Takke takmanın faydaları
- Takke takmanın faydası, başı aşırı sıcaktan ve soğuktan korur.
- Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) başına takke giymeyi ve sarık sarmayı tavsiye etmiştir.
- Tuvalete girerken başta takke bulundurmak sünnettir. Bir hadis-i şerifte “def’-i hacet zamanında örtününüz” diye buyurulmuştur. [Neylü’l-Evtar, 1, 74] Fıkıh kitaplarında de, “tuvalet esnasında başı örtmenin bir edep olduğu” belirtilmektedir. [ez-Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 1, 203]
- Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde buyurmuşlardır ki: "Müşriklerle aramızdaki fark, kalensüvenin (başlık, takke) üzerine sardığımız sarıktır." [Tirmiz, Sünen, Libâs, 42]
Sarığın Fazileti Hakkında Hadîs-i Şerîfler
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِىَ اللهُ عَنْهُمَا: اِعْتَمُّوا تَزْدَادُوا حِلْمًا
İbn Abbas (Radıyallahu Anhümâ)’tan şöyle rivayet edilmiştir:“Sarık sarınız ki, hilminiz artsın.”[22]
Usame ibni Umeyr (Radıyallahu Anh)’den şöyle rivayet edilmiştir:
“Sarık sarınız ki, hilminiz artsın. Sarıklar Arapların taçlarıdır.”[23]
Câbir (Radıyallahu Anh)’den şöyle rivayet edilmiştir:
“Sarıkla kılınan iki rekat, sarıksız kılınan yetmiş rekatten daha hayırlıdır.”[24]
et-Teysîr sahibi bu mefhumu şöyle talil etmiştir: “Çünkü Allâh (Celle Celâlühû)’ın huzuru olan namaza, zînetini takınmadan girmek edebin hilafınadır.[25]
“Sarıkla kılınan nafile veya farz namaz, sarıksız kılınan yirmi beş namaza denktir. Sarıkla kılınan bir cuma namazı, sarıksız kılınan yetmiş cumaya denktir.”[26]
Bu sayıların hikmetini Allâh (Celle Celâlühû) bilir. Biz bundan bu kadarıyla sınırlama yerine ziyadelik (çok sevap olduğunu) anlarız.[27]
عَنْ أُسَامَةَ بْنِ عُمَيْرٍ رَضِىَ اللهُ عَنْهُ: إعْتَمُّوا تَزْدَادُوا حِلْماً والْعَمائِمُ تِيجانُ العَرَبِ
Usame ibni Umeyr (Radıyallahu Anh)’den şöyle rivayet edilmiştir:
“Sarık sarınız ki, hilminiz artsın. Sarıklar Arapların taçlarıdır.”[23]
عَنْ جَابِرٍ رَضِىَ اللهُ عَنْهُ: رَكْعَتَانِ بِعِمامَةٍ خَيْرٌ مِنْ سَبْعِينَ رَكْعَةً بِلا عِمامَةٍ
Câbir (Radıyallahu Anh)’den şöyle rivayet edilmiştir:
“Sarıkla kılınan iki rekat, sarıksız kılınan yetmiş rekatten daha hayırlıdır.”[24]
et-Teysîr sahibi bu mefhumu şöyle talil etmiştir: “Çünkü Allâh (Celle Celâlühû)’ın huzuru olan namaza, zînetini takınmadan girmek edebin hilafınadır.[25]
عَنْ اِبنِ عُمَرَ رَضِىَ اللهُ عَنْهُمَا: صَلاَةُ تَطَوُّعٍ أَوْ فَرِيضَةٍ بِعِمَامَةٍ تَعْدِلُ خَمْساً وَعِشْرِينَ صَلاَةً بِلاَ عِمَامَةٍ وَجُمُعَةٌ بِعَمَامَةٍ تَعْدِلُ سَبْعِينَ جُمُعَةً بلاَ عِمَامَةٍ
İbn Ömer (Radıyallahu Anhümâ)’den şöyle rivayet edilmiştir:“Sarıkla kılınan nafile veya farz namaz, sarıksız kılınan yirmi beş namaza denktir. Sarıkla kılınan bir cuma namazı, sarıksız kılınan yetmiş cumaya denktir.”[26]
Bu sayıların hikmetini Allâh (Celle Celâlühû) bilir. Biz bundan bu kadarıyla sınırlama yerine ziyadelik (çok sevap olduğunu) anlarız.[27]
عنْ ابنِ عبَّاسٍ رَضِىَ اللهُ عَنْهُمَا: اَلْعَمَائِمُ وَقَارٌ لِلْمُؤمِنِ وَعِزُّ لِلْعَرَبِ فَاِذَا وَضَعَتِ الْعَرَبُ عَمَائِمَهَا وَضَعَتْ عِزَّهَا
İbn Abbas (Radıyallahu Anhümâ)’tan şöyle rivayet edilmiştir:
“Sarıklar mü’minin vakarı, Arap’ın izzetidir. Araplar sarıklarını çıkarınca izzetlerini bırakmış olurlar.”[28]
عَنْ رُكَانَةَ رَضِىَ اللهُ عَنْهُ: لَا تَزَالُ أُمَّتِى عَلَى الْفِطْرَةِ مَا لَبِسُوا الْعَمَائِمَ عَلَى الْقَلَنْسُوَةِ
Rukâne (Radıyallahu Anh)’dan şöyle rivayet edilmiştir:
“Ümmetim takke üzerinde sarıkları sardığı müddetçe, İslam fıtratı üzere daim olacaktır.”[29]
عَنْ أَبِي الدَّرْدَاءَ رَضِىَ اللهُ عَنْهُ: إنّ اللهَ وَمَلائِكتهُ يُصَلُّونَ عَلَى أَصْحَابِ الْعَمائِمِ يَوْمَ الجُمُعَةِ
Ebu’d-Derdâ (Radıyallahu Anh)’dan şöyle rivayet edilmiştir:
“Muhakkak ki, Allâh ve melekleri cuma günü sarıklı olanlara salât ederler.”[30]
عَنْ رُكَانَةَ رَضِىَ اللهُ عَنْهُ: الْعِمَامَةُ عَلَى القَلَنْسُوَةِ فَصْلُ مَابَيْنَنَا وَبَيْنَ المُشْرِكِينَ يُعْطَى يَوْمَ القِيَامَةِ بِكُلِّ كَوْرَةٍ يُدَوِّرُهَا عَلَى رَأْسِهِ نُوراً
Rukâne (Radıyallahu Anh)’den şöyle rivayet edilmiştir:
“Takke üzerindeki sarık, bizimle müşrikler arasını ayırıcıdır. Mü’minlere, başlarına sardıkları her bir dolama sebebiyle kıyamet gününde bir nur verilecektir.”[31]
Namazda başı açık bulundurma ile alakalı olarak, Ömer Nasuhi Bilmen merhum, meşhur eseri Büyük İslam İlmihali”nin Namazın Mekruhları bahsinde şu açıklamalara yer vermiştir:
- “Namazda tenbellikten ve gevşeklikten dolayı başı açık bulundurmak mekruhtur.
- Tenbellikten maksad, baş örtmeyi bir ağırlık saymaktır.
- Gevşeklikten maksad da, namazda baş örtmeyi önemsememektir.
Bir İç hastalıkları Uzmanının Konu hakkındaki düşüncelerini aşağıda bulacaksınız
Son zamanlarda "kadının başını kapatması" gündemde iken, ben de "Erkeğin başını kapatması"ndan bahsetmek istedim. İslâm'da erkeklerin başına "takke"yi takacağı çeşitli durumlar vardır, bunlardan sadece bir tanesinde başa takke takılmaz ise mekruhtur, diğerlerinin uygulanmamasında dinen bir kayıp yok, fakat takvaca kazanç vardır. Namazda (yapılmazsa mekruh), Kur’ân okurken, yemekte, uyurken, tuvalette iken...
İşte erkeklerin başlarına takke takmaları gereken yerler.
Tıp fakültesine girdiğimden beri her zaman kendi kendime sorduğum bir soru vardır: İbadetlerin vücudumuza olan faydaları nelerdir? Bunu her farz, vacip, sünnet, mekruh, mübah ve haram durumlarında düşünür, hekimliğim ile müslümanlığımı birleştirip çeşitli yorumlar yaparım. Beynimde, kalbimde ve ruhumda oluşan hazzı hekim olmayan müslüman kardeşlerimle ve İslâm'la şereflenmemiş diğer insanlarla hep paylaşmak istemişimdir.
Yemek yerken insanın vücudunda dolaşan kanın önemli bir kısmı mideye yönelmekte ve dolayısı ile beyine giden kan miktarı azalmaktadır (yemeğin sonuna doğru ve yemekten sonra uykumuzun gelmesinin sebebi budur). Yemek esnasında başımıza takke takılması ile sıcak tutulması beyin damarlarını genişleterek azalan beyinin kanlanması arttırılmış oluyor. Böylece beynimizin yemekte de normal çalışması sağlanmış oluyor...
İnsan tuvalette iken büyük ve küçük tuvaletini yaparken genelde en az bir kez olsun "ıkınma" ihtiyacı duyar. Ikınma esnasında vücudumuzdaki "vagal tonus" artışı olur ve bu sinir sisteminin faaliyetinin artması ile kalp hızı yavaşlar, dolayısı ile kalbin beyine pompaladığı kan miktarı azalır, beyin kanlanmasının azalması da kişinin bayılmasına sebep olur. Tuvalette iken oluşan bayılma ve ölümlerin büyük bir kısmı bu sebepten olmaktadır. Ikınma esnasında başımızda bir takkenin olması, başımızı sıcak tutmakta ve böylece beyin damarlarımızı genişleterek beynin kanlanmasını arttırmaktadır. Bu da kişinin bayılmasına engel olmaktadır.
Uyumak için sıcacık yatağımıza girdiğimizde, başımız yorganın dışında bu sıcaklıktan mahrum kalır. Başın, vücudun örtü altındaki diğer bölgelere göre daha soğuk olması beynin kanlanmasını azaltacaktır. Çünkü, vücudun daha çok ısınan bölümlerindeki damarlar genişleyerek daha fazla kanın oralara gitmesine sebep olacaktır. Beynin kanlanmasının azalmasına bağlı olarak oksijenlemesi de azalacak ve uyku bozukluklarına, sabahları yorgun kalkılmasına, depresyona, hatta bayılmalara sebep olabilecektir. Uyumak için yattığımızda başta bir takkenin olması, başımızı sıcak tutacak ve beynimizin kanlanmasını arttırarak bu kötü sonuçların oluşmasına engel olacaktır.
Yapılması takvaca üstünlük sağlayan bu prensiplere uyulduğunda insanın sağlık yönünden neler kazandığını birlikte müşahede ettik. Sünnet, vacip, farzlara uyulduğunda ve haramlardan kaçınıldığında (bilhassa kadının örtünmesinde) vücudumuzun kazanacaklarının hazzını ileride paylaşmak dileğiyle...
Sağlıklı günler dilerim
Prof. Dr. Mesut Başak (İç Hastalıkları Uzmanı)
Tıp fakültesine girdiğimden beri her zaman kendi kendime sorduğum bir soru vardır: İbadetlerin vücudumuza olan faydaları nelerdir? Bunu her farz, vacip, sünnet, mekruh, mübah ve haram durumlarında düşünür, hekimliğim ile müslümanlığımı birleştirip çeşitli yorumlar yaparım. Beynimde, kalbimde ve ruhumda oluşan hazzı hekim olmayan müslüman kardeşlerimle ve İslâm'la şereflenmemiş diğer insanlarla hep paylaşmak istemişimdir.
Yemek yerken insanın vücudunda dolaşan kanın önemli bir kısmı mideye yönelmekte ve dolayısı ile beyine giden kan miktarı azalmaktadır (yemeğin sonuna doğru ve yemekten sonra uykumuzun gelmesinin sebebi budur). Yemek esnasında başımıza takke takılması ile sıcak tutulması beyin damarlarını genişleterek azalan beyinin kanlanması arttırılmış oluyor. Böylece beynimizin yemekte de normal çalışması sağlanmış oluyor...
İnsan tuvalette iken büyük ve küçük tuvaletini yaparken genelde en az bir kez olsun "ıkınma" ihtiyacı duyar. Ikınma esnasında vücudumuzdaki "vagal tonus" artışı olur ve bu sinir sisteminin faaliyetinin artması ile kalp hızı yavaşlar, dolayısı ile kalbin beyine pompaladığı kan miktarı azalır, beyin kanlanmasının azalması da kişinin bayılmasına sebep olur. Tuvalette iken oluşan bayılma ve ölümlerin büyük bir kısmı bu sebepten olmaktadır. Ikınma esnasında başımızda bir takkenin olması, başımızı sıcak tutmakta ve böylece beyin damarlarımızı genişleterek beynin kanlanmasını arttırmaktadır. Bu da kişinin bayılmasına engel olmaktadır.
Uyumak için sıcacık yatağımıza girdiğimizde, başımız yorganın dışında bu sıcaklıktan mahrum kalır. Başın, vücudun örtü altındaki diğer bölgelere göre daha soğuk olması beynin kanlanmasını azaltacaktır. Çünkü, vücudun daha çok ısınan bölümlerindeki damarlar genişleyerek daha fazla kanın oralara gitmesine sebep olacaktır. Beynin kanlanmasının azalmasına bağlı olarak oksijenlemesi de azalacak ve uyku bozukluklarına, sabahları yorgun kalkılmasına, depresyona, hatta bayılmalara sebep olabilecektir. Uyumak için yattığımızda başta bir takkenin olması, başımızı sıcak tutacak ve beynimizin kanlanmasını arttırarak bu kötü sonuçların oluşmasına engel olacaktır.
Yapılması takvaca üstünlük sağlayan bu prensiplere uyulduğunda insanın sağlık yönünden neler kazandığını birlikte müşahede ettik. Sünnet, vacip, farzlara uyulduğunda ve haramlardan kaçınıldığında (bilhassa kadının örtünmesinde) vücudumuzun kazanacaklarının hazzını ileride paylaşmak dileğiyle...
Sağlıklı günler dilerim
Prof. Dr. Mesut Başak (İç Hastalıkları Uzmanı)
