İslamı yaymak için İstanbula kadar gelen ve burada vefat eden sahabelerden kabirleri belli olanların sayısı 22 olarak tespit edilmiş. Ancak bu sayının çok daha yüksek olduğu bir gerçek.
İslam'ın ilk çağlarında doğdukları coğrafyaları terk ederek İslamı yaymak için İstanbula kadar gelen sahabelerden kimileri çeşitli sebeplerden dolayı geri dönemediler. İstanbulun fethinin ardından bu kabirler teker teker tespit edilerek yeniden yaptırıldı. Getirdiği yeniliklerle en çok tartışılan padişahlardan 2. Mahmut ise kötü şöhretinin önüne geçmek için İstanbulda şehit düşen sahabelerin kabirlerini tespit ettirerek ziyarete açan en önemli isimlerden. Ancak bu kabirlerin İstanbulda vefat eden sahabelerin gerçek kabirleri olup olmadığı tartışılıyor. Bu tartışmalardan birisi de yapılan çalışmalar sonucunda ortaya çıkan ve günümüze ulaşan sahabe kabirlerinin sayısıyla ilgili.
Bugün İstanbulda 22 sahabe kabri var, oysa yapılan araştırmalar bu sayının çok daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. İlahiyatçı Dr Necdet Yılmaz ve tarihçi Dr. Coşkun Yılmazın yaptıkları bir yıllık çalışmanın sonucunda ortaya çıkan verilere göre sadece Haliçdeki Tokludede Haziresinde yatan sahabelerin sayısı bini buluyor.
Hz. Hüseyin de İstanbula gelmiş
Yaptıkları çalışmaları Bilge Yayıncılık tarafından yayınlanan “İstanbullu Sahabeler” adı altında toplayan araştırmacılardan Dr. Coşkun Yılmaza göre İstanbulda vefat eden sahabeler kadar İstanbula çeşitli vesilelerle gelen ama daha sonra geri dönen sahabelerin sayısı da oldukça kabarık.
Peygamber Efendimizin (sav) torunu Hz. Hüseyin gibi önemli şahsiyetlerin de ziyaret ettiği İstanbulda kabirleri bulunanlar arasında ise Hz. Hüseyinin kızları ve Peygamber Efendimiziin süt kardeşi Hz. Ebu Şeybe el-Hutri var. Sahabelerden kimileri İslamı bu topraklara getirmek için düzenlenen seferlere katılarak gelirken kimileri de ticari ve tebliğ amacıyla İstanbulda bulunmuş. Dr. Yılmaz, İstanbula gelen diğer önemli zatların isimlerini ise şöyle sıralıyor: “İstanbula o dönemde iki ayrı sefer düzenlenmiş. Bu seferlere katılanlar arasında Medinede doğan ilk muhacir çocuklardan biri olan Hz. Abdullah bin Zübeyr, Peygamber Efendimizin (sav) amcasının oğlu Hz. Abdullah bin Abbas, Medinede ilk İslamı seçenlerden Hz. Fedale bin Ubeyd ve Hz. Ömerin oğlu Hz. Abdullah bin Ömer gibi pekçok kişi düzenlenen bu seferlere katılmışlar.”
Ayşe Olgun -Yeni Şafak 14 Kasım 2003