Seyahat öncesinde karşılaşılabilecek bütün problem ve riskleri seyahat süresi ve gidilecek yöreye göre belirlemek üzere doktor , diyetisyen ve diyabet hemşiresi görüşmesi planlanmalıdır.
Bu görüşme doktorun gereğinde bilgi toplamasına, kendi eğitimi ve doküman hazırlıklarını yapabilmesine olanak sağlayabilmek için seyahatten yeterince bir süre önce yapılmalı, bilgileri tekrar gözden geçirmek , genel tekrar yapmak adına tekrarlanabilmelidir
Şeker hastaları ev dışındaki yaşamlarında veya hac umre
gibi seyahat esnasında bazı önlemler almalıdır. Bu konudaki öneriler şunlardır.
Davet veya Lokantalara Giderken Alacağınız Önlemler:
Dışarıda yemek yerken diyet planına uymaya çalışınız. Yanınızda veya çantanızda yiyecek bir şeyler bulundurun. Bazen gittiğiniz davet veya lokantalarda yemek çok geç gelebilir. Gittiğiniz lokantalarda içeriğini bilmediğiniz yemekleri yemeyin
Seyahat Sırasında Alacağınız Önlemler:
Otomobille uzun yola gidecekseniz çıkmadan önce kan şekerinizi kontrol ediniz. Beraberinizde mutlaka meyve, kraker, glukoz tableti, glukagon iğnesi ve diğer ara öğünleri bulundurunuz. Kan şekeri düşüklüğü durumu için kesme şeker de yanınızda bulundurunuz. Şekeriniz aşırı düşerse Glukagon iğnesi yapabilirsiniz.
Yola çıkmadan önce bir ilk yardım çantası hazırlayın ve içine glukagon iğnesi, yara bandı, ağrı kesici ilaçlar, alerji ilaçları ve antibiyotk koyunuz. Yurtdışından ithal edilen ‘’Diyabet Seyahat Çantaları’’ dan bir tane satın alarak seyahatlarda kullanmanız çok uygun olur.
Uçakla seyahat edecekseniz yanınızda yine yiyecek, glukoz tableti ve glukagon iğnesi bulundurunuz. İnsülin, şırınga veya insülin kalemi veya diğer ilaçlarınızı uçakta yanınızda bulundurunuz, valize koymayınız. İnsülin için yanınızda buz kalıbı buundurunuz. Çok sıcak varsa uçakta insülini buzdolabında bulundurunuz. Uçak bileti alırken şeker hastası olduğunuzu belirtin.
Yurtdışı seyahatlarda doktorunuzdan İngilizce yazılmış ve şeker hastası olduğunuzu belirten bir yazı ile gidin. Bazen gümrüklerde insülin ve şirıngalar problem olabilir.
Seyahat esnasında çok yürüyeceğinizden rahat bir ayakkabı giyiniz ve ayak bakımınıza dikkat ediniz
Gideceğiniz yerdeki hastane veya sağlık kuruluşlarının nerede olduğunu öğreniniz
Gideceğiniz yerde kalış süresine dikkat ederek yeteri kadar ilacı hatta biraz fazlasını yanınızda götürünüz
Uzun Uçak Seyahatinde Ne yapmalı
Uzun uçak seyahatlerinde insülin kullanan hastalar için bazen sıkıntı olabilir. Bu durumu doktorunuzla konuşun. Uçaktaki basınç değişimleri kaleminizin içindeki insülin kartuşunda hava kabarcıkları birkmesine yol açabilir. Bu durumla karşılaşmamak için injeksiyondan hemen sonra kaleminizin ucuna taktığınız iğne ucunu çıkartın
Günde 3-5 enjeksiyon yapıyoranız seyahatiniz sırasında her 4-5 saatte bir kısa etkili insülininizi kullanın. Gece NPH dozunuzu varacağanız yere vardıktan sonra vardığınız yerdeki saate göre yapmalısınız. Gideceğiniz yere vardıktan sonra insülin dozlarını oradaki zamana göre yapmalısınız. Uçuş sırasında her yemekten önce kan şekerinizi kontrol ediniz
Günde 2 kez insülin yapıyorsanız kısa veya uzun bir güne uyum sağlamak zor olabilir. Bu nedenle inslin kullanma şeklinizi sadece kristalize (kısa etkili) insülin kullacak şekilde değiştirmek faydalı olur. Uçak seyahatinden 2-3 gün önce doktorunuzun kontrolü altında günde 4 kez insüline geçmek faydalıdır
Seyahate Çıkarken Yanınıza Almanız Gereken İlaç ve Gereçler Şunlardır:
Ayrı bir çantada (yanınızda olacak) ekstra insülin
Fazladan ikinci bir insülin kalemi veya insülin enjektörleri
Kan şekeri ölçüm cihazı ve stripleri
İdrarda keton ölçümü için stripler
Şeker hastası olduğunuzu gösterir bir kimlik
Glukoz tabletleri, meyva suyu….
Glukagon iğnesi
Derece (ateşiniz yükselirse)
Doktorunuzun telefon, fax, e-mail'i
Seyahat sağlık sigortası
Sıcak yerlere seyahatleriniz için insülinlerinizin sıcakta bozulmasını önleyecek taşıma çantası ve buz kasedi veya termos
Bütün şeker hastaları bileklerine takılabilecek bir künye veya cüzdanında diyabetli kimlik kartı taşımalıdırlar. Bütün şeker hastaları kan şekerinin düşmekte olduğunu farkeder ancak , bazen herhangi bir belirti olmadan aniden şeker düşmesi gelişebilir. Böyle bir olasılık nedeniyle, diyabeti olan bütün hastalar, kendilerinin diyabetli olduğunu bildiren ve her zaman yanlarında bulunacak bir tanıtım kartı taşımalıdır.
Bayılmış veya konuşamayacak durumda olduğunuzda bu tanıtım kartı size yardıma koşan insanlara sorunun ne oluğunu anlatacak ve ihtiyaç duyduğunuz tedaviye daha çabuk kavuşmanızı sağlayacaktır.
Yanınızda taşıdığınız bu tanıtım kartında adınız, telefonunuz ,doktorunuzun telefon numarası ve bir yakınınızın telefon numarası yazılı olmalıdır
Ayrıca bu kartta acil durumda (hipoglisemi) yardım için yapılacaklar yazılı olabilir. Örneğin ;
Baygınsam ve hareketlerimde değişme görürseniz ve yutkunamıyorsam ağız yoluyla bir şey vermeye çalışmayınız.
Eğer yutabilecek durumda isem şeker yada tatlı bir içecek veriniz.
Eğer şekerli içecekten sonra kendime gelmezsem yakın bir hastaneye götürünüz
KAYNAK: Prof Dr Metin Özata, Şeker Hastasının El Kitabı
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir
ŞEKER HASTALIĞINDA EV DIŞI YAŞAM : SEYAHAT, SAUNA,LOKANTA, İŞ YERİ, OTOMOBIL KULLANMA" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Metin ÖZATA'e aittir Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz