İslam’ın İlk Kadın Şehidi Hz.Sümeyye (r.a.) de Bir Türk İdi
Hz. Sümeyye binti Hayyat, İslam tarihinde Allah yolunda canını feda ederek şehit olan kadınların ilkidir.
O, hem şehadet mertebesini kazandı, hem de bu kervanın ilki olma bahtiyarlığına erdi.
Sümeyye (r.anha), Ebû Huzeyfe’nin cariyesiydi.
İslam’ın ilk kadın şehidi, asıl adı ‘Pamuk’ olan Sümeyye .
Araplar tarafından Zandaverd’de (Türklerin yaşadığı Keşker bölgesi İran dolaylarında) esir alınan ve köle olarak getirildiği Mekke’de Peygamber’in amcası Ebu Cehil’e satılan Sümeyye, Yemen asıllı Yasir ile evlendirildi.
İşte büyük sahabi Ammar bin Yâsir (r.a.) bu evlilikten doğdu.
İslam Tarihi ile ilgili hemen bütün kitaplarda örnek imanı anlatılır.
Ebu Cehil’in kölesi iken Müslüman olan ve Hz. Peygamber’e inanan ilk Müslümanlardan olan Sümeyye, İnancı yüzünden kocası Yasir ile birlikte ‘sahibi’ Ebu Cehil tarafından işkencelere maruz bırakılmış ve inancında ısrar edince de parça parça edilerek öldürülmüştür.
Bu bahtiyar ailenin her ferdi İslamiyet’i daha ilk zamanlarda kabul etmişlerdi. Akabinde de akıl almaz işkencelere maruz kalmışlardı. Kendilerini koruyacak birinden mahrumdular. Bu sebeple insafsız müşrikler onlara işkencenin en acısını tattırıyor, güneşin en tesirli olduğu bir zamanda kızgın taş ve kumların üzerine yatırıyorlardı.
Bu vahşete maruz kalırken dahi imanını dile getiren Sümeyye, asırlardır Müslümanların gözlerini yaşartan bir örnektir.
Sümeyye, İslam’ın ilk kadın şehidi olmuş, İslam toplumlarında büyük bir saygıya layık görülmüştür.
Hz. Sümeyye (r.anhâ) İslâm’ın ilk hanım şehidi olma bahtiyarlığına eren cesur bir iman eridir. İslâm uğruna katlandığı fedakârlıklarıyla ün salmış, Allah ve Resûlü yoluna canını koymuş bir kahraman anne.
Müslümanlar, kız çocuklarına onun adını vermeye çalışmışlar, İslam ülkelerinde camilere adı verilen ender kadın şahsiyetlerden birisi yapmışlardır.
Yasir ve Sümeyye, Arap olmadıkları için Mekke’de destek olan akrabaları yoktu.
O nedenle Ebu Cehil Peygamberimize ve inananlara gözdağı vermek için onlara işkence etmekten çekinmedi.
Bir defasında yine onlara işkence yapıyorlardı. Peygamberimiz üzerlerine geldi. Bütün bu çileye sırf Müslüman oldukları için maruz kalan bu bahtiyar aileyi şöyle müjdeledi:
“Sabredin ey Yâsir ailesi, sabredin ey Yâsir ailesi! Sizin mükâfatınız cennettir. Sabredin ey Yâsir ailesi…”
Yâsir (r.a.) büyük bir teslimiyet içerisinde, sadece öğrenmek için, “Vakit hep böyle mi geçecek, yâ Resûlallah?” diye sordu.
Peygamberimiz, “Allah’ım, Yâsir ailesine rahmet ve mağfiretini ihsan et!” diye duada bulundu. Bu, onları teselliye yetmişti.
Aradan birkaç gün geçmişti. Yeterince yaşlı ve bakımsız olan Hz. Yâsir daha fazla dayanamadı. Ruhunu teslim ederek erkeklerden ilk şehit olma bahtiyarlığına erişti.
Hayat arkadaşının şehit olması, kendisinin ve çocuklarının hâlâ gözü dönmüş müşriklerin elinde bulunması, Hz. Sümeyye’yi bir hayli yıpratmıştı.
Kendisinin de bu insanlık dışı muamelelere daha fazla dayanamayacağını anlamıştı.
Bir gün Ebû Cehil yanına geldi. Ona bir hayli işkence etti. Dininden dönmeye zorladı. Fakat ne yaptıysa onu küfrün karanlığına döndüremedi. Sonunda bu yaşlı kadına hakarette bulundu,
“Sen ancak güzelliği hoşuna gittiği için Muhammed’e iman ettin!” dedi.
Hz. Sümeyye bu hakarete dayanamadı, Ebû Cehil’e ağır laflar söyledi.
Ebû Cehil iyice kudurdu. Elindeki mızrağı bu mübarek kadına saplayarak onu şehit etti. Sonra da onun oğullarına dönerek işkenceye devam etti.
Peygamberimize Sümeyye’nin şehit edildiği haberi geldiğinde yanağından süzülen yaşlar eşliğinde dudaklarından şu iki kelime döküldü:
“Artık küfrün işi bitti!”
Hz. Ammar işkenceden kurtuldu. Resûlullah’ın huzuruna çıktı. Durumu ona haber verdi. Peygamberimiz büyük bir üzüntü içerisinde ellerini semaya kaldırdı ve “Allah’ım, Yâsir ailesinden hiçbirisine ateşle azap etme!” diye duada bulundu.
Ammar (r.a.), Bedir Savaşı’na katılmıştı. Ebû Cehil bu savaşta öldürüldü.
Peygamberimiz, Ammar’a hitaben, “Cenâb-ı Hak, annenin katilini öldürdü!” buyurdu.
