Ticari yük, eşya ile yolcu taşımacılığı yapan sürücülerin bedeni ve psikolojik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren raporu almayan sürücülere ceza uygulanacak.
Psikoteknik Muayene ve Değerlendirme Raporu testlerinden geçemeyenler ise riskler ortadan kalkana kadar ticari araç kullanmaktan men ediliyor. 90 günlük sürenin ardından yeniden psikoteknik raporu için testlere tabi tutuluyor.
Psikoteknik test nedir, nasıl yapılır?
Psikoteknik testi için gerekli evraklar ve geçerlilik süresi
Bireyin bir işte olan yeterliliğinin ölçülebilmesi maksadıyla bedensel ve zihinsel özellikler psikoteknik değerlendirme testiyle ölçülür.
Bir diğer tanıma göre psikoteknik, kişilerin belirli merkezlerde özellikle de bankalıktan yetkili bulunan psikoteknik değerlendirme merkezlerinde bir psikolog nezdinde minimum 60 dakika süreyle Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı bir test cihazla yapılır. Sonraki aşamada psikiyatri uzmanının görüşü ve sonunda İl Sağlık Müdürlükleri’nden alınacak raporla belgelenerek test belge altına alınır.
Alınacak belgeler seyahat esnasında sürücünün yanında bulunmalıdır. Değerlendirme; bedenen ve ruhen sürücünün sağlıklı olup olmadığına görelik bir bilimsel araştırma niteliği taşır.
Psikoteknik değerlendirmelerde nelere dikkat edilir?
Araç sürücülerinin güvenli bir şekilde araç kullanabilmesini sağlayan; algı, hafıza ve muhakeme gibi zihinsel beceriler ölçülür. Sürücünün psikomotor yetenek ve becerileri, el ve ayak hareketleri, anlık tepki verme süresi gibi bilgiler öğrenilir.
Psikoteknik değerlendirmede amaçlanan nedir?
Ticari olarak araç kullanacak kişilerin veya yolcu taşıyan şoförlerin trafikte tehlike yaratabilecek olanların ayrılması ve bu kişilere araç kullanma yetkisi verilmemesi ve böylelikle kamuya gelebilecek zararın engellenmesi amaçlanmaktadır. Psikolojik veya bedensel açıdan rahatsız olan ve ticari araçları kullanan kişiler eğer ayıklanmazsa, diğer sürücüler ve trafik olumsuz etkilenebilir, ölümlü yaralanmalar, maddi hasarlı kazalar meydana gelebilir.
Kimler psikoteknik değerlendirmeye girmek zorundadır?
Psikoteknik değerlendirmeye; Birinci grup binek araç sürücüleri yazan ihlalleri yaparlarsa ehliyetleri alınır ve bu süreç tamamlandıktan sonra psiko-teknik değerlendirmeye tabii tutulurlar. Hız sınırını yüzde 30’dan daha fazla aşan ve aynı ihlali 5 kere yapan sürücülerin ehliyeti 1 yıl süreyle alınır. Son 1 yıl içerisinde 100 ceza puanını 2. kez aşmış sürücülerin ehliyeti 4 aylığına alınır ve süre tamamlandıktan sonra psiko-teknik değerlendirme uygulanır. Son 5 yıl içerisinde 3 kere alkollü araç kullanıp yakalananların ehliyetleri alınır ve süre tamamlandıktan sonra psiko-teknik değerlendirme yapılır. İkinci grupsa ticari faaliyetlerde bulunan sürücülerin gireceği psiko-teknik değerlendirme testidir.
Vergi mükelleflerine bağlı ticari araçları kullananlar bu belgeyi almak zorundadır.
K2 yetki belgesindeki araçları kullanacak sürücülerin bu testi geçmesi gerekmektedir. K2 yetki belgesi ise; taşımacının kendi adına ticari kayıt veya tescil edilen taşıt veya taşıtlarla yalnızca kendi iştigal konusuyla eşya taşıyacaksa ticari maksatla yapmayacak olanların alması gerekmektedir. K2 belgesi bulunan sürücülerin aynı zamanda SRC belgesini de alması gerekmektedir. Büyük otobüs kullananların 26 yaşından gün alıp, 63 yaşından küçük olmalı, yolcu taşımacılığı yapanların en az lise mezunu olması, eşya ve kargo taşıyanların ise en az ilköğretim düzeyinde mezun olması ve 63 yaşından gün almamaları gerekmektedir. Tehlikeli maddeleri taşıyan sürücülerin ise daha önce; uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı suçlarından hüküm giymemesi gerekmektedir.
Psikoteknik testi öncesinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Alkollü, uyuşturucu madde altında olmamanız, uykusuz, yorgun olmamanız gerekir. Bütün bunlar yapılacak testte başarınızı etkileyecektir. Öte yandan yakın gözlük kullanıyorsanız, mutlaka gözlüğünüzü yanınızda bulundurun.
Psikoteknik testi için gereken evraklar
Psikoteknik için 2 adet vesikalık resim, nüfus cüzdanı ve sürücü belgesi gerekmektedir.
Psikoteknik belgesinin geçerliliği
Psikoteknik belgesinin 5 yıl geçerliliği bulunmaktadır. 5 yıl tamamlandıktan sonra sürücü yeniden teste girip belgesini tazelemelidir. Burada sürücünün 5 yıl boyunca hareket, davranış ve psikolojisinde bozukluk olup olmadığı incelenir.
Psikoteknik değerlendirme süresi ne kadardır?
Psikoteknik değerlendirme en az 60 dakikadır. 1 saatten daha az olan raporların geçerliliği bulunmamaktadır. Rapor 1 hafta içerisinde çıkarak sürücüye teslim edilir.
Psikoteknik testi nerede yapılır?
Psikoteknik veren hastaneler Sağlık Bakanlığı tarafından onay verilmiş kurumlardan alınır.. İlinizde bulunan bu kurumlara belge için başvuruyu kolaylıkla yapabilirsiniz.
Psikoteknik Değerlendirme Yapmaya Yetkili Kuruluş ve Kişiler
Psikoteknik değerlendirme, bu Cetvelde belirtilen usul ve esaslara göre ve yine bu Cetvelde tanımlanmış altyapı özelliklerine sahip, resmi ve özel kuruluşlar bünyesinde oluşturulan ve il sağlık müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş merkezlerde çalışan psikolog ünvanına sahip kişiler tarafından yapılır.
Zorunlu belge için istenen ücret
Özel ve resmi kuruluşlarda sürücüler için uygulanmakta olan psiko-teknik değerlendirme asgari ücreti, değerlendirmenin uygulandığı ilin il sağlık müdürlüğü tarafından, o ildeki uygulayıcıların ve ilgili meslek kuruluşunun görüşü alınarak, il umumi hıfzıssıhha kurulu kararı ile belirlenebilir. Asgari ücret belirlenmesindeki amaç haksız rekabet oluşmasının engellenmesi ve hizmet kalitesi standardının korunmasıdır. Psikoteknik belgesi için belirlenen ücrete bölgeden bölgeye değişiyor
Derleme @erolkaranet - 19.06.2020
