Boğaz’ın manevi koruyucusu Yahya Efendi
Üsküdar’da Aziz Mahmut Hüdayi, Beykoz’da Yuşa Hazretleri ve Sarıyer’de Telli Baba ile birlikte İstanbul Boğazı’nı koruyan dört manevi kişiden birisi olduğuna inanılan Beşiktaş’daki Yahya Efendi Türbesi, Çırağan Sarayı’nın tam karşısında ve Yıldız Sarayı’nın bitişiğinde bulunan yüksek tepeden İstanbul’u izlemektedir.
Boğaz’ın manevî bekçileri olduğuna inanan gemiciler, bu dört yerde gemilerini bekleterek onlara dua ederlerdi.
Osmanlı donanması Topkapı Sarayı’nın ve halkın sevgisini kazanan Yahya Efendi’den dua almadan sefere çıkmazdı. Günümüzde de yaşamı ziyaretçilerine ilham vermeye devam ediyor
Osmanlı donanmasından onlarca gemi sefere çıkmadan önce Boğaz'da Ortaköy kıyısına yanaşır. Tüm mürettebat güvertede, dikkatle karşılarındaki tepeye bakar. Huşu içinde bekleyen askerlerin "Ey ya molla" çağrısı Boğaz'daki sessizliği bozar.
Yeşillikler arasındaki tepede denizcilerin piri olarak adlandırılan manevi önder belirir. Ellerini havaya kaldırıp Osmanlı donanmasının savaştan zaferle dönmesini Allah'tan niyaz eder. Donanma askerlerinin her bir ferdi de yüksek sesle "Amin!" der.
Söylenen, bu manevi önderin duası alınmadan ne Osmanlı donanması sefere çıkar, ne de İstanbul'un balıkçıları ava.
Bu Osmanlı geleneği manevi önderin vefatının ardından da yıllarca sürdürülmüş. "Ey ya molla" sözü ise denizcilerin kullandığı 'heyamola'ya dönüşmüş.
Günümüzde de bazı balıkçılar motorlarıyla kıyıya yaklaşıp tepedeki kabrine doğru dönerek ruhuna Fatiha okuyor, bazı kaptanlar ise Fatiha okumadan Boğaz'dan geçmiyor.
Denizcilerin piri olarak adlandırılan bu manevi önder ise Şeyh Yahya Efendi'den başkası değil.
Günümüzde de Şeyh Yahya Efendi'nin Boğaz'ı ve denizcileri koruduğuna inanılıyor.
Şeyh Yahya Efendi'nin türbesi Beşiktaş'ta Yıldız Parkı'nın yanında, Çırağan Sarayı'nın karşısında Boğaz'a nazır Yahya Efendi Camii'nde bulunuyor.
Şeyh Yahya Efendi, Kanuni Sultan Süleyman’ın sütkardeşi, Boğaz’ın manevi koruyucusu, denizcilerin piri. Matematik ve geometriyi bilen, ilim, irfan sahibi, şair ve ikram ehli
Şeyh Yahya Efendi dergâhına gelenlere “Âşık” diye hitap ederdi.
Bu manevi ve tarihi kişiliğin türbesini ziyaret etmek için Ortaköy sahilden Yahya Efendi Sokağı'ndaki taş döşeli yokuştan yukarı doğru çıkıyoruz, onlarca ziyaretçi de Yahya Efendi Camii ve türbesine ulaşmak için yolda.
Gayrimüslimlerin Müslüman olmasına vesile olup 'gönülleri çaldığı' için Yahya Efendi'ye Rumlar da 'Hırsız Aziz' (Hırsız Evliya) namını takarlar.
Vefatına kadar tefekkür ve ibadetle hayatını sürdüren, hiçbir anını boş geçirmeyen Yahya Efendi, 1570 yılında vefat ettiğinde 75 yaşındadır.
Türbe içerisinde on bir sanduka bulunmakta olup, bunların çevresi sedef kakmalı korkuluklar içerisine alınmıştır.
Burada Şeyh Yahya Efendi’nin yanı sıra başka kabirlerde bulunur. Türbede bulunanlar. Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Raziye Sultan, oğlu İbrahim Efendi, annesi Afife Hatun, Sultan II. Abdülhamit’in kızı Hatice Sultan ve oğlu Bedrettin Efendi, Şeyh Mehmet Nuri Şemsettin Efendi, Şeyh Hasan Efendi, Şeyh Yahya Efendi’nin küçük oğlu Şeyh Ali Efendi, Derviş Ali, Yahya Efendi’nin eşi Şerife Hatun’un sandukaları bulunmaktadır.
Ayrıca türbe girişinde ve dışarısında Şeyh Yahya Efendi’nin torunlarına, saray ve haneden mensuplarına, devrin önde gelen kişilerine, türbedarlara ve müritlere ait mezarlar bulunmaktadır.
Günümüzde türbe ziyarete açıktır. Yahya Efendi dergâhı, Beşiktaş’ta Yıldız Mahallesi Yahya Efendi Çıkmazı’nda yer alır.
Bu manevi ve tarihi kişiliğin türbesini ziyaret etmek için Ortaköy sahilden Yahya Efendi Sokağı'ndaki taş döşeli yokuştan yukarı doğru çıkıyoruz, onlarca ziyaretçi de Yahya Efendi Camii ve türbesine ulaşmak için yolda.
