Hemen hemen her yetişkinin bir yakını için veya tanısın tanımasın bir Müslüman'ın cenazesinde bulunduğu malumunuzdur. Çünkü, Cenaze namazı, vefat eden din kardeşlerimiz hakkında duâ olmak üzere bir farz-ı kifâyedir. Taklidi Müslüman olduğumuz için ibadetleri yaparken eksik ya da fazla yaptığımzı da biliyoruz. Oysa ilimsiz ibadetin makbul olmayacağı bilinse de rahmeti ve merhameti sonsuz olan Allah'ın c.c takdiri ile yine de elimizden geleni yaparak, bu ibadetleri yapmaya devam ediyoruz. Muhakkak ki, ibadetlerimizi yaparken yaptığımız hataları bilmeden yapıyor ve aslını da öğrenmiyoruz.
Bu yazımızda cenaze namazında sıkça yapılan hatalara değineceğiz.
ELLERİN DURUMU
En önemli bir hata "Cenaze namazının sonunda, sağa selam verince sağ eli, sola selam verince sol eli salıveriyoruz, bu doğru mu?" sorusunda bulunuyor.
Bir çok kimseler, Cenaze namazının dördüncü tekbirinde, ya hiç ellerini bırakmadan selâm vermekte veya sağ tarafa selâm verince sağ elini, sol tarafa selâm verince de sol elini yana bırakmaktadır. Bu şekilde yapılan etlem yanlıştır. Zira, vakit namazlarını kılarken, iki selamı vermeden ellerimizi nasıl dizlerimizden çekmiyorsak, cenaze namazında da aynı şekilde sağa ve sola selamı vermeden ellerimizi serbest bırakmamız yanlıştır ve edebe uygun değildir. Çünkü kendisinde sünnet olan bir zikrin bulunduğu kıyamlarda eller bağlanır. Sünnet olan bir zikrin kalmadığı kıyamlarda ise, eller bağlanmaz, yana salınır. (Dürer, 1/ 53) Ancak, böyle yapmak da namazın sıhhatine engel değildir.
Özetle, cenaze namazında sağa ve sola selâm verildikten sonra eller çözülerek serbest bırakılır. Bu durum Hanefîler’e göre her iki tarafa selâm verilmesi vâcip olduğundan ellerin de sol tarafa selâm verildikten sonra bırakılması uygundur. Diğer üç mezhepte ise sadece sağa selâm verilmesi vâciptir.
TEKBİR ALIRKEN BAŞI KALDIRMAK
Cenaze namazı içinde imam açıktan “Allâhu Ekber” diye tekbir aldıkça bazı kimseler kafalarını kaldırmaktadırlar. Bu da yanlış ve tehlikeli bir harekettir. Doğrusu, ne kafa ile ve ne de başka bir azâ ile namaz müddetince hiçbir harekette bulunmamaktır.
NAMAZDA AYAKKABILARIN DURUMU
Cenaze namazı kılınacak yer veya ayakkabı temiz değilse, ayakkabıyı çıkarıp üzerine basmak gerekmektedir.
NAMAZ SONRADAN GİREN KİŞİNİN DURUMU
Cenaze namazına bazı kimseler sonradan katılmakta ve imamın verdiği selamla birlikte namazdan çıkmaktadır ki, bu da yanlış bir harekettir. Zira, Namaz başladıktan sonra cemaate katılan kimseler, eksik kalan tekbirleri imam selâm verdikten sonra dua okumaksızın peş peşe alıp namazlarını tamamlarlar.
CENAZEYİ KAÇ KİŞİ TAŞIMALI
Zaman bazı cenazelerde tabutu 4 kişiden fazla taşıdığını görmekteyiz. İki kişi önde ikisi ortada ve ikisi arkada olmak üzere ki bu da sünnete uygun olmayan davranıştır.
Hanefî ve Hanbelîler’e göre sünnete uygun olan şekil, tabutun dört kişi tarafından taşınmasıdır. Şâfiîler’e göre bu şekilde taşınması câiz olmakla birlikte biri önde, ikisi arkada olmak üzere üç kişi tarafından taşınması efdaldir. Mâlikîler ise bunun için belli bir sayının bulunmadığını, iki, üç veya dört kişinin cenazeyi taşıyabileceğini belirtmişlerdir. Cenazeyi teşyî eden kimsenin tabutu her taraftan taşımasının sünnet olduğuna dair rivayeti (İbn Mâce, “Cenâʾiz”, 15) dikkate alan fakihler, bunun en uygun şeklinin, tabutu önce sağ omuzla önden sonra arkadan, daha sonra sol omuzla önden sonra arkadan bir müddet taşımak olduğunu belirtmişlerdir. Küçük çocuğun cenazesini yalnız bir kişi elleri üstünde taşıyabilir.
@erolkaranet - 17.11.2020
