Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 21.10.2005 T., Esas: 2005/15995, Karar: 2005/20550: "Limited şirkette ortağın kişisel alacaklısının ilk başvurabileceği mallar ortağın kişisel mallarıdır. Kişisel mallar yok veya alacaklı alacağının tamamını tahsil edememişse bu durumda, ortağın şirketteki kar payına başvurabilir ( TTK'nun 522. md. ). Limited şirketlerde kolektif şirketlerde olduğu gibi TTK' nun 169 ve 170. maddeleri uyarınca bilançoya göre saptanacak kar payı her yıl sonunda muaccel hale gelir. Bunun için alacaklı TTK' nun 191. maddesi uyarınca tasfiye sonucunda borçlu ortağa düşecek paya haciz koydurmaya ve altı ay önce ihbar etmek ve hesap yılı sonu için hüküm ifade etmek koşulu ile ortaklığın feshini isteyebilir.
Limited şirket diğer ticaret şirketlerinde olduğu gibi ortaklardan ayrı müstakil ve tüzel kişiliği olan bir varlıktır. Malları, alacakları, hakları ortaklara değil şirket tüzel kişiliğine aittir. Bu değerlerle şirket borçlarından birinci derecede sorumludur. Şirketin işlerini yürütmesi ve devamlılığı esastır. Bu sebeple, ortaklardan herhangi biri şirketin mal varlığı, gelirleri üzerinde mülkiyet iddiası ile bir hak ileri süremeyeceğinden şirket ortaklarının şahsi alacaklıları da böyle bir iddia ileri sürerek işlem yapılmasını isteyemezler.
Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında borçlu şirket ortağının şahsi borcu sebebiyle icra müdürlüğünce şirket alacağının üzerine haciz konulması isabetsiz olduğundan mahkemece şikayetin kabulüne karar vermek gerekirken reddine karar verilmesi isabetsizdir."
Yargıtay 19. HD, 24.09.2001 T., Esas: 2001/1947, Karar: 2001/5801:"...İİK.nun 89. maddesindeki düzenleme dikkate alındığında, borçlunun davacı Limited Şirketi'ndeki ortaklık payının İİK m.89 a göre haczi kabil olmayıp, ancak şirket ortağı ( borçluya ) isabet edecek kar payının haczinin mümkün olduğu görülmektedir.
Somut olayda dava dışı borçlunun, davacı şirketin ortağı olduğu ve 1998 yılı hesaplarına göre kendisine 1.081.108.415.TL kar payının isabet ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece, İİK.nun 89. maddesi uyarınca sadece kar payına haciz konulabileceği gözetilerek, davanın kar payı miktarı yönünden reddi, kar payını aşan talep yönünden ise kabulü gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Limited Şirketlerde, şirket ortağının alacaklısı:
1- Ortağın şirketteki kar payının haczi ile alacağını kar payından tahsil edebilir.
TTK m.145: “Bir şirket devam ettiği müddetçe ortaklardan birinin şahsi alacaklıları, haklarını ancak şirketin bilânçosu gereğince o ortağa düşen kâr payından ve şirket fesholunmuşsa tasfiye payından alabilirler…” *Müvekkil şirkette kar payı alacağı varsa bunun icra dosyasına gönderilmesi gerekmektedir.
**Yoksa: “borçlunuz… in şirketimizde doğmuş kar payı alacağı bulunmamaktadır. Hacziniz şirket kayıtlarımıza işlenmiştir ” şeklinde cevap verilebilir.
2- Şirket tarafından ortağa bir ücret ödenmesi söz konusu ise bu ücretin haczi ile alacağını tahsil edebilir.
TTK m.144: “Kanunda aksine hüküm olmadıkça, ortakların koydukları sermayeler için faiz ve şirketteki hizmetleri dolayısıyla kendilerine ücret verilmesi şirket mukavelesiyle kabul olunabilir.”
*Müvekkil şirketten ücret almakta olan bir ortağınız söz konusu ise ¼ ünün icra dosyasına yatırılması gerekmektedir (Yargıtayın, ücretin haczi için 89/1 gönderilebileceği yönünde kararları mevcuttur )
** Ücret alacağı olmayan bir ortak söz konusu ise ihbarnameye cevapta ayrıca belirtilmesine gerek yoktur.
3- Ortağın şirketteki payını (hissesini) haczettirebilir (İİK m.94). Fakat haczedilmiş olan, ortağa ait bu hisse: TTK m.522: “Ortaklardan birinin iflâsı halinde iflâs idaresi en az altı ay önce ihbar etmek şartıyla şirketin feshini isteyebilir. Ortaklardan birinin payını haczettirmiş olan alacaklı da ayni hakka sahiptir…” şartları gerçekleşmeden cebri icra yoluyla satılamaz.
* Alacaklının, ortağın şirketteki payından alacağını tahsili için şirketin feshini istemesi ve böylece tasfiye payından tahsilat yapması gerekmektedir. Dolayısıyla haciz ihbarnamesine verilecek cevapta “haczin ortağın hissesine ve şirket pay defterine işlendiğinin” bildirilmesi yeterlidir
Limited Şirket Ortaklarının Hisse Haczinde İzlenecek Yöntem
Önce icrada talep açılır. Şirketin bağlı bulunduğu Ticaret Siciline müzekkere yazılır. Ticaret Sicilinden bir haciz kararı yazı cevabı alınır. Bu yazıya istinaden artık harç yatırmanız gerekiyor.
Cevap yazısıyla birlikte icradan şirkete, hisselerin haczedildiğine ve bu durumun şirket defterlerine işlenmesini talebini de içeren bilgilendirme yazısı gönderilir. Daha sonra şirkete dönem sonu kar paylarının tarafınıza ödenmesi için veya borç ödenmediğinden dolayı şirketin feshinin istenebileceğinin muhtırası gönderilir.
@erolkaranet - 07.09.2017
