Ecyad Kalesi, Mekke'de 1781 tarihinde yapılan, 2002 yılında Suudi Arabistan tarafından yıkılan Osmanlı kalesi.
Ecyad Kalesi, Kabe'nin asi kabilelerden savunmasına yardımcı olmak üzere yapılmış, Birinci Dünya Savaşı'nda Türk Garnizonu olarak kullanılmıştır. Kabe'ye hakim bir tepede 23 dönümlük arazi üzerine inşa edilen kale Ocak 2002'de Suudi Arabistan hükümeti tarafından yerine otel yapılmak için yıkılmıştır. Ehl-i Beyt kuleleri adı verilen gökdelen oteller Fransız ACCOR grup tarafından işletilmektedir.
Kalenin yıkılmasıyla Mekke'deki 500 yıllık Türk hakimiyetinden geriye Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamit tarafından Kabe'nin etrafında inşa edilen revaklar dışında eser kalmadı. Olay Türkiye'de tepkiyle karşılandıysa da kalenin yıkılmasına engel olunamadı.
SÖZ VERMİŞLERDİ / UNUTTURDULAR
Suudi Arabistan'ın Ankara Büyükelçisi Muhammed El Bassam, bu yılbaşında buldozerlerle yerle bir edilen Ecyad Kalesi'nin aslına uygun olarak başka bir yerde inşa edileceğini iddia etti.
Büyükelçi El Bassam, Türkiye'nin de tarihi eserlerine gereken özeni göstermediğini ima ederek şunları söyledi:
Zeugma vadisindeki eserler çok daha tarihi eserlerdi. Türk hükümeti burada kendi halkının menfaatini düşünerek baraj inşaatını sürdürdü.
Ayrıca kişisel merakımdan soruyorum, Sinop Kalesi ne durumda? Bir de İznik'teki tarihi eserler ne durumda?
Ecyad Kalesi, 200 yıllık bir kale. Çamur ve taştan yapılan kale, o dönemde hırsızlara ve çetelere karşı inşa edildi.
Türk kardeşlerimizin Ecyad Kalesi'ne ilişkin duygularını takdirle karşılıyorum. Ama kale konusu, Suudi Arabistan Krallığı'nı ilgilendiren bir iç meseledir. Medyanın anlamsız saldırıları benim için de sürpriz oldu.
Türkiye'nin dost ve kardeş bir ülkesi olan Suudi Arabistan'a karşı bu medya saldırısı gerçeklere dayanmıyor. Kalenin yıkılması konusu, bu gerçeklerden uzaktır.
Hac görevlerini yerine getiren insanların rahat etmesi için Suudi Arabistan hükümetinin Ecyad Kalesi'ni başka bir yere taşıma kararı aldığını belirten El Bassam, ‘‘Her yıl yaklaşık 3 milyon kişi bu bölgede Hac görevini yerine getirmeye çalışıyor ve bu sayı da artmaya müsait’’ dedi.
****************
"Zemzem Kulesi" DENİLEN UCUBE
Hürriyet Gazetesi'nde Murat Bardakçı'nın 2002 yılında sudilerce yıkılan "Ecyad Kalesi" ve yerine yapılan " Zemzem Kulesi" ile ilgili bir yazısı
Zemzem Kulesi bizim Ecyad Kalemizdir, oradan daire alanlar güle güle otursunlar
Sabah Gazetesi’nin dünkü manşetinde Mekke’de, Kábe’nin hemen yanıbaşında inşa edilen "Zemzem Kulesi" isimli ultralüks gökdelende 700 Türk’ün devremülk sistemiyle daire satın aldıkları yazılıydı ama çok önemli bir ayrıntı farkedilmemişti:
Gökdelenin dikildiği alanın, 3 Ocak 2002’de Suudiler tarafından buldozerlerle yıkılan ve Türkiye ile Suudi Arabistan arasında bir diplomatik kriz yaratan bizim Ecyad Kalemiz olduğu... Zemzem Kulesi’nde daire alan Türkler orada güle güle otursunlar ve Kábe-i Muazzama’yı da pencerelerinden doya doya seyretsinler. Hattá, o gökdelenin yerinde bir zamanlar várolan kalede, yani Kábe’yi korumak maksadıyla inşa ettiğimiz Ecyad Kalesi’nde, Bedeviler tarafından asırlar boyunca katledilen binlerce Mehmetçiğin hálá varolan sadásını bile işitebilirler, kimbilir?
SABAH Gazetesi’nin dün "Zemzem Kule kapış kapış" başlığıyla manşetten verdiği haberde Kábe’nin hemen karşısına inşa edilen ve "Zemzem" adı verilen ultralüks gökdelende devremülk sistemiyle 700 Türk’ün daire sahibi olduğu yazılıydı.
Haberde, inşaatı tamamlanan Zemzem Kulesi’ndeki devremülklerin Türkiye’deki pazarlamasını "Turco Tour" isimli şirketin üstlendiği söyleniyor ve kulede daire sahibi olan bazı Türkler’in isimleri de veriliyordu ama önemli bir eksik vardı: Zemzem Kulesi’nin yerinde vaktiyle neyin bulunduğu...
İşte, haberdeki bu çok önemli eksiği, bugün ben tamamlayayım dedim:
Zemzem Kulesi’nin dikildiği alan, 2002’nin 3 Ocak günü Suudiler tarafından buldozerlerle gümbür gümbür yıkılan bizim Ecyad Kalemizdir. Kalenin yıkımı o sırada Kanal 7’nin haber sunuculuğunu yapan Ahmet Hakan’ın TV’deki, bendenizin de gazetedeki yayınları sayesinde gündemin en üst sırasına çıkmış ve Türkiye ile Suudi Arabistan arasında haftalar süren bir diplomatik krize sebep olmuştu.
Hatırlarsınız: Suudiler, yıkımdan sonra Ecyad konusunun kendi "içişleri" olduğunu ileri sürmüşlerdi. Hattá, Riyad’ın "Tarihten söz edebilecek son ülke Türkiye’dir ve önce Ermeni meselesini halletmesi gerekir" gibisinden küstahça açıklamalarına bile muhatap olmuştuk.
MEKKE’NİN MANHATTIN’I
Ecyad, o sırada hayatta olan Kral Fahd’ın imzaladığı bir emirname ile yıkılmış ve arazisi, Fahd’ın şimdi 30 yaşında olan en küçük oğlu Prens Abdüláziz’e tahsis edilmişti. Kalenin bulunduğu yerde "Mekke’nin Manhattan’ını" yaratmak için kolları sıvayan Prens Abdüláziz, hemen, "El Beyt Kuleleri" adı verilen beş gökdelenlik bir proje hazırlatmıştı ve "Zemzem", bu kulelerin en yükseği olacaktı.
İşin daha da ilginç tarafı, Prens Abdüláziz’in inşaatını, Usame bin Ladin’in ailesine ait olan "Ben Laden Construction Group" adındaki Suudi şirketinin üstlenmesiydi. Şirket, Kuveytli iki İslami yatırım grubuyla, "Arif" (Aref Investment Group) ve "İcare" (International Ejarah and Investment Company) isimli şirketlerle bir konsorsiyum kurdu ve bu gruplar "Zemzem Kulesi"nin yapımına 390 milyon dolarla katıldılar.
Gökdelenlerin temeli, o zamanın veliahdı olan şimdiki Kral Abdullah tarafından 28 Kasım 2002’de atıldı. Zemzem Kulesi’nde devremülk şeklinde 24 yıllığına kiralanacak olan en küçüğü 33, en büyüğü de 76 metrekarelik 4 bin 668 adet daire bulunacaktı. Kábe’ye bakan dairelerin dönem fiyatları genişliklerine göre 5 bin 972 dolar ile 284 bin 273 dolar arasında değişiyordu. Türk vatandaşlarına 1240 adet daire tahsis edilmişti, satışlar İstanbul’daki "Turco Tour" şirketi tarafından yapılacaktı ve Ecyad’ın enkazı üzerinde yükselecek olan bütün bu binalarla ilgili projeleri, 4 Nisan 2004 günü, bu sayfada ayrıntılarıyla yazmıştım.
KÁBE MANZARALI DAİRELER
Dünkü Sabah’ta manşetten verilen haberin arka planı, işte böyle. Yani, Zemzem Kulesi’nden daire alan ve haberde isimleri geçen işadamlarımızla iş hanımlarımız aslında Ecyad’ın hatırasının üzerinde ikamet buyuracaklar!
Şimdi, bütün bunlardan sonra, bana Zemzem Kulesi’nin Türk sákinlerine "dairelerinizde güle güle oturun" demek düşüyor. Güle güle oturun ve pencerenizden Kábe-i Muazzama’nın manzarasını da doya doya seyredin. Hattá, şimdiki devlethánenizin yerinde bir zamanlar várolan kalede, yani Kábe’yi korumak maksadıyla inşa ettiğimiz Ecyad Kalesi’nde, Bedeviler tarafından asırlar boyunca katledilen binlerce Mehmetçiğin sadásını bile işitebilirsiniz, kimbilir?
