılamaz. Bu husus 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 45 inci maddesinde düzenlenmiştir. Yasanın 45. maddesine göre de “ Hiçbir memur sınıfın dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılması olanağı yoktur. Kısaca "Hiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz."
Bu çok açık bir hüküm olup, amirlerin THS'de yer alan bir memura GİH veya yardımcı hizmetler sınıfında yer alan bir personelin yapması gereken işleri vermesi kanuna aykırı olacaktır.
Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. T.C Anayasa m. 128/1 emri gereği 657 sayılı Yasa’nın uygulandığı kamu kurum ve kuruluşlarında kamu hizmetleri memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler  eliyle yürütülmektedir.
657 sayılı Yasa’ya göre  “ Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu kanun uygulanmasında memur” olarak tanımlanmıştır. Her memur 657 sayılı Yasa’nın 36 inci maddesine göre belirlenen bir kadroda kamusal görev yürütür. Her kadro; sınıfı, derece/kademesi ve unvanı ile belirlenmiştir. Yasanın 45. maddesine göre de  “ Hiçbir memur sınıfın dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılması olanağı yoktur. Kısaca hiçbir memur kadrosu dışında istihdam edilemez.
Somut olayda  kişisel yetki kullanılarak memurun kadrosunun bağlı bulunduğu birim yerine farklı bir birimde kadro unvanı dışında istihdamın mümkün olup olmadığı irdelenecektir.
657 sayılı Yasa’nın Geçici süreli görevlendirme başlıklı 8. Ek Maddesi 25 Şubat 2011 tarih ve 27857  mükerrer sayılı   Resmi Gazetede yayımlanan 13.2.2011 Tarih ve 6111 sayılı Yasa’nın 115 inci maddesi ile madde başlığı dahil değiştirilmiştir. 
MADDE 115- 657 sayılı Kanun’un ek 8 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kurumlar arası geçici süreli görevlendirme:
EK MADDE 8- Memurlar, geçici görevlendirme yapmak isteyen kurumun talebi ve çalıştıkları kurumun izni ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında aşağıda belirtilen şartlarla geçici süreli olarak görevlendirilebilir:
a) Yurt dışında görevlendirilen güvenlik görevlileri hariç olmak üzere, memurun görevlendirileceği kurumda göreve ilişkin 4 üncü ve daha yukarı bir dereceden boş bir kadronun bulunması şarttır.
b) Geçici süreli görevlendirilen memurlar, geçici süreli olarak görevlendirildikleri kurumların mevzuatına uymakla yükümlüdür.
c) Geçici süreli olarak görevlendirilen memurlar, yurt dışında görevlendirilen güvenlik görevlileri hariç olmak üzere, aylıkları ile diğer mali ve sosyal haklarını kurumlarından alır. Bu memurların kadroları ile ilişkileri, kendi sınıf ve derecelerindeki terfi ve emeklilik hakları devam eder.
d) Geçici süreli görevlendirme süresi bir yılda altı ayı geçemez. Yurt dışında görevlendirilen güvenlik görevlileri için geçici görevlendirme süresi en çok iki yıldır; gerekli görülmesi halinde bu süre bir katına kadar uzatılabilir.
e) Geçici süreli görevlendirmenin, memurların göreviyle ilgili olması şarttır.
f) Geçici süreli görevlendirmede memurun muvafakati aranır.
Birinci fıkrada belirtilen haller dışında memurlar, kamu yararı ve hizmet gerekleri sebebiyle ihtiyaç duyulması halinde kurumlarınca, Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alınarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarında altı aya kadar geçici süreli olarak görevlendirilebilir.”
Madde metninden anlaşıldığı üzere, yasanın koşullarına uymak suretiyle bir memurun ancak kurumlar arası geçici olarak görevlendirilmesi yasaya  uygundur. Aynı kurum içinde geçici görevlendirme yasaya aykırıdır.
 Kaldı ki; bir karışıklığa neden olunmaması için  657 sayılı Yasa’nın “ Geçici süreli görevlendirmenin şartları” başlıklı  9. Ek Madde de 6111 sayılı Yasa’nın 117. maddesinin (g) fıkrasındaki düzenleme ile yürürlükten kaldırmıştır
Bu yasal durum karşısında; 6111 sayılı Yasa’nın Resmi Gazetede yayımlandığı 25. Şubat.2011 tarihinden sonra; bir memuru kadrosunun bağlı bulunduğu birim dışında kuruluşun başka bir biriminde kadrosu dışında çalıştırılmasının yasal dayanağı yoktur. Kısaca, kurum içinde geçici süreli görevlendirme yapılamaz. Eski alışkanlık ile memurun kurum içinde geçici süreli görevlendirilmesi ; hukuk devleti ilkelerine , hukukun güvenliğine ve çalışma özgürlüğüne açık olarak aykırıdır.

Unvanla uygunluğu tartışmalı bir görev verilmesi halinde ne yapılmalıdır?
Yukarıda da belirtildiği üzere memura sınıfı dışında görev verilemeyeceği çok açıktır. Tartışma aynı hizmet sınıfında yer alan bir görevin verilmesi, memurun ise bu görevin unvanı ile uyumlu olmadığını düşünmesi halinde oluşmaktadır.

HAK ARAMADA NASIL BİR YOL TAKİP EDİLMELİDİR?
Kendisine verilen görevin kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun olmadığını düşünen bir personel bu konudaki hakkını şu şekilde arayacaktır.
1- Personele verilen görev, resmi bir yazıyla tebliğ edilmiş olmalıdır.
2- Resmi yazıya, "müracaat ve şikayet yönetmeliğine" uygun bir şekilde itiraz edilebilir.
3- Alınacak cevaba karşı idari yargıda 60 gün içinde dava açılmalıdır.
4- Yürürlüğü durdurma istemiyle açılacak davada, verilen resmi görevin kamu yararına uygun olmadığı ve hizmet gereklerine uygun olmadığı savunulmalıdır. Dava dilekçesinde, bu görevi yapabilecek başka personel olup olmadığı, sadece kendisinin hedef alınıp alınmadığı, başka kurumlardaki uygulamaların nasıl olduğu gibi hususlara yer verilebilir.
5- Davanın kazanılması ancak benzer işlemlere devam edilmesi halinde manevi tazminat yoluna başvurulmalıdır.
6- Diğer taraftan, dava açma esnasında, verilen görev yapılmalıdır. Zira 657'e göre amir kanuna aykırı emir verilebilir, memur ise sadece suç teşkil eden emirleri yerine getiremez. Bu nedenle suç teşkil etmeyen emirlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Aksi davranış halinde memur disiplin cezası ile karşı karşıya kalacak ve bu kez disiplin cezalarının iptali için idari yargıda dava açmak zorunda kalacaktır.

Devlet memurlarına görev yaptıkları sınıf dışında  görev vermeme konusunda 657 sayılı yasada yer alan düzenlemeye idarelerin riayet etmesi gerekmektedir. Bu şekilde kurumun  dava, şikayet gibi işlemlerle uğraşması önlendiği gibi kurum içinde olası huzursuzlukların da önüne geçilmiş olur.

Memur Başka Sınıfta Çalıştırılırmasında Emsal Karar

Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğü Personel Şube Müdürlüğü İşçi ve Sosyal İşler Şefliğinde şef olarak görev yapmakta iken, Bölge Müdürlüğünde çalışan kadrolu ve geçici işçilerle ilgili ödeme evraklarının kontrolü, ödeme emirlerinin belgelerinin imzalanması, harcama yetkilisine sunulmak üzere kontrol edilmesine ilişkin görevlendirildi. Yapılan işlem karşısında personel, İdare Mahkemesinde dava açtı.
Açılan dava sonucunda İdare Mahkemesi işlemi iptal etti.
Yerel Mahkeme gerekçesinde; olayda söz konusu şefin görevlendirilmesinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 36. maddesinde yer alan,“hiçbir memurun sınıfı dışında çalıştırılamayacağı” hükmüne aykırı olmasını gerekçe gösterdi.
Ayrıca İdare Mahkemesi Kararında;
'...davacının görev yaptığı birimin (Sosyal İşler Şefliğinin) ayrıca bir kuruluşu yapılmadığı gibi Personel Şube Müdürlüğü’nün görevleri arasında davacıya verilen “ödeme evrakları konulu görevlendirme” ile bağlantılı herhangi bir görev tanımı bulunmadığı, ayrıca bu görevlendirmenin, personel şube müdürlüğü tarafından yapılması gereken benzeri görevler arasında da kabul etmek olanaklı değildir....
....Bu durumda, Personel Şube Müdürlüğünde Sosyal işler Şefliğinde şef olarak görev yapmakta olan davacının, her ne kadar Yönetmelikte İşveren ve İşçi ilişkilerini yürütme görevinin Personel Şube Müdürlüğünün görev ve yetkileri arasında düzenlendiği görülmekte ise de davalı idarece yapılan görev tanımında; Personel Şube Müdürlüğünün görevleri arasında sayılmayan ve yapılacak işin niteliği nedeniyle Mali İşler Şube Müdürlüğünce takip ve kontrol edilmesi gereken Bölge Müdürlüğünde çalışan kadrolu ve geçici işçilerle ilgili ödeme evraklarının kontrol edilerek, ödeme emirlerinin belgelerinin imzalanarak harcama yetkilisine sunulmak üzere kontrol edilmesi ve imzalanmasına ilişkin işleri yürütmek üzere görevlendirildiği dikkate alındığında, yukarıda anılan Kanun hükmünde belirtilen hiç bir memurun sınıfının dışında çalıştırılamayacağı hükmüne aykırı olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı...' şeklinde değerlendirdi.

Alıntı Kaynakları:
Müfit Pınar
Memurlar
Kamu Denetçiliği Kurumu :  İdare tarafından yapılan görevlendirmenin geri alınarak,görev tanımına uygun görevlendirmenin yapılması talebine ilişkin tavsiye kararını okumak için tıklayınız
Kamuajans

Güncelleme: 13.12.2020 - @erolkaranet