Taşköprü kültür merkezi olma yolunda hızla ilerliyor
İlçemizde okur-yazar oranı %98’dir. İlçemizde ortaöğretim kurumu olarak 1 Anadolu Lisesi, 1 YDA lise ve genel lise, 1 çok programlı lise (muhasebe, bilgisayar, elektrik, tesviye, motor, metal işleri ile mobilya ve dekorasyon bölümlerinden oluşmaktadır.), 1 imam hatip lisesi, 1 kız meslek lisesi, 1 sağlık meslek lisesi ve 7 ilköğretim okulu ile 1 adet yatılı ilköğretim bölge okulu (YİBO) bulunmaktadır. Yaygın eğitim kurumlarından da Halk Eğitimi Merkezi ile Mesleki Eğitim Merkezi faaliyet göstermektedir. Çok programlı lise ve imam hatip lisesinin DPY pansiyonu bulunmaktadır. Halk Kütüphanesi 1971 yılında açılmış, 1986 yılından itibaren bugünkü binasında 2 personeliyle hizmet vermektedir. Taşımalı ilköğretim kapsamında 2003-2004 öğretim yılında 92 yerleşim biriminden 8 merkeze 61 araçla 990 öğrenci taşınmaktadır. Taşınan öğrencilere bir öğün kumanya ve sıcak yemek verilmektedir.
Okullar ve Eğitim Kurumları için bilgi alabileceğiniz yerler
a ) İlçe Kaymakamlığı
b ) İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
100 SENE ÖNCE TAŞKÖPRÜ'DE EĞİTİM
OSMANLI DÖNEMİNDE TAŞKÖPRÜ’NÜN EĞİTİM DURUMU
Bu çalışmamızda Osmanlı Devletinin son döneminde özellikle Tanzimat’tan sonraki dönemde Taşköprü’de eğitim durumu nasıldır irdelemeye çalıştık. Bu çalışmamızda esas aldığımız kaynak 21 adet yayınlanan Kastamonu Vilayeti Salnameleri olmuştur.. Salnâmeler, vilayetlerin geçmiş yıllardaki önemli olaylarını özetleyen, ait olduğu yılın kurumlar ve hal tercümeleri gibi çeşitli konularda son durumlarını tespit eden, yılda bir kez çıkarılan dergi veya kitaptır(1). Yani bu eserler resmi devlet yıllıklarıdır. Bu resmi kayıtlardan yola çıkarak Taşköprü ilçemizin Osmanlı Dönemindeki eğitim durumunu irdelemeye çalıştık.
Kastamonu vilayeti Salnameleri’nin Taşköprü ilçesi kısımlarını incelediğimizde ilçede eğitime önem verildiğini ve eğitim kurumlarının çok eskilere dayandığını görüyoruz.
İlk salnamelerde herhangi bir eğitim kurumundan bahsedilmiyor. 1291 (1873) 6. Salnamede müteveffa (ölmüş) Hacı Osman Ağa adına özel bir kütüphaneden bahsediliyor.Bu kütüphanede 128 kitap olduğu belirtiliyor. Bu kütüphaneden 1292 (1874) tarihli 7. Salnamede de aynı kişi adına bahsediliyor.Daha sonraki diğer salnamelerde ise ilçede bir kütüphanenin var olduğundan bahsedilmiş (2) ancak özel olup olmadığı belirtilmemiştir.
1294 (1877) tarihli 9. Salnamede Taşköprü Rüştiyesi’nden (ortaokul) bahsedilmiş. Önceki salnamelerde bu okuldan bahsedilmediğine göre Taşköprü’deki ilk ortaokul bu olsa gerekir. Bu salnameye göre okulun durumu şöyledir:
Muallim-İsmail Hilmi Efendi
Muallim-i Sani Ahmet Sait Efendi
Rik’a Hocası-Salih Efendi
Bevvap (hademe,bekçi)-Hamdi Ağa
Şakirdan (öğrenci ) adedi-73
Bundan sonraki 12 salnamede de bu okul ve öğretmenlerinin ismi,öğrenci sayıları verilmiş. İlk açıldığında 73 öğrencisi olan bu ortaokulun öğrenci sayısı 123 ile 59 arasında değişiklikler gösterip bazen artıp bazen eksilmiştir.
Taşköprü Rüştiyesi’nin (ortaokul) 1321 (1903) tarihli son Kastamonu Vilayeti Salnamesi’ndeki durumu ise şöyledir;
Muallim-i Evvel-Ahmet Nuri Efendi
Muallim-i Sani-Mehmet Ruşen Efendi
Muallim-i Salis-Ali Rıza Efendi
Bevvap (hademe,bekçi)-Hafız Hseyin Efendi
Aded-i şakirdan (öğrenci sayısı)-80
1306 (1888) tarihli l5. Salnameden itibaren Taşköprü’de dört“Mekteb-i İptidai” (ilkokul) görüyoruz.Bu okulun isminin geçtiği ilk salnamede okulun personel ve öğrenci sayısı şöyledir:
Şakirdan(öğrenci) adedi
Zükur (erkek) Mektebi Muallimi Osman Şükrü Efendi 91
Diğer Zükur (erkek) Mektebi Muallimi Cemalettin Efendi 41
İnase (kız) Mektebi Muallimesi Fatma Hanım 85
Diğer İnase ( kız) Metebi Muallimesi Hafize hanife Hanım 85
Toplam 300
1310 (1892) tarihli 16. Salnamede ise inase (kız) mektebinin sayısının ikiden bire indiği görülüyor.Diğer bütün salnamelerde de kız okulu sayısı bir olarak verilmiş ve öğretmenleri ile öğrenci sayıları verilmiş.
1321 (1903) tarihli 21. ve son Salnamede ise iptidailerin (ilkokulların) durumu şöyle verilmiş:
Şakirdan(öğrenci) Adedi
Tahılpazarı Zükur (erkek) Mektibi Muallimi Hafız Ali Efendi 112
Şeyh Hüsamettin Zükur Mektebi Muallimi Hafız Mustafa Efendi 70
Muzafferettin Gazi İnase (kız) Mektebi Muallimesi Hafize Hanife Hanım 70
Refkası (yardımcısı) Emine Hanım
Toplam 252
Bu okullardan başka tekke,zaviye ve medreselerden da bahsedilmiş.Her ne kadar tekke ve zaviyeler örgün bir eğitim kurumu olmasa da bir eğitim görevi görüyorlardı.1287(1870) tarihle 2. Salnamede 2 dergah ve zaviyeden, 1288 (1871) tarihli 3. Salnamede 6 dergah ve zaviyeden,1321 (1903) tarihli 21. ve son Salnamede ise 3 tekke ve bir zaviyeden bahsedilmiş.
1293 (1873) tarihli 8. Salnamede 3 müderrisli bir medreseden ve 1321 (1903) tarihli son salnamede ise iki medresenin varlığından söz edilmektedir.
Ayrıca salnamelerde sayıları değişen sıbyan mektepleri vardır. Mesela son salnamede ilçe merkezinde dört sıbyan mektebinin var olduğu belirtiliyor. 1311 (1893) tarihli 17. Salnamede de köylerle birlikte 101 sıbyan mektebi gösteriliyor.
Hülasa Taşköprü’de devrine göre eğitim epey yol almış görünüyor. Çünkü bu okul ve eğitim kurumları bu dönemde daha büyük yerleşim yerlerinde bile olmadığını biliyoruz.
1)Dili ve Ed.Ansk.,Dergah Yay.,Cilt 7, Mayıs 1990, İstanbul
2) 17.,18.,19.,20 ve 21. Kastamonu Vilayeti Salnameleri
Kaynak : MEHMET TURKAN http://www.mehmetturkan.com/index.php?option=com_content&view=article&id=50%3A100-sene-oence-takoepruede-etm&catid=7%3Aedeb-makaleler&Itemid=1
Okullar ve Eğitim Kurumları için bilgi alabileceğiniz yerler
a ) İlçe Kaymakamlığı
b ) İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
100 SENE ÖNCE TAŞKÖPRÜ'DE EĞİTİM
OSMANLI DÖNEMİNDE TAŞKÖPRÜ’NÜN EĞİTİM DURUMU
Bu çalışmamızda Osmanlı Devletinin son döneminde özellikle Tanzimat’tan sonraki dönemde Taşköprü’de eğitim durumu nasıldır irdelemeye çalıştık. Bu çalışmamızda esas aldığımız kaynak 21 adet yayınlanan Kastamonu Vilayeti Salnameleri olmuştur.. Salnâmeler, vilayetlerin geçmiş yıllardaki önemli olaylarını özetleyen, ait olduğu yılın kurumlar ve hal tercümeleri gibi çeşitli konularda son durumlarını tespit eden, yılda bir kez çıkarılan dergi veya kitaptır(1). Yani bu eserler resmi devlet yıllıklarıdır. Bu resmi kayıtlardan yola çıkarak Taşköprü ilçemizin Osmanlı Dönemindeki eğitim durumunu irdelemeye çalıştık.
Kastamonu vilayeti Salnameleri’nin Taşköprü ilçesi kısımlarını incelediğimizde ilçede eğitime önem verildiğini ve eğitim kurumlarının çok eskilere dayandığını görüyoruz.
İlk salnamelerde herhangi bir eğitim kurumundan bahsedilmiyor. 1291 (1873) 6. Salnamede müteveffa (ölmüş) Hacı Osman Ağa adına özel bir kütüphaneden bahsediliyor.Bu kütüphanede 128 kitap olduğu belirtiliyor. Bu kütüphaneden 1292 (1874) tarihli 7. Salnamede de aynı kişi adına bahsediliyor.Daha sonraki diğer salnamelerde ise ilçede bir kütüphanenin var olduğundan bahsedilmiş (2) ancak özel olup olmadığı belirtilmemiştir.
1294 (1877) tarihli 9. Salnamede Taşköprü Rüştiyesi’nden (ortaokul) bahsedilmiş. Önceki salnamelerde bu okuldan bahsedilmediğine göre Taşköprü’deki ilk ortaokul bu olsa gerekir. Bu salnameye göre okulun durumu şöyledir:
Muallim-İsmail Hilmi Efendi
Muallim-i Sani Ahmet Sait Efendi
Rik’a Hocası-Salih Efendi
Bevvap (hademe,bekçi)-Hamdi Ağa
Şakirdan (öğrenci ) adedi-73
Bundan sonraki 12 salnamede de bu okul ve öğretmenlerinin ismi,öğrenci sayıları verilmiş. İlk açıldığında 73 öğrencisi olan bu ortaokulun öğrenci sayısı 123 ile 59 arasında değişiklikler gösterip bazen artıp bazen eksilmiştir.
Taşköprü Rüştiyesi’nin (ortaokul) 1321 (1903) tarihli son Kastamonu Vilayeti Salnamesi’ndeki durumu ise şöyledir;
Muallim-i Evvel-Ahmet Nuri Efendi
Muallim-i Sani-Mehmet Ruşen Efendi
Muallim-i Salis-Ali Rıza Efendi
Bevvap (hademe,bekçi)-Hafız Hseyin Efendi
Aded-i şakirdan (öğrenci sayısı)-80
1306 (1888) tarihli l5. Salnameden itibaren Taşköprü’de dört“Mekteb-i İptidai” (ilkokul) görüyoruz.Bu okulun isminin geçtiği ilk salnamede okulun personel ve öğrenci sayısı şöyledir:
Şakirdan(öğrenci) adedi
Zükur (erkek) Mektebi Muallimi Osman Şükrü Efendi 91
Diğer Zükur (erkek) Mektebi Muallimi Cemalettin Efendi 41
İnase (kız) Mektebi Muallimesi Fatma Hanım 85
Diğer İnase ( kız) Metebi Muallimesi Hafize hanife Hanım 85
Toplam 300
1310 (1892) tarihli 16. Salnamede ise inase (kız) mektebinin sayısının ikiden bire indiği görülüyor.Diğer bütün salnamelerde de kız okulu sayısı bir olarak verilmiş ve öğretmenleri ile öğrenci sayıları verilmiş.
1321 (1903) tarihli 21. ve son Salnamede ise iptidailerin (ilkokulların) durumu şöyle verilmiş:
Şakirdan(öğrenci) Adedi
Tahılpazarı Zükur (erkek) Mektibi Muallimi Hafız Ali Efendi 112
Şeyh Hüsamettin Zükur Mektebi Muallimi Hafız Mustafa Efendi 70
Muzafferettin Gazi İnase (kız) Mektebi Muallimesi Hafize Hanife Hanım 70
Refkası (yardımcısı) Emine Hanım
Toplam 252
Bu okullardan başka tekke,zaviye ve medreselerden da bahsedilmiş.Her ne kadar tekke ve zaviyeler örgün bir eğitim kurumu olmasa da bir eğitim görevi görüyorlardı.1287(1870) tarihle 2. Salnamede 2 dergah ve zaviyeden, 1288 (1871) tarihli 3. Salnamede 6 dergah ve zaviyeden,1321 (1903) tarihli 21. ve son Salnamede ise 3 tekke ve bir zaviyeden bahsedilmiş.
1293 (1873) tarihli 8. Salnamede 3 müderrisli bir medreseden ve 1321 (1903) tarihli son salnamede ise iki medresenin varlığından söz edilmektedir.
Ayrıca salnamelerde sayıları değişen sıbyan mektepleri vardır. Mesela son salnamede ilçe merkezinde dört sıbyan mektebinin var olduğu belirtiliyor. 1311 (1893) tarihli 17. Salnamede de köylerle birlikte 101 sıbyan mektebi gösteriliyor.
Hülasa Taşköprü’de devrine göre eğitim epey yol almış görünüyor. Çünkü bu okul ve eğitim kurumları bu dönemde daha büyük yerleşim yerlerinde bile olmadığını biliyoruz.
1)Dili ve Ed.Ansk.,Dergah Yay.,Cilt 7, Mayıs 1990, İstanbul
2) 17.,18.,19.,20 ve 21. Kastamonu Vilayeti Salnameleri
Kaynak : MEHMET TURKAN http://www.mehmetturkan.com/index.php?option=com_content&view=article&id=50%3A100-sene-oence-takoepruede-etm&catid=7%3Aedeb-makaleler&Itemid=1
