KISACA ACİZ VESİKASI HAKKINDA
Aciz ne demektir?
Birinin borcunu vaktinde ödeyememesi durumu
Aciz vesikası ne demektir ve hangi hallerde uygulanır?
Aciz vesikası bir haciz işleminde borcunuza yetecek kadar malınız olmaması durumunda düzenlenen belgedir. Yani bu kişinin herhangi bir maaşı yoksa üzerine kayıtlı arsa, ev araba gibi malı yoksa ve evine haciz işlemine gelinmişse evde de borca yetecek kadar mal olmaması durumunda Avukat ve haciz memurunca düzenlenen belgedir.
Aciz belgesinin alınmasıyla dosya durur Ancak borçlu ilerde mal edinirse tekrar dosya kaldığı yerden devam eder
Borç Ödemeden Aciz vesikası IIK’ nun 105 md. 143.Md. ve 251,Md. İçerisinde tanımlanmıştır.
Aciz Vesikası bir başka tanımla Borç Ödeme Güçsüzlüğü Belgesi, Borçlunun borcu ödeyebilecek mal varlığının kalmadığı – bulanamadığı hallerde düzenlenir. Borçlunun menkul, gayrimenkul mallarının, bankalardaki mevduat veya başkaca hak ve alacaklarının olup olmadığı öncelikle araştırılır.
Borç Ödemeden Aciz vesikası IIK’ nun 105 md. 143.Md. ve 251,Md. İçerisinde tanımlanmıştır.
Aciz Vesikası bir başka tanımla Borç Ödeme Güçsüzlüğü Belgesi, Borçlunun borcu ödeyebilecek mal varlığının kalmadığı – bulanamadığı hallerde düzenlenir. Borçlunun menkul, gayrimenkul mallarının, bankalardaki mevduat veya başkaca hak ve alacaklarının olup olmadığı öncelikle araştırılır.
Borçlunun borcu tamamını veya bir kısmını dahi karşılamaya yetecek miktarda mali bulunamaz ve alacaklının alacağı karşılanamaz ise, ödenemeyen bu miktar için alacaklıya Yönetmelikte Örnek 65 olarak düzenlenen belge verilir.
Araştırma borçlunun muhtemel bulunduğu yer tapu,banka, adresi veya muhtemel alacağı olabileceği düşünülen yerlere haciz konulmasının istenmesi ile ve gelen cevapta borca yeter miktarda mal – alacağının olmadığının tespiti ile sağlanır. Aciz Vesikası takibi sonlandıran işlemlerdendir. Ancak yine kanunda ilgili maddelerinde belirtili hallerde yeniden isleme konulabilir.
Somut örneklersek, takibe esas alacağınız 650,00.TL. dosya hesabiniz ise 1.000,00.TL.olsun , ancak takip sırasında bütün menkul, gayrimenkul, hacizleri sonunda alacaklıya 300,00.TL. ödeme yapılmış olsun. Bu durumda Aciz Vesikası’ nin miktarı 700,00.TL. olacaktır. Dikkat edilecek husus, takibe konu alacak üzerinden değil dosya hesabi üzerinden Aciz Belgesinin düzenlenmesi gerektiğidir. Ayrıca IIK yönetmeliğinin Dördüncü Kısmi Aciz Vesikası Sicili kısmidir. Buradaki 94 ve takip eden 101.Md. kadar olan yeri dikkatli okumak gerekir. Burada İl Merkezinde Aciz Vesikası Sicili tutmakla görevlendirilen İcra Dairesinden söz edilmektedir. Su an sayısını hatırlayamadığım Bakanlık Genelgesine göre İl merkezlerinde 1 den fazla İcra Dairesi var ise 1 numaralı Icra Dairesi Aciz Vesikası Sicili tutmakla görevlendirilmiştir. Aciz Belgesi düzenlenirken 1 adet dosyasına, 1 adet kendinizde kalacak kartona, 1 adet Alacaklısına, 1 adet borçlusuna, 1 adet de Sicil yükümlülüğü bulunan Il Merkezindeki İcra Dairesine gönderilecek kadar suret hazırlamak gerekir.
Borç Ödemeden Aciz Vesikası
İcra ve İflas Kanunu
BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ VESİKASI
Madde 143 (Değişik madde: 03.07.1940 – 3890/1 md.)
(Değişik fıkra: 17.07.2003 – 4949 S.K./40. md.) Alacaklı alacağının tamamını alamamış ve Aciz vesikası düzenlenmesi için gerekli şartlar yerine gelmişse, icra dairesi kalan miktar için hemen bir Aciz vesikası düzenleyip alacaklıya ve bir suretini de borçluya verir; bu belgeler hiçbir harç ve vergiye tabi değildir.
Aciz vesikasının bir nüshası da her il merkezinde adalet Bakanlığınca tespit edilen icra dairesi tarafından tutulan özel sicile kaydedilmek üzere bu icra dairesine gönderilir. Aciz vesikası sicili aleni olup ne şekilde tutulacağı ve hangi hususları içereceği adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelikle belirlenir.
Bu vesika ile 105 inci maddedeki vesika borcun ikrarını muta zammın senet mahiyetinde olup alacaklıya 277 nci maddede yazılı hakları verir.
Alacaklı aciz vesikasını aldığı tarihten bir sene içinde takibe teşebbüs ederse yeniden ödeme emri tebliğine lüzum yoktur.
Aciz vesikasında yazılı alacak miktarı için faiz istenemez.
Kefiller, müşterek borçlular ve borcu tekeffül edenler bu miktar için vermeğe mecbur oldukları faizlerden dolayı borçluya rücu edemezler.
(Değişik fıkra: 17.07.2003 – 4949 S.K./40. md.) Bu borç, borçluya karşı, aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Borçlunun mirasçıları, mirasın açılmasından itibaren bir sene içinde alacaklı hakkını aramamışsa, borcun zamanaşımına uğradığını ileri sürebilirler.
(Ek fıkra: 17.07.2003 – 4949 S.K./40. md.) Borçlu, aciz vesikasını düzenlemiş olan icra dairesine borcunu işlemiş faizleriyle birlikte her zaman ödeyebilir. İcra dairesi ödenen parayı alacaklıya verir veya gerektiğinde 9 uncu madde hükümleri dâhilinde bir bankaya yatırır. Borcun bu şekilde tamamının ödenmesinden sonra aciz vesikası sicilden terkin edilir ve borçluya borcunu ödeyerek aciz vesikasını sicilden terkin ettirdiğine dair bir belge verilir. Aynı şekilde, icra takibi batıl ise veya iptal edilirse yahut borçlunun borçlu olmadığı mahkeme kararıyla sabit olursa ya da alacaklı icra takibini geri alırsa, aciz vesikası sicilden terkin edilir ve borçluya buna ilişkin bir belge verilir.
Borçlunun kanuni yönden takip edilen alacağı ödemeye yeterli malı bulunmadığına dair İcra Dairesi tarafından verilen resmi belge. "Kesin" ve "geçici" olmak üzere iki çeşittir.
Geçici aciz vesikası: haciz sırasında borçlunun haczi kabil malları bulunmakla birlikte bunların takdir edilen kıymetlerinin takip konusu alacağı karşılayamayacağı anlaşılırsa, bu durumu belirleyen haciz tutanağı geçici aciz vesikası niteliğindedir (İİK. 105/II). Burada, aciz vesikası haciz aşamasında verildiğinden ve haczedilen malların alacağı gerçekten karşılayıp karşılayamayacağı ancak satış sonucunda anlaşılacağından, aciz vesikası geçici niteliktedir.
Geçici aciz vesikasının tek sonucu, alacaklının iptal davası açabilmesine imkan tanımasıdır (İİK. 105/II, 277/1).
Kesin aciz vesikası: borçlunun kovuşturulan alacağı tamamen veya kısmen ödeyemeyecek durumda olduğunu kesin şekilde gösteren belgedir. Kesin aciz vesikası iki şekilde söz konusu olur:
KESİN ACİZ VESİKASININ HÜKÜMLERİ
A) Takip Hukuku Bakımından
a) Elinde aciz vesikası bulunan alacaklı daha sonra borçluya takip yaptığında borçlu borca itiraz ederse, alacaklı aciz vesikasına dayanarak icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını talep edebilir. Çünkü 68. Maddeye göre belge niteliğinde olan bir belgedir.
b) Alacaklı aciz vesikasını aldığı tarihten itibaren bir yıl içinde tekrar takip yapmak isterse borçluya yeniden ödeme emri göndertmesine gerek yoktur (m. 143/II).
c) Alacaklı elindeki aciz vesikasına dayanarak iptal davası açabilir(m.143,277,b.1). Aciz vesikası iptal davasının özel dava koşuludur. Elinde aciz vesikası olmayan alacaklı iptal davası açamaz. Açarsa dava şartı eksikliğinden iptal davasının reddi gerekir.
d) Alacaklıyı zarara sokmak kastıyla mevcudunu eksiltmek (m.331), gerçeğe aykırı beyanda bulunma (m.338) gibi icra ceza hukuku açısından sonuçlar doğurabilmesi için alacaklının elinde aciz vesikası bulunması gerekmektedir.
e) Aciz vesikası alacaklıya bir başka alacaklının koydurduğu hacze iştirak imkanı verir. (m.100,1,b.1)
f) Her ilde Adalet Bakanlığı tarafından görevlendirilen icra dairesinde aciz vesikası sicili tutulur. Aciz vesikası düzenleyen icra dairesi bir nüshasını da bu sicili tutan icra dairesine gönderir. Bu sicil alenidir. Tüm ilgililer bu sicillere bakarak bilgi edinebilirler.
B) Maddi Hukuk Bakımından
a) Borcun aciz vesikasına bağlanması borcun yenilendiği anlamına gelmez (BK m.114) örnek olarak kefile bir etkisi olmaz onun sorumluluğu devam eder.
b) Aciz vesikasına bağlanan borç, borçluya karşı aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Borçlu ölürse, mirasın açılmasından itibaren bir yıl içinde alacaklı hakkını aramalıdır. Aksi halde mirasçılar zamanaşımı itirazını ileri sürebilirler.(m.143,VI)
c) Aciz vesikasına bağlı alacak için faiz istenemez (m.143,IV). 143 maddenin 7. Fıkrasına göre ise, borçlunun aciz vesikasındaki borcunu faiziyle birlikte ödeyeceğinden söz edilmektedir. Bu iki çelişik durum şöyle açıklığa kavuşturulur: kural olarak aciz vesikasına bağlanan borç için faiz işlemeyecektir. Ancak borçlu aciz vesikasına bağlanan borcunu ödeyerek vesikanın sicilden silinmesini istiyorsa, borcunu işlemiş faiziyle birlikte ödemek zorundadır. Borç faiziyle birlikte ödenmediği takdirde aciz vesikası sicilinden borç terkin edilmez.
Yirmi yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra dahi borç aciz vesikası sicilinden silinmeyecektir. Ancak borç faiziyle birlikte ödendiği takdirde terkin edilir başka hiçbir surette terkin işlemine konu olmaz.
Borçlar Kanunundaki zamanaşımını kesen nedenler aciz vesikası ile ilgili zamanaşımına da uygulanır.
İcra takibi batıl ise veya iptal edilirse yahut borçlunun borçlu olmadığı mahkeme kararıyla sabit olursa ya da alacaklı takibi geri alırsa, aciz vesikası yine sicilden silinir ve borçluya sicilden silindiğine dair bir belge verilir. (m.143, VII)
Aciz vesikasında yazılı alacak için zamanaşımı ; borç, borçluya karşı, Aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Aciz vesikası alınabilmesi için neler yapılmalıdır.
Borçlunun icra takibindeki bilinen tüm adreslere hacze gidilmesi keza gidilen adreslerde kesin bir ifade ile haczi kabil malı olmadığına dair düzenlenen tutanak
Bankalara 89/1 haciz ihbarnamesi gönderilerek mevduat hesaplarının bulunmadığına dair cevapların gelmesi
Uyaptan araç kaydı bulunmadığına dair aldığınız belge
Takbis kayıtlarından kayıtlı taşınmaz bulunmadığına dair belge
Çalışmadığına dair varsa işyerine gönderilmiş maaş haczinin olumsuz oluşu
Borçlu'da Aciz Vesikası Düzenlemesini Talep Edebilir
Borç Ödemeden Aciz Vesikası
İcra ve İflas Kanunu
BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ VESİKASI
Madde 143 (Değişik madde: 03.07.1940 – 3890/1 md.)
(Değişik fıkra: 17.07.2003 – 4949 S.K./40. md.) Alacaklı alacağının tamamını alamamış ve Aciz vesikası düzenlenmesi için gerekli şartlar yerine gelmişse, icra dairesi kalan miktar için hemen bir Aciz vesikası düzenleyip alacaklıya ve bir suretini de borçluya verir; bu belgeler hiçbir harç ve vergiye tabi değildir.
Aciz vesikasının bir nüshası da her il merkezinde adalet Bakanlığınca tespit edilen icra dairesi tarafından tutulan özel sicile kaydedilmek üzere bu icra dairesine gönderilir. Aciz vesikası sicili aleni olup ne şekilde tutulacağı ve hangi hususları içereceği adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelikle belirlenir.
Bu vesika ile 105 inci maddedeki vesika borcun ikrarını muta zammın senet mahiyetinde olup alacaklıya 277 nci maddede yazılı hakları verir.
Alacaklı aciz vesikasını aldığı tarihten bir sene içinde takibe teşebbüs ederse yeniden ödeme emri tebliğine lüzum yoktur.
Aciz vesikasında yazılı alacak miktarı için faiz istenemez.
Kefiller, müşterek borçlular ve borcu tekeffül edenler bu miktar için vermeğe mecbur oldukları faizlerden dolayı borçluya rücu edemezler.
(Değişik fıkra: 17.07.2003 – 4949 S.K./40. md.) Bu borç, borçluya karşı, aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Borçlunun mirasçıları, mirasın açılmasından itibaren bir sene içinde alacaklı hakkını aramamışsa, borcun zamanaşımına uğradığını ileri sürebilirler.
(Ek fıkra: 17.07.2003 – 4949 S.K./40. md.) Borçlu, aciz vesikasını düzenlemiş olan icra dairesine borcunu işlemiş faizleriyle birlikte her zaman ödeyebilir. İcra dairesi ödenen parayı alacaklıya verir veya gerektiğinde 9 uncu madde hükümleri dâhilinde bir bankaya yatırır. Borcun bu şekilde tamamının ödenmesinden sonra aciz vesikası sicilden terkin edilir ve borçluya borcunu ödeyerek aciz vesikasını sicilden terkin ettirdiğine dair bir belge verilir. Aynı şekilde, icra takibi batıl ise veya iptal edilirse yahut borçlunun borçlu olmadığı mahkeme kararıyla sabit olursa ya da alacaklı icra takibini geri alırsa, aciz vesikası sicilden terkin edilir ve borçluya buna ilişkin bir belge verilir.
Borçlunun kanuni yönden takip edilen alacağı ödemeye yeterli malı bulunmadığına dair İcra Dairesi tarafından verilen resmi belge. "Kesin" ve "geçici" olmak üzere iki çeşittir.
Geçici aciz vesikası: haciz sırasında borçlunun haczi kabil malları bulunmakla birlikte bunların takdir edilen kıymetlerinin takip konusu alacağı karşılayamayacağı anlaşılırsa, bu durumu belirleyen haciz tutanağı geçici aciz vesikası niteliğindedir (İİK. 105/II). Burada, aciz vesikası haciz aşamasında verildiğinden ve haczedilen malların alacağı gerçekten karşılayıp karşılayamayacağı ancak satış sonucunda anlaşılacağından, aciz vesikası geçici niteliktedir.
Geçici aciz vesikasının tek sonucu, alacaklının iptal davası açabilmesine imkan tanımasıdır (İİK. 105/II, 277/1).
Kesin aciz vesikası: borçlunun kovuşturulan alacağı tamamen veya kısmen ödeyemeyecek durumda olduğunu kesin şekilde gösteren belgedir. Kesin aciz vesikası iki şekilde söz konusu olur:
KESİN ACİZ VESİKASININ HÜKÜMLERİ
A) Takip Hukuku Bakımından
a) Elinde aciz vesikası bulunan alacaklı daha sonra borçluya takip yaptığında borçlu borca itiraz ederse, alacaklı aciz vesikasına dayanarak icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını talep edebilir. Çünkü 68. Maddeye göre belge niteliğinde olan bir belgedir.
b) Alacaklı aciz vesikasını aldığı tarihten itibaren bir yıl içinde tekrar takip yapmak isterse borçluya yeniden ödeme emri göndertmesine gerek yoktur (m. 143/II).
c) Alacaklı elindeki aciz vesikasına dayanarak iptal davası açabilir(m.143,277,b.1). Aciz vesikası iptal davasının özel dava koşuludur. Elinde aciz vesikası olmayan alacaklı iptal davası açamaz. Açarsa dava şartı eksikliğinden iptal davasının reddi gerekir.
d) Alacaklıyı zarara sokmak kastıyla mevcudunu eksiltmek (m.331), gerçeğe aykırı beyanda bulunma (m.338) gibi icra ceza hukuku açısından sonuçlar doğurabilmesi için alacaklının elinde aciz vesikası bulunması gerekmektedir.
e) Aciz vesikası alacaklıya bir başka alacaklının koydurduğu hacze iştirak imkanı verir. (m.100,1,b.1)
f) Her ilde Adalet Bakanlığı tarafından görevlendirilen icra dairesinde aciz vesikası sicili tutulur. Aciz vesikası düzenleyen icra dairesi bir nüshasını da bu sicili tutan icra dairesine gönderir. Bu sicil alenidir. Tüm ilgililer bu sicillere bakarak bilgi edinebilirler.
B) Maddi Hukuk Bakımından
a) Borcun aciz vesikasına bağlanması borcun yenilendiği anlamına gelmez (BK m.114) örnek olarak kefile bir etkisi olmaz onun sorumluluğu devam eder.
b) Aciz vesikasına bağlanan borç, borçluya karşı aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Borçlu ölürse, mirasın açılmasından itibaren bir yıl içinde alacaklı hakkını aramalıdır. Aksi halde mirasçılar zamanaşımı itirazını ileri sürebilirler.(m.143,VI)
c) Aciz vesikasına bağlı alacak için faiz istenemez (m.143,IV). 143 maddenin 7. Fıkrasına göre ise, borçlunun aciz vesikasındaki borcunu faiziyle birlikte ödeyeceğinden söz edilmektedir. Bu iki çelişik durum şöyle açıklığa kavuşturulur: kural olarak aciz vesikasına bağlanan borç için faiz işlemeyecektir. Ancak borçlu aciz vesikasına bağlanan borcunu ödeyerek vesikanın sicilden silinmesini istiyorsa, borcunu işlemiş faiziyle birlikte ödemek zorundadır. Borç faiziyle birlikte ödenmediği takdirde aciz vesikası sicilinden borç terkin edilmez.
Yirmi yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra dahi borç aciz vesikası sicilinden silinmeyecektir. Ancak borç faiziyle birlikte ödendiği takdirde terkin edilir başka hiçbir surette terkin işlemine konu olmaz.
Borçlar Kanunundaki zamanaşımını kesen nedenler aciz vesikası ile ilgili zamanaşımına da uygulanır.
İcra takibi batıl ise veya iptal edilirse yahut borçlunun borçlu olmadığı mahkeme kararıyla sabit olursa ya da alacaklı takibi geri alırsa, aciz vesikası yine sicilden silinir ve borçluya sicilden silindiğine dair bir belge verilir. (m.143, VII)
Aciz vesikasında yazılı alacak için zamanaşımı ; borç, borçluya karşı, Aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Aciz vesikası alınabilmesi için neler yapılmalıdır.
Borçlunun icra takibindeki bilinen tüm adreslere hacze gidilmesi keza gidilen adreslerde kesin bir ifade ile haczi kabil malı olmadığına dair düzenlenen tutanak
Bankalara 89/1 haciz ihbarnamesi gönderilerek mevduat hesaplarının bulunmadığına dair cevapların gelmesi
Uyaptan araç kaydı bulunmadığına dair aldığınız belge
Takbis kayıtlarından kayıtlı taşınmaz bulunmadığına dair belge
Çalışmadığına dair varsa işyerine gönderilmiş maaş haczinin olumsuz oluşu
Borçlu'da Aciz Vesikası Düzenlemesini Talep Edebilir
@erolkaranet - 26.11.2018
