Üzüm Ayakla Neden Ezilir

Üzüm Ayakla Neden Ezilir ?

Tarihin ilk çağlarından bugüne üzüm, üzüm suyu ve üzüm suyundan yapılan mamüllerin yapımında uygulanan yöntemlerden biri ve son teknolojik gelişmelere rağmen vazgeçilmeyen "ayakla üzüm ezmek" halen bir çok bölgemizde ve yabancı ülkelerde geçerliliğini korumaktadır.
İnsanoğlunun üzüm suyundan faydalanması için yaptığı işlemlerin öncesi sığ bir havuz, çeşitli taslar ve bir elek yetiyormuş.

Temiz, büyükçe bir leğen,bir küvet üzüm ezebilmek için yeterlioluyormuş. Elle üzüm ezmeye çalışırsanız basıncın yetersiz olduğunu keşfeden insanlar vücut ağırlığının ve geniş ayak tabanlarının bu işlem için biçilmiş kaftan olduğunu farketmiş olsalar gerek. Bu yüzden geleneksel üzüm suyu çıkartmada ezme işlemi hep ayak yordamıyla süregelmiştir.

Günümüzde sadece Portekiz Douro Vadisinde işçi maliyetlerinin halen makul olması sayesinde ayakla ezme geleneği korunabilmektedir.. Oldukça uzun süren bu işlem aslında bakarsanız katılımcılar için oldukça sosyal ve keyifli olabilir. Bağbozumu gibi verimli ve neşeli bir dönemde şenliklere anlam katan ayakla ezme hayli zevkli olsa gerek.

Kaliforniyada bağbozumu dönemlerinde sembolik amaçla halka açık ayakla üzüm ezme şölenleri düzenlenmekte. 

Bugün halen Fransada Rhône Vadisinin önde gelen üretim tesislerinde yarı beline kadar çıplak insanlar tankların kenarlarına dikkatlice tutunarak bu işlemi ayaklarıyla gerçekleştiriyorlar. 

Ülkemizde Çanakkale ve Tokat gibi üzümün bol olduğu yerlerde binlerce yıllık gelenek devam ediyor. Köyün kadınları, dedeleri tarafından el ile yontulan taş havuzda binlerce yıl önce yapıldığı gibi ayakları ile ezdikleri üzümlerden pekmez için şıra yapıyor.

@erolkaranet - 02.07.2022