Suudi Arabistan'da uygulanmakta olan çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatı,
Suudi Arabistan'da uygulanmakta olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Mevzuatına İlişkin Özet Bilgi :Suudi Arabistan, ekonomik faaliyetlerini güçlendirmek amacıyla yabancılara uygulanan kefillik sistemini 2021 yılında kaldırarak yerine "sözleşmeli ilişki" sistemini getirdi.
Yeni sistem, yabancı çalışanların işverenin onayına ihtiyaç duymadan yurt dışına çıkıp dönmelerine, tamamen ülkeden ayrılmalarına ve iş değiştirmelerine izin veriyor.
İhbar süresine ve belirtilen kontrollere uyulması koşuluyla, sözleşmenin geçerliliği süresince iş değiştirme mekanizmalarının belirleneceği sistem, tarafların sözleşme ilişkisindeki haklarını dikkate alan denetimler çerçevesinde, özel sektör kuruluşlarındaki tüm yabancı işçileri kapsıyor.
Yeni sistemin detayları
Bir işçinin bu sistemden yararlanabilmesi bazı koşullara bağlı. Çalışma sistemine tabi yurt dışı profesyonel istihdamı kapsamında bulunması ve işçinin ülkeye girişinden itibaren mevcut işvereninin yanında 12 ay çalışmış olması bu şartların başında geliyor.
Koşullar arasında, işçinin 90 gün önce iş değiştirmek istediğine veya sözleşmesini sonlandırmak istediğine dair işverene elektronik bildirimde bulunması da yer alıyor.
Bakanlık daha önce sözleşmelerde Suudi işçi ile yabancı işçiler arasındaki eşitsizliğin azaltılmasına katkıda bulunan girişimin, vatandaşların istihdam olanaklarının artmasına da yansıyacağını belirtmişti.
Vatandaşların yoğun olarak çalıştıkları ülkelerin çalışma hayatına ilişkin mevzuatı dilimize tercüme edilerek, yurtdışına çalışmak amacıyla giden ya da gidecek olan vatandaşların, onları istihdam edecek yerli veya yabancı işverenlerin, anlaşmazlık durumunda ülkemiz mahkemelerinin ve ihtiyaç duyan herkesin yararlanması için Bakanlık tarafından Dışişleri Bakanlığı ve Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES)'in katkılarıyla hazırlanarak Çalışma Bakanlığı internet sayfasında yayınlanmaktadır.
Kefalet Sistemi Neydi.
Suudi Arabistan’daki bütün yabancılar bu ülkeye bir Suudlunun kefaleti altında gelirler; onun işinde çalışırlar; oturma ve çalışma izinlerini onun vasıtasıyla alırlar. İşçiler izine ayrılacakları zaman gerekli çıkış-giriş vizesini kefil alır; işveren değişikliği halinde önceki kefilin yazılı muvafakati aranır; ülkeden ayrılabilmek için kesin çıkış vizesini de kefil temin eder. Ayrıca kefiller, çalıştırdıkları yabancı işçilerin pasaportlarına ülkeye gelir gelmez el koymak suretiyle, işçinin, kendilerinin muvafakati olmadan yapabileceği her türlü faaliyeti kontrol etmeye çalışmaktadırlar.
Suudi Arabistan’da çalışmakta olan yabancılara uygulanan kefalet sistemi, her fırsatta eleştirilmekte ve çözüm yolları getirilmek istenmektedir. 2009 yılında Körfez ülkelerinden Kuveyt ve Bahreyn’de kefalet sisteminin kaldırılmasına yönelik girişimle başlatılmıştır. Suudi Arabistan’da ise gerek Şura Meclisi’nde, gerekse medyada gündeme getirilmekte, çözümü için değişik öneriler sunulmakta ise de olumlu bir adım atılamamış olup rant kaynağı haline geldiği için uzun vadede dahi kaldırılabileceği tahmin edilmemektedir.
Ancak, Suud Hükümetinin 10 Nisan 2000 tarihinde kabul ettiği yeni Yabancı Sermaye Yatırım Kararnamesi kefalet sisteminde yumuşatıcı bazı hükümler getirmiştir. Söz konusu kararnameye göre, yabancı yatırımcı ve onun Suudlu olmayan çalışanları, yabancı yatırımcı statüsünü haiz firmanın kefaletinde çalışabilirler.
Suudi Arabistan’daki bütün yabancılar bu ülkeye bir Suudlunun kefaleti altında gelirler; onun işinde çalışırlar; oturma ve çalışma izinlerini onun vasıtasıyla alırlar. İşçiler izine ayrılacakları zaman gerekli çıkış-giriş vizesini kefil alır; işveren değişikliği halinde önceki kefilin yazılı muvafakati aranır; ülkeden ayrılabilmek için kesin çıkış vizesini de kefil temin eder. Ayrıca kefiller, çalıştırdıkları yabancı işçilerin pasaportlarına ülkeye gelir gelmez el koymak suretiyle, işçinin, kendilerinin muvafakati olmadan yapabileceği her türlü faaliyeti kontrol etmeye çalışmaktadırlar.
Suudi Arabistan’da çalışmakta olan yabancılara uygulanan kefalet sistemi, her fırsatta eleştirilmekte ve çözüm yolları getirilmek istenmektedir. 2009 yılında Körfez ülkelerinden Kuveyt ve Bahreyn’de kefalet sisteminin kaldırılmasına yönelik girişimle başlatılmıştır. Suudi Arabistan’da ise gerek Şura Meclisi’nde, gerekse medyada gündeme getirilmekte, çözümü için değişik öneriler sunulmakta ise de olumlu bir adım atılamamış olup rant kaynağı haline geldiği için uzun vadede dahi kaldırılabileceği tahmin edilmemektedir.
Ancak, Suud Hükümetinin 10 Nisan 2000 tarihinde kabul ettiği yeni Yabancı Sermaye Yatırım Kararnamesi kefalet sisteminde yumuşatıcı bazı hükümler getirmiştir. Söz konusu kararnameye göre, yabancı yatırımcı ve onun Suudlu olmayan çalışanları, yabancı yatırımcı statüsünü haiz firmanın kefaletinde çalışabilirler.
Suudi Arabistan İş Kanununa ulaşmak için tıklayınız
Suudi Arabistan çalışma vizesi
Suudi Arabistan çalışma vizesi başvurusunda bulunabilmeniz için öncelikle Suudi Arabistan’da faaliyet gösteren şirketten davet (kabul) mektubunu temin etmeniz gerekmektedir. Davetinizin içeriğine göre Suudi Arabistan çok girişli ve tek girişli vize başvurusu yapmanız gerekecektir. İstanbul dışında faaliyet gösteren firmalar dilekçelerini bağlı bulundukları il valiliği ve il ticaret odasından onaylatmaları gerekmektedir.
Yine aynı dilekçe İstanbul valiliğine de onaylatılmalıdır.
Suudi Arabistan Çalışma İzni İçin Gerekli Evraklar
Başvuru Formu: Vize başvurusu için formun eksiksiz doldurulmuş olması gerekiyor. Eksik evrak veya yanlış doldurulmuş form nedeniyle işlem süresi uzayabiliyor. Ebeveyninin pasaportuna kayıtlı reşit olmayanlar için de ayrıca başvuru formu doldurulması koşulu aranıyor. Suudi Arabistan vize başvuru formunun ıslak imzalı olması şarttır.
Pasaport: Pasaportunuzda vize için en az 2 boş sayfa bulunması isteniyor
Fotoğraf: 2 adet biometrik fotoğraf. Fotoğraf son 6 ay içinde çekilmiş, 35-40 mm ölçülerinde, beyaz fon üzerine olmalı. Yüzün fotoğrafın %70-80’ini kaplayacak kadar, baş ve omuzlar görünüyor şekilde yakın çekim olması gerekiyor. Gözlüklü fotoğraflar kabul edilmiyor.
Uçak-Otel rezervasyonları: Uçak ve otel rezervasyonlarının çıktısını diğer evraklarla birlikte başvuru dosyanıza ekleyebilirsiniz.
Nüfus Cüzdanı fotokopisi: Türkiye’de oturma izni olan yabancıların kimlik kartı
Harç ücreti: Vize harç ücretinin ödendiğine dair ispat.
Vize talep dilekçesi. Şirketin antetli kağıdına, konsolosluğa hitaben yazılmış ve ticaret odası onaylı olmalıdır.
Davetiye. Suudi Arabistan firmasının antetli kağıdına, kaşe ve imzalı.
Davet eden firmanın Şehadetnamesi (Şehadet Şerike)
Geçici iş Sözleşmesi. Suudi Arabistan’daki şirketin, antetli kağıdında yazılacak iş sözlenmesinin aslı ticaret odası tasdikli, Dışişleri Bakanlığı’ndan onaylı olarak Arabistan alınmalıdır. Kefilin Suudi Arabistan’daki telefon ve adres bilgileri mutlaka olmalıdır.
Teknisyenler için şirket antetli kağıdına 2 yıllık tecrübe yazısı veya hangi meslek türünde gidecekse o meslekte ustalık belgesi veya diploma fotokopisi.
Mühendisler için noter tasdikli diploma fotokopisi.
Meslekleri Şoför olan işçiler ehliyetlerinin asıllarını başvuru anında bulundurmak zorundadır.
SGK işe giriş bildirgesi. Şirket yetkilisi tarafından imzalanmış, kaşelenmiş.
Sabıka kaydı. E-devlet üzerinden alınabilmektedir.
Sağlık Raporu. Hbs, hbc, hıv, kan testi.
İş Sözleşmesi
Çalışma Saatleri ve İzinler
İş Sözleşmesinin Sona Ermesi
İş Sonu Tazminatı :
İşçi İhtilafları ve Çözümü
Emeklilik
Hastalık ve Tedavi bilgileri için Suudi Arabistan İş Kanununa ulaşmak için tıklayınız
Türkiye Cumhuriyeti Suudi Arabistan Büyükelçiliği web sitesi için tıklayınız
Suudi Arabistan Türkiye Büyükelçiliği web sitesi için tıklayınız
