İmaret veya imarethane, Osmanlı Devleti döneminde yoksullara yardım amacıyla oluşturulan hayır kurumları. Başlangıçta imaretlerde; şehir dışından gelenlere, yolculara, yoksul ve düşkünlere yiyecek, sağlık ve giyecek yardımı yapılırdı. Sonraları ise imaretler sadece yemek verilen yerlere dönüşmüşlerdir.
İmaretlerin giderleri, imareti yapanın kurduğu vakfın gelirleriyle karşılanırdı. Beylikler dönemindeki imaretlerin vakıflara bırakılması yöntemi Osmanlı döneminde de devam etmiştir. Hemen her külliyede bir imaret bulunurdu. Genel olarak dörtgen bir plan üzerine yapılan imaretlerde, ortada üstü açık bir avlu, avlunun çevresinde; mutfak, fırın, yemek odaları ve yöneticilerin odaları yer alırdı. İmaretleri oluşturan birimler, yerel ihtiyaçlara göre azaltılır ve çoğaltılırdı.
Şehzade Mehmet İmarethanesi
İstanbul Eminönü Şehzadebaşı Vefa bölgesinde bulunan Şehzade Mehmet İmareti, Şehzade külliyesinin bir parçasıdır.
Mimar Sinan tarafından Şehzade Sultan Mehmet emriyle 1543 yapımına başlanan yapı 1548 yılında tamamlanmıştır. 2011 yılında Külliye içersinde bulunan hazirelerde başlatılan restorasyon çalışmalarının ardından günümüzde bakımsız halde kalan Şehzade Mehmet İmaretinin de restorasyonun yapılacağı düşünülmektedir. Vakıflar mülkiyetine ait olan yapı günümüzde kullanılmamaktadır
Şehzade başı çıkışında yapılmış bulunan Şehzade Mehmet Camiinin arka tarafında bulunmaktadır. Şehzade Mehmet Camiinin külliyesine ait olan bu imarethane aradan geçen cadde nedeniyle camiden ayrılmıştır. Uzun bir süre İstanbul Emniyet Müdürlüğü Çocuk Şubesi olarak kullanılan bu yer bugün boş olarak kaderine terk edilmiş haldedir.
Eser tipi: İmaret
Günümüzdeki kullanımı: Kullanılmıyor
Mülkiyet sahibi: Vakıflar
Eser hakkında bilgi: Şehzade Külliyesi’nin batı ucundadır. Bakımsız durumuna rağmen mimari açıdan özgünlüğünü korumuş durumda. Yapının içine girmek mümkün değil. Ancak dışarıdan görülebiliyor.
Yapım yılı: 1543-1548
Bulunduğu şehir: İstanbul
Bulunduğu ilçe: Eminönü
Bulunduğu semt: Şehzadebaşı
Adres: Dedeefendi Caddesi Saraçhane Eminönü
Ulaşım tarifi: Eminönü, Beşiktaş ve Taksim yönünden Yenikapı, Kocamustafapaşa, Topkapı yönüne giden otobüsler kullanılabilir. Otobüsten bisiklet satıcılarıyla ünlü Haşim İşcan Geçidi durağında inmek gerekiyor. Altgeçitten yukarı çıkıldığında imaretin içinde bulunduğu külliye tüm heybetiyle sizi karşılar.
Bu esere yakın diğer eserler: Vefa Bozacısı, Bozdoğan (Valens) Sukemeri,
Karikatür ve Mizah Müzesi (Gazanfer Ağa Medresesi), Saraçhane Arkeoloji Parkı (Azize Polyeuktos Kilisesi), Damat İbrahim Paşa Camii, Kalenderhane Camii, Amcazade Külliyesi, Kuyucu Murat Paşa Medresesi, Vefa Kilise Cami