GÜNÜMÜZDE KULLANILMAYAN YAPI STRÜKTÜREL AÇIDAN SAĞLAMDIR. YAPISAL DURUMU, YAPIM TEKNİĞİ, MALZEMESİ İLE ÖZGÜN DURUMU BÜYÜK ÖLÇÜDE KORUMUŞTUR. KLASİK ÜSLUPTA SİLMELER VE SİVRİ KEMERLERLE DONATILMIŞ OLAN ÇEŞMELERİ YAPTIRAN AZİZ MAHMUT HÜDAYİ OLMALIDIR. HASKAN'A GÖRE İSE ÇEŞMELER 1595 YILINDA CAMİ İLE BİRLİKTE YAPTIRILMIŞTIR. SOL TARAFTA YER ALAN ÇEŞMENİN KEMERİ ÜZERİNDE (H.1033) 1623-24 TARİHLİ SÜLÜS HATLI ARAPÇA KİTABE MEVCUTTUR. KEMER AYNASININ İÇİNDE (H.1272) 1855-56 TARİHİNDE KÜLLİYE İLE BİRLİKTE ABDÜLMECİD TARAFINDAN TAMİR EDİLDİĞİNİ GÖSTEREN ŞAİR ZİVER AHMET PAŞA'YA AİT TA'LİK HATLI BİR KİTABE BULUNMAKTADIR.
SOLDAKİ ÇEŞMENİN KİTABESİ: '
'VE MİNEL- MAİ KÜLLE ŞEY'İN HAYY ''
EYLEMİŞ ABDÜLMECİD HAN'A EZEL RABB-İ MECİD /
FEYZ-İ ENVAR-I HÜDAYİ ZATINA BAHŞ U KEREM /
NEZD-İ DERGAH-I HÜDAYİ'DE BU ZİBA ÇEŞMEYİ /
YAPDI EVVELKİNDEN ALA KILDI İCRA-YI HİMEM/
HANKAH İLE BERABER YAPDIRUB BU ÇEŞMEYİ /
İKİ HAYRI KILDI İFA OL HUDAVEND-İ Nİ'AM /
EVLİYA ERVAHI ŞAD OLDUKÇA BU HAYR İLE/
SALTANATLA KAMRAN OLSUN O ŞAH-I MUHTEREM /
HİMMET-İ EVTAD Ü AKTAB İLE ZİVER SAFHAYA /
TAM VE CEVHER İKİ TARİHİ ÇIKUB YAZSUN KALEM /
KUTB-I ALEM LUTFIDIR BU ÇEŞMEDEN İÇ SAF SU /
1272 ÇAR- CUY-I FEYZ OLA ŞAH-I CİHANA ÇAR-YEM /
1272.
SAĞDAKİ ÇEŞMENİN KİTABESİ:
DERYA- YI CÜD Ü RAHMET OL- DEM Kİ CÜŞA GELDİ /
HALK-I CİHANA KILDI BU ÇEŞMESARI İCRA /
TAMİR OLDUĞUNDA DENİLDİ AN TARİH /
AB-I HAYATA MANEND OLDU BU ÇEŞME HALA
Başlıca Kaynaklar
* AYVANSARAYİ HÜSEYİN EFENDİ, HADİKATÜ'L CEVAMİ İSTANBUL CAMİLERİ VE DİĞER DİNİ- SİVİL Mİ'MARİ YAPILAR, İŞARET YAYINLARI :93, İSTANBUL,2001. * HASKAN, MEHMET NERMİ. YÜZYILLAR BOYUNCA ÜSKÜDAR, CİLT:1, ÜSKÜDAR ARAŞTIRMALARI MERKEZİ SAYI: 3, İSTANBUL, 2001. * KONYALI, İBRAHİM HAKKI. ABİDELERİ VE KİTABELERİYLE ÜSKÜDAR TARİHİ C.1,TÜRKİYE YEŞİLAY CEMİYETİ YAYINLARI, İSTANBUL, 1976. * TANMAN, BAHA. ''AZİZ MAHMUT HÜDAİ KÜLLİYESİ'' DÜNDEN BUGÜNE İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ C:1,İSTANBUL, 1993, s:507-510.
