İşveren tarafından işten çıkarılan ya da kendisi işten ayrılan işçi için sigortalı işten ayrılış bildirgesinin düzenlenmesi zorunludur. Bu belgeyi işveren düzenler ve belge üzerinde çıkış nedeni belirtilir. Bunun için, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenmiş kodlar bulunmaktadır.
Gerek işçinin işsizlik maaşından faydalanması bakımından ve gerekse olası bir mahkeme aşamasında dikkate alınması açısından bu kodlar önem arz etmektedir. İşverenin, doğru kodu girme sorumluluğu vardır.
İşte işçinin işten ayrılış nedenine göre aşağıdaki kodlardan birisi seçilmeli ve sigortalı işten ayrılış bildirgesinin ilgili bölümüne girilmelidir. Aşağıdaki yer alan listedeki ayrılış şeklini dikkate alarak doğru kodu seçebilirsiniz.
29 numaralı kodun önemi
İşte işçinin işten ayrılış nedenine göre aşağıdaki kodlardan birisi seçilmeli ve sigortalı işten ayrılış bildirgesinin ilgili bölümüne girilmelidir. Aşağıdaki yer alan listedeki ayrılış şeklini dikkate alarak doğru kodu seçebilirsiniz.
29 numaralı kodun önemi
İlk olarak bu çıkış kodları işverenin kıdem ve ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğünün olup olmadığını gösterirken; ikinci olarak da İşkur, bu kodlara göre işçiye işsizlik maaşı bağlar ya da bağlamaz.
Bu kodun anlamı; işçinin iş sözleşmesinin ahlak ve iyi niyet hallerine aykırılık nedeniyle feshedilmesidir. Yani işveren bu kodu kullanarak; işçisini İş Kanununun 25/II maddesinde sayılı hallerden birinin vuku bulması üzerine işten çıkardığını beyan etmektedir. Bu madde ve fıkra ise işçi için olabilecek en kötü çıkış gerekçesi demektir.
İşveren İŞKUR’a işten çıkış kodunu ‘29’ olarak belirtmişse, çalışan işsizlik ödeneğini alamaz. Bunun için ya işverenin durumu düzeltmesi ya da dava açılarak haksız yere işten çıkarıldığının ispatlanması gerekiyor
Eğer söz konusu bir durum yok ise kasıtlı/sehven böyle bir kod işaretlenmiş ise işverenin çıkış kodunu düzeltmesi gerekir.
İşçi 29 koduna karşı ne yapabilir?
Aslında İş Kanununun 25/II maddesinde sayılı her hangi bir fiili işlemediğini düşünen işçi bir an önce iş mahkemesine dava açmalıdır. Davayı kazanırsa hem ihbar hem de kıdem tazminatını alabilecek, şartları varsa işe iadesini isteyebilecek ya da kötü niyet tazminatı da talep edebilecektir. Mahkemeyi kazanması durumunda, kararı İşkur’a götürürse de işsizlik maaşını alabilecektir.
SGK İşten Çıkış Kodları
Bu kodun anlamı; işçinin iş sözleşmesinin ahlak ve iyi niyet hallerine aykırılık nedeniyle feshedilmesidir. Yani işveren bu kodu kullanarak; işçisini İş Kanununun 25/II maddesinde sayılı hallerden birinin vuku bulması üzerine işten çıkardığını beyan etmektedir. Bu madde ve fıkra ise işçi için olabilecek en kötü çıkış gerekçesi demektir.
İşveren İŞKUR’a işten çıkış kodunu ‘29’ olarak belirtmişse, çalışan işsizlik ödeneğini alamaz. Bunun için ya işverenin durumu düzeltmesi ya da dava açılarak haksız yere işten çıkarıldığının ispatlanması gerekiyor
Eğer söz konusu bir durum yok ise kasıtlı/sehven böyle bir kod işaretlenmiş ise işverenin çıkış kodunu düzeltmesi gerekir.
İşçi 29 koduna karşı ne yapabilir?
Aslında İş Kanununun 25/II maddesinde sayılı her hangi bir fiili işlemediğini düşünen işçi bir an önce iş mahkemesine dava açmalıdır. Davayı kazanırsa hem ihbar hem de kıdem tazminatını alabilecek, şartları varsa işe iadesini isteyebilecek ya da kötü niyet tazminatı da talep edebilecektir. Mahkemeyi kazanması durumunda, kararı İşkur’a götürürse de işsizlik maaşını alabilecektir.
SGK İşten Çıkış Kodları
Kodu
|
İşten Çıkış Nedeni
|
Kodu
|
İşten Çıkış Nedeni
|
01
|
Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi
|
20
|
Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
|
02
|
Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
|
21
|
Statü değişikliği
|
03
|
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)
|
22
|
Diğer nedenler
|
04
|
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
|
23
|
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
|
05
|
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
|
24
|
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
|
08
|
Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle
|
25
|
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
|
09
|
Malulen emeklilik nedeniyle
|
26
|
Disiplin kurulu kararı ile fesih
|
10
|
Ölüm
|
27
|
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
|
11
|
İş kazası sonucu ölüm
|
28
|
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
|
12
|
Askerlik
|
29
|
İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
|
13
|
Kadın işçinin evlenmesi
|
30
|
Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
|
14
|
Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
|
31
|
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
|
15
|
Toplu işçi çıkarma
|
32
|
4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih
|
16
|
Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli
|
33
|
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
|
17
|
İşyerinin kapanması
|
34
|
İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih
|
18
|
İşin sona ermesi
|
36
|
Doğum nedeniyle işten ayrılma
|
19
|
Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
| 36- OHAL/KHK | FETÖ/PDY ile mücadele kapsamında kapatılan işyerlerindeki işçi |
@erolkaranet - 21.09.2017
