İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin “tramvayını sen seç” kampanyasında, bir takım hususlara dikkat edilmesi yönünde tavsiyelerim olmuş ve yakın tarihte raylara konulan ve adı Yeniİstanbul Tramvayı olan araçlara ilk binişimde hoşuma gitmişti.
Herhalde o gün tramvaya fazla yolcunun olmadığı saatte binmiş olacaktım ki çağdaş ve modern bir tasarım olduğunu sanmıştım.
Sanmıştım diyorum ancak yolcuların sayıca çok olduğu , pik saat denilen zaman diliminde bindiğim bu tramvayın kullanım yönünden o saatler içerisinde kullanılmasının pek fayda sağlamadığını gözlemlemiştim.
Diğer tramvayların aksine bu araçlarda daha önce yazdığımız gibi "koltukların, yüz yüze yolculuk edilmesi şeklinde tasarlanmaması ve yerleştirilmemesi lazımdır." sözümüze uygun genelde koltuklar arka arkaya dizilmiş. Bu güzel olmuş.
O yazımızda "Halkımız neticede karısının, kızının karşısına yabancı bir kimseyle oturmak istemez. Ya da bayanlarımız tanımadığı bir erkeğin yüzüne bakarak oturmayı tercih etmez. Bu sebeple, otobüslerde ve mevcut tramvaylardaki koltukların sistemi değiştirilmelidir. Hâlihazırda muhafazakâr bayanlarımız, bu şekilde oturmaktansa, ayakta gitmeyi tercih etmektedirler." demiş ve koltukların arka arkaya oturacak şekilde tasarlanması ve yerleştirilmesi gerekir düşüncemize pararlel bir çalışma olmuş.
Ne var ki her şey bununla bitmemiş.
Koridorlar dar olmuş, tek kişi koridorda durunca ne geçmek ne de sırt sırta durmak imkanı kalmamış. Aslında kişinin arkasında birinin durması rahatsız edici. Bunu önlemek açısından güzel olmuş. Ne var ki koltuklardan kalkan bir kişi inmek için kapıya yönelmek isteyince kaçacak yer ayaktakiler için kalmıyor. Koltuklardan söz ederken koltuklar arası mesafeler ve gereksiz boşluklar göze çarpıyor. Şu durumda koltuk önü boşluklara bir kişi ayakta sığabilir. Tabi oturan kişinin izni şart yoksa kavga çıkar. !
Koltuklar biraz daha yaklaştırlabilir. Ayakta duracak yer açılabilir.diye düşünüyoruz
Diğer ve en önemli sorun. el tutaçları..
Yazımızda "askıların, reklam taşımalarından ziyade, sağlamlığı ve yer değiştirme kolaylığı olmalıdır." demiştik. Evet, tutaçlar seyyar ancak tutaçları tutmak isteyenler ya koltukta oturanlara yaslanacak şekilde onlara yakın bir halde tutmak zorunda veya kapıyla aralarında 30 cm mesafede durmak zorunda.
Tutaçların kapı ağızlarında olması yüzünden yolcular kapı önünden ayrılamamaktadır. İki kapı önünde durmak zorunda kalan yolcular bu kez orta kısmı mecburen boş bırakmaktadırlar.
T4 Topkapı - Mescidi Selam arasında kullanılan yeni İstanbul tramvaylarında el tutaçlarının yanlış konuşlandırılması yüzünden yolcular zor durumda kalmaktadır. Tutaçların yeri olmaması gereken durumda olması bir yana demir tutaçlara da boyu 1.80 metre olanların rahatça uzandığını söylemek isteriz.
Yeni İstanbul tramvayı bu haliyle bu tasarımla sadece pik saatlerde kullanılmamaldır.. Ama İstanbulda 07-20 saatleri arası süreklipik zaman dilimi olduğu için üretimde bu konu dikkate alınmaldıır.
Erol KARA - 06.04.2015
