Avukatlık, kamu hizmeti ve serbest bir meslektir. Tüm kamu kurum ve kuruluşları ve bu bağlamda tapu sicil ve kadastro müdürlükleri, avukatların görevlerinin yerine getirilmesinde, avukatlara yardımcı olmak zorundadır. Kanun’daki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu kurumlar, avukatın gerek duyduğu bilgi ve belgeleri incelemesine sunmakla yükümlüdür. Bu belgelerden örnek alınması vekaletname ibrazına bağlıdır (10.05.2001 tarih ve 4667 sayılı Kanunla değişik 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 2. maddesi).
Davada vekil olduğunu belgeleyen avukat, müzekkereleri elden takip edebilir.
Avukat, işlerini stajyeri veya yanında çalışan sekreteri eliyle de takip ettirebilir. Fotokopi veya benzeri yollarla örnek aldırabilir. Avukatın onanmasını istemediği örnekler harca tabi değildir.
Avukat veya stajyer, vekaletname olmaksızın inceleme yapabilir. Bu inceleme isteğinin, ilgililerce yerine getirilmesi zorunludur. Vekaletname ibraz etmeyen avukata, dosyadaki kağıt ve belgelerin örneği veya fotokopisi verilmez (AK Md. 46).
Avukatlar ve avukatlık ortaklığı, başkasını tevkil etme yetkisini haiz oldukları bütün vekaletnamelerini kapsayacak şekilde, bir başka avukata veya avukatlık ortaklığına, vekaletname yerine geçen yetki belgesi verebilir. Bu yetki belgesi, vekaletname hükmündedir. Bu yetki belgelerine istinaden Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’nde işlem yapılabilir.
Avukat, üzerine aldığı işi, sözleşmede hüküm olmasa dahi kanun hükümleri uyarınca, sonuna kadar takip etmeye yetkilidir. Bu nedenle avukat takip ettiği dava sonucunda verilen ilamı, dava vekaletnamesinde yetki olmasa bile tapuda infaz ettirebilir.
Avukatlarca Tapu Sicil ve Kadastro Müdürlüklerine ibraz edilen vekaletnamenin Türkiye Barolar Birliğince bastırılmış, pul yapıştırılmış olması zorunludur. Müdürlükler vekaletname ve örneklerinde, bu pulun varlığını aramak zorundadır. Yapıştırılacak pulun değeri 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun Yargı Harçları bölümünde yer alan vekaletname örnekleri için kullanılan harç tarifesi kadardır.
Bir kimsenin, avukat olması, sicili incelemesi için yeterli değildir. Avukat, ancak açtığı veya takip ettiği bir dava nedeniyle sicili inceleyebilir. Yoksa bir avukatın gelip, tüm kayıtları gözden geçirmesi mümkün değildir. Nasıl bir dava nedeniyle, hangi sicili incelemek istediğini müdüre izah etmelidir. Avukatın sicili inceleme yetkisi, açtığı veya açacağı davanın kapsamı ile sınırlıdır.
Avukat, iş sahibinin verdiği vekaletnamenin örneğini çıkarmak ve bu örneğin aslına uygunluğunu kendisi onaylamak suretiyle, tapu ve kadastro dairesinden örnek belge alabilir. Avukatın ibraz edeceği vekaletname suretinin fotokopi olması yeterlidir. Ancak bu fotokopinin avukat tarafından aslına uygunluğunun onanmış olması gerekir.
2- Avukatlık Ortaklıkları
Avukatlık ortaklığı, aynı baroya kayıtlı birden çok avukatın, mesleklerini yürütmek üzere oluşturdukları, tüzel kişiliktir. Yabancı avukatlık ortaklıkları da mütekabiliyet esasına uygun olarak, Türkiye’de faaliyet gösterebilir. Avukatlık ortaklığı, ana sözleşmesinin Baro Avukatlık Ortaklığı Sicili’ne yazılmasıyla tüzel kişilik kazanır. Vekaletnameler, ortaklık adına düzenlenir. Ortaklık iş veya davayı takip edecek avukata, yetki belgesi verir. Avukatlık ortaklığı, amacına uygun olarak, gayrimenkul ve haklar edinebilir. Malları haczedilebilir. Ortaklık payı, avukat olmayanlara devredilemez, tüzel kişilerin payı satın alınamaz.
Avukatlık ortaklığı adına yapılacak tapu işlemlerinde, Baro Avukatlık Ortaklığı Sicili’nden ortaklığın yapacağı tapu işinin amacına uygun olduğunu ve temsilcisini gösterir, yetki belgesi getirilmesi gerekir. Tapu sicilinde tescil tüzel kişilik adına yapılır.
3- Resmi Kurum ve Tüzel Kişi Temsilcileri
Resmi kurum temsilcileri de tapu sicilini, görevleri nedeniyle ve sadece görev kapsamında inceleyebilir, örnekler alabilirler. Ancak bu hususa ilişkin görevlendirilme yazılarını Tapu Sicil Müdürlüğü’ne göstermeleri gerekir. Özel hukuk tüzel kişileri adına tapu sicilini inceleme yetkisi ise yetki belgelerinde belirtilen temsilcilerine veya bu temsilcilerce yetkilendirilmiş kişilere aittir.
Resmi kurumların ve özel hukuk tüzel kişilerinin kayıt örneği talepleri de kural olarak harca tabidir. Kurum temsilcisi, harçtan muaf olduğunu iddia ediyorsa, bunu belgelendirmesi gerekir.
@erolkaranet - 13.06.2017
